Eskişehir'in Yöresel Yemekleri: Eskişehir Mutfağından 12 Tarif

Eskişehir'in köklü tarihi ve yöresel yemekleri oldukça zengin. Anadolu'nun batıya açılan kapısı konumunda olan Eskişehir'de gezilecek yerlerin yanında yiyebileceğiniz yemeklerin çeşitliliği de çok fazla. Eskişehir’de geleneksel beslenme alışkanlıkları hâlâ sürmekte. Ancak yöre mutfağında Kafkas, Kırım ve Balkan göçmenlerinin de etkisi görülmekte. Kırsal kesimlerde mutfağın temelini buğday, bulgur ve hamur işleri oluşturuyor. Ebegümeci, madımak, mantar, kuzu kulağı gibi sebzeler ikinci sırada yer alıyor. Tatar Böreği'nden Kapama'ya, Çibörek'ten Ağzı Açık'a kadar onlarca yöresel yemek Eskişehir mutfağından sizlerle buluşuyor.

Eskişehir'in Meşhur Yemekleri

1. Haşhaşlı Dolama

Eskişehir’in yöresel yemekleri arasında yer alan Haşhaşlı dolama aslında Anadolu mutfağına özgü bir hamur işi.  Anadolu’nun pek çok bölgesinde, tahinli, susamlı, cevizli, kıymalı, peynirli ya da haşhaşlı olarak yapılıp farklı isimlerle bilinse de uygulama ve pişiriliş bakımından temelde aynı olan geleneksel bir tariftir. 

1. Arabaşı

Hamurun tavuk suyu ve limon suyuyla birlikte pişirilmesiyle hazırlanan arabaşı, bir çorba türüdür. Eskişehir'de özellikle kış aylarında tüketilen bu çorba, 30 dakika içinde sofralardaki yerini alır.

1. Kapama

Türk mutfağının farklı yörelerinde yapılan kapama, Osmanlı'dan günümüze kadar ulaşan bir yemektir. