Doğaya Kulak Verin: Deniz Orhun'dan Nefis Yemek Tarifleri

Deniz Orhun
Ziraat Mühendisi/Master
@denizorhunklemantin
[email protected]

Bugünlerde yaşadığımız durumla ilgili çok yorum var. Ancak herkesin hem kir olduğu bir konu var ki o da “Doğa insanoğlundan intikam alıyor”. Bu çok mu senarist bir yaklaşım, tartışılır. Ancak kesin olan tek şey, doğanın bizlere gösterdiği yol. Her mevsime uygun ve koruyucu tatları bize sunan doğa diyor ki; mevsime uygun beslendiğinizde ilaca ihtiyacınız yok. Deniz Orhun bu sayıda bizleri doğayı takip etmeye çağırıyor.

Nasreddin Hoca bir gün bindiği dalı kesiyormuş. Onu gören çocuklar “Aman hocam, göl maya tutar mı?” demişler, Hoca da durur mu, yapıştırmış cevabı “Doğurduğuna inanıyorsun da öldüğüne neden inanmıyorsun”

Olmadı değil mi? Kesinlikle olmadı. Çünkü hepsi ayrı fıkralardandı ve uyumsuzdu. Dolayısıyla söylediklerim ne size bir fikir verdi ne de güldürdü. İşte mevsiminde yenmeyen sebze ve meyveler de benzeri sonuç verirler. Çünkü her sebze ve meyve mevsiminde, o mevsimin ihtiyaçlarına cevap vermek için olgunlaşır. Mevsimi dışındaki yiyecekler de Nasreddin Hoca fıkralarındaki gibi anlamsız, birbiri ardına giden cümleler gibi gelip geçer hayatımızdan. Yani, o mevsimde ihtiyaç duyduğumuz gerekli olan vitaminleri, mineralleri veremeden.

Mevsime uygun beslenme ve yaşama şekli tarih öncesi çağa kadar uzanmaktadır. Milattan Önce yaklaşık 1500 yılında yazılmış “The Ebers Papyrus” 850 bitki ve 700 sihirli formül içermektedir. Yine kökeni Milattan Önce 1600’lere dayanan, 1900’lerin başında Edwin Smith tarafından tercüme edilmeye başlanan ve “Edwin Smith Papirüsü” olarak bilinen eserde enfeksiyonlarda çoğunlukla bal ve küflü ekmeğin içinde bulunduğu karışımların, kanamaları durdurmak için ise çiğ etin kullanıldığı görülmektedir.

Tarım, tat uyumu ve şifalı bitkiler ile ilgili olan en önemli eserlerden biri de Milattan Önce’ye dayanan “Shen Nong Ben Cao Jing” bilinen adıyla “The Divine Farmer’s Materia Medica” adlı eserdir. Bu eserde yine doğadan alınan reçeteler bulunmaktadır. Eserin içeriğinde tıbbi bilgiler, taşlar, bitkiler, yağlar, merhemler, ağaçlar ve onlardan elde edilen usâreler, reçine ve meyveler, hayvanlardan elde edilen droglar,

süt ve süt mamülleri, hububat ve sebzeler, kökler ve çeşitli köklerin usareleri, yapraklar, tohumlar, şaraplar bulunmaktadır. Dioscorides’in “De Materia Medica” Shen Nong Ben Cao Jing’den sonra yazılmış bir eserdir.

Eski Çin’den gelen dünyanın en eski beslenme, yemek yeme rejimi olarak kabul edilen yemek kültüründe temel 24 güneş döngüsüne göre beslenmektir. Bizim deyişimizle, “mevsime uygun beslenmek”.

Bahsettiğim tüm eserlerin en önemli özelliği tarım ve doğayı kullanarak gıda, beslenme ve sağlıklı yaşam konusunda bizlere ipuçları vermeleridir. Özetle diyorum ki; doğayı okumak ve takip etmek gerekir.

Mevsime uygun beslenmek deyince ilk aklımıza gelen hormonlu gıdalardan uzak durmamız gerektiğidir. Oysa hormonlu olmasa da domatesi kışın yememeliyiz. Nedeni de yiyeceklerin karakteristik özellikleri ve gıda yapısı dediğimiz eşleştirmedir. Domates iç termal ısımızı azaltan bir yapıya sahip olduğundan kışın tüketilmemesi gereken bir gıdadır. Tersi bir durum ise zencefil için geçerlidir. İç termal ısımızı artıran zencefil, kış ve baharlar için çok uygunken yaz sıcaklarında bizi rahatsız edebilir.

