Vitamin hapları faydalı mı, tehlikeli mi?

Vitaminler ilaç veya mucize tedaviler değildir fakat sundukları sağlık yararları hakkında birçok yanılgı vardır. Vücudumuzun sağlıklı kalmasında vitaminler önemli bir rol oynar fakat vücudumuz bunlara yalnızca çok küçük miktarlarda ihtiyaç duyduğundan belirli vitaminlerin yüksek dozlarda alınmaları zararlıdır. Bir vitamin eksikliğinin sağlığınızı etkilemesi haftalar veya aylar alır. Bol miktarda çeşitli, sağlıklı, işlenmemiş yiyeceklerden yemek vücudumuza ihtiyaç duyduğu vitaminleri doğru seviyede ve doğru dengede verecektir. Vitamin takviyeleri sağlıklı bir diyetin yerini tutamaz, ancak diyetiniz yetersizse genel bir multivitamin kullanımı yardımcı olabilir. Bir takviye alınması gerektiğinde en iyisi günlük önerilen alım düzeyleri doğrultusunda bir multivitamin tercih etmektir.  

Vitaminler takviye olarak alındığında, en sağlıklı diyetleri bile yiyerek elde edilemeyecek seviyelerde vücuda verilirler bu bağlamda profesyonel tıbbi tavsiye olmadan vitamin takviyeleri kullanmak yanlıştır. Dolayısıyla bir vitamin hapı almak, tükenmişlik veya enerji eksikliği hissedildiğinde ani çözüm sunması için içilebilecek bir şey değildir. Kendinizi bitkin hissediyorsanız, vitamin eksikliğinden ziyade stres, depresyon veya sağlıksız yaşam tarzı alışkanlıklarından (yetersiz uyku veya sigara gibi) kaynaklanma olasılığı daha yüksektir.  

Vitamin Takviyelerine Kimler İhtiyaç Duyar?

Vitamin takviyelerine ihtiyaç duyabilecek kişiler arasında hamile (folik asit, demir) ve emziren kadınlar, önerilen düzeyin üstünde alkol tüketenler, uyuşturucu kullananlar ve yaşlılar bulunmaktadır. Beraberinde uzun süre kısıtlayıcı kilo verme diyetleri uygulayanlar, veganlar (B12), ishal, çölyak hastalığı, kistik fibroz veya pankreatit gibi emilim bozukluğu olan bireylerde takviyelerden yararlanabilir.  

Vitamin Haplarının Tehlikeleri Nelerdir?

1. A, D, E ve K vitaminleri: Yağda çözünür ve vücutta karaciğer ve vücut yağlarında depolanabilirler. Bu vitaminlerin ve özellikle A vitaminin uzun süre yüksek dozlarda alınması tıbbi olarak teşhis edilmiş bir eksiklik olmadıkça vücutta zararlı seviyelere neden olabilir.  
2. E vitamini: Kalp hastalığını önlemeye yardımcı olabilecek faydalı bir antioksidan olarak tanıtılmaktadır fakat birkaç büyük ölçekli inceleme E vitamini takviyelerinin kalp hastalığından ölümü önlediğine dair kanıt bulamamıştır. Bu tür takviyeleri almak tüm nedenlere bağlı ölüm riskini ne yazık ki daha fazla artırmaktadır. A ve E vitaminlerinin megadozları kemoterapi ve radyoterapi gibi kanser tedavilerine de müdahale edebilmektedir. 
3. D vitamini: Mart ayı sonları veya Nisan başlarından Eylül sonuna kadar, çoğu birey ihtiyaç duyduğu D vitaminini güneş ışığından ve dengeli beslenerek alabilir. Sonbahar ve kış aylarında güneşin yeterli olmaması ve yiyeceklerden yeterli D vitamini alımının zor olması sebebiyle günde 10 mikrogram D vitamini alımı önerilmektedir. 
4. B6 vitamini: Suda çözünen vitaminlerin bir kısmı da yüksek dozlarda yan etkilere sebebiyet verebilir. Örneğin; B6 vitamini, yüksek dozlarda alındığında sinir hasarı ile ilişkilendirilmiştir. 
5. C vitamini: Bilinenin aksine C vitamini alımı soğuk almayı engellemez. Yalnızca bazı araştırmalarda, sürekli olarak veya ilk kez soğuk algınlığı semptomları geliştiğinde, yüksek dozda C vitamini (günde 1.000 mg’dan fazla) almanın, bazı semptomları ve süresini (yaklaşık yarım gün) hafifletebileceği gösterilmiştir. Büyük dozlarda C vitamini alınması mide bulantısı, karın krampları, baş ağrısı, yorgunluk, böbrek taşları ve ishale neden olabilir. Ayrıca tehlikeli bir şekilde yükselen demir seviyelerine yol açabilir. Vücuttaki aşırı miktarda C vitamini diyabet testleri gibi tıbbi testlere müdahale ederek yanlış sonuç verebilir. Yetişkinlerin günde 45 mg C vitaminine ihtiyacı vardır ve fazlası atılır. 
6. Balık yağı (omega 3): Kullanımı teşvik edilen en bilimsel kanıta sahip vitamindir, araştırmaların çoğu balık yağının kalp sağlığını destekleyebileceğini göstermektedir. Günlük 250-300 mg Omega 3 alınması tavsiye edilmektedir.  

Not: Takviyeler asla gerçek yiyecekler yerine kullanılmamalıdır. Fabrikada yapılan bir hapla karşılaştırıldığında, besin öğesi dolu bir salatanın bile sizin için ne faydalar verebileceğini küçümsemeyin.  

Şunlara da göz atın;

1. A vitamini içeren besinler
2. B12 eksikliğinde ne olur?
3. D vitamini hangi besinlerde bulunur?
4. Demir eksikliği nasıl giderilir?
5. Magnezyum içeren besinler nelerdir?