Çocuklar, ebeveynlerinin veya bakıcılarının hayatlarına hem neşe hem de stres getirebilir. Çocukların strese neden olma derecesi, bireysel koşullar, ebeveynlik stilleri ve çocuğun mizacı dahil olmak üzere çeşitli faktörlere bağlı olarak büyük ölçüde değişebilir. Çocuklarda stres çeşitli faktörlerden kaynaklanabilir ve farklı çocukların bu stres faktörlerine farklı şekillerde tepki verebileceğini unutmamak önemlidir. İşte çocuklarda stresin bazı yaygın nedenleri:
- Akademik Baskı: Yüksek sınavlar veya ağır ev ödevi yükü gibi aşırı akademik beklentiler çocuklarda strese yol açar.
- Aile Sorunları: Ebeveynlerin boşanması, aile üyeleri arasındaki anlaşmazlıklar veya mali zorluklar gibi aile sorunları çocuklar için önemli stres kaynakları olur.
- Akran Baskısı: Çocuklar okulda veya sosyal çevrelerinde akran baskısı, zorbalık veya sosyal izolasyon nedeniyle stres yaşayabilir.
- Travma ve İstismar: Fiziksel, duygusal veya cinsel istismar da dahil olmak üzere travmatik olaylara veya deneyimlere maruz kalmak çocuklarda önemli strese neden olur.
- Sağlık Sorunları: Bir çocukta veya aile üyelerinden birinde kronik hastalıklar, hastaneye yatışlar veya ciddi sağlık sorunları strese yol açar.
- Taşınmalar: Yeni bir okula, şehre veya eve taşınma gibi büyük yaşam geçişleri ve aile yapısındaki değişiklikler çocuklar için stresli olur.
- Aşırı programlama: Çok sayıda ders dışı etkinlik ve yükümlülükle aşırı dolu bir programa sahip olmak çocukları bunaltabilir ve strese yol açar.
- Medya ve Teknoloji: Şiddet içeren veya rahatsız edici medya içeriğine maruz kalma, siber zorbalık veya aşırı ekran süresi çocuklarda strese katkıda bulunur.
- Ebeveyn Beklentileri: Ebeveynlerin gerçekçi olmayan beklentileri veya belirli faaliyetlerde başarılı olma veya belirli standartları karşılama baskısı strese neden olur.
- Uyku Eksikliği: Bebekler ve küçük çocuklar genellikle düzensiz uyku düzenine sahiptir, bu da ebeveynler için uyku yoksunluğuna yol açabilir.
- Doğal Afetler: Kasırga, deprem veya orman yangını gibi doğal afetlerin yaşanması çocuklar için son derece travmatik ve stresli olur.
- Kayıp ve Yas: Sevilen birinin veya bir evcil hayvanın ölümü çocuklar için son derece üzücü olur.
Ebeveynlerin, bakıcıların ve eğitimcilerin bu potansiyel stres faktörlerinin farkında olmaları ve çocukların stresi etkili bir şekilde yönetebilmeleri için destek, iletişim ve başa çıkma stratejileri sağlamaları önemlidir. Her çocuk kendine özgüdür ve bir çocukta strese neden olan şey diğerini aynı şekilde etkilemeyebilir. Çocuklarda stres çok fazla görülüyorsa, mutlaka bir uzmandan yardım almak gerekir.
Yazar:
Klinik Psikolog Selin Erekli
instagram.com/psikologselinerekli
Şunlara da göz atın;
- Çocuklarda iştah kaybı neden olur?
- Çocuklarda uyku apnesi neden olur?
- Çocuklarda dikkat dağınıklığına ne iyi gelir?
- Çocuklarda obezite neden olur?
- Çocuklarda grip nasıl geçer?