BAHARIN ENERJİSİNE TESLİM OLUN

Doğa baharla yeniden uyanırken bizlere verdiği mesaj net; “Haydi siz de yenilenin”. Bizlere hediye ettiği yeşil otlar acı, ekşi tatlarıyla tükürük bezi salgısını artırarak bağışıklık ve sindirim sistemlerine büyük destek olmaktadır.

Eskiden bir savaş taktiği olarak kullanılırmış coğrafya ve mevsimler. Şimdi de değişen bir şey yok. Yüzyılın savaşları artık ülkeler arasında değil, güçlü ve güçsüz bünyeler arasında oluyor farkında mısınız? Kazananlar ise dijital cüzdanlar, kredi kartlarındaki inovasyon, temeli tıbba dayalı mutfaklar ve güçlü bağışıklık sistemine sahip bünyeler.

Corona virüsü ile yatıp kalktığımız bugünlerde kesinlikle enfeksiyon ve hastalıklarla savaşmak, enerji depolamak ve gerektiğinde kullanmak gibi görevleri olan karaciğerimize iyi bakmamız gerekiyor. Bu nedenle de Ramazan ayında ağır yemeklerden kaçınmanızı şiddetle tavsiye ediyorum.

Eskiden bir savaş taktiği olarak kullanılırmış coğrafya ve mevsimler. Şimdi de değişen bir şey yok. Yüzyılın savaşları artık ülkeler arasında değil, güçlü ve güçsüz bünyeler arasında oluyor farkında mısınız? Kazananlar ise dijital cüzdanlar, kredi kartlarındaki inovasyon, temeli tıbba dayalı mutfaklar ve güçlü bağışıklık sistemine sahip bünyeler. Sizin mutfağınız da tıbba dayansın, şişmanlamanıza değil sağlığınıza çalışsın. Genetiği değişmemiş ya da az değişmiş insan olmak şimdilik güzel bir duygu.

DOĞANIN TAKVİMİNİ İYİ OKUYALIM

Nisan ve Mayıs aylarında doğa takviminde Filiz Kıran Fırtınası, Feryad-ı Andelip, Çiçek Fırtınası, Hızır Günleri gibi hava değişiklikleriyle karşılaşırız. Hem Çiçek hem de Filiz Kıran Fırtınası’nda rüzgarlar iyi niyetlidir. Çiçek Fırtınası çiçekler açsın ve çiçek tozları uçuşsun diye eser. Filiz Kıran Fırtınası ise yeni filizleri ucundan budayarak hastalıktan korumak için bitkileri seyreltir. Böylece gücünü köklerine veren bitki güzel gelişir. Gelin biz de bahar fırtınalarının sesine kulak verelim, ısı farklılıklarına alışmak için soğuk ve sıcak besinleri mutfağımıza alalım. “Ezel bahar gelmeyince Kırmızı gül bitmez imiş Kırmızı gül bitmeyince Garip bülbül ötmez imiş” Mucizeler sel gibi gelsin size. İnsanların en iyisi doğayla uyum içinde yaşayan ve iyilik edendir. Ramazan’da bir çeşit sel vardır. Bu sel güzel fırsatlar, iyilikler, şifalar, hayatta güzel molalar barındırır. Bahara denk gelen bu Ramazan’da umduğunuzun, beklentinizin üzerinde güzel sellere kapılmanızı dilerken doğadan hareketle sizlere verdiğim üç yemek tarifi; mevsim güveci, ısırgan otlu salata ve bahar seli içeceğini seveceğinizi ümit ediyorum.

Nefis Yemek Tarifleri

Mevsim güveci tarifi;

Mevsimin en taze sebzeleriyle hazırlanan mevsim güveci, sofraların favorisi olacak.

Isırgan otlu salata tarifi;

Düşük kalorili ve bol vitaminli nefis ısırgan otlu salata yapımı için tarifimize göz atın.

Bahar seli içeceği tarifi;

Vitamin ve enerji dolu bir içecekle karşınızdayız. Muz, çilek ve portakal aromalı bahar seli tarifi için sayfamızı ziyaret edin.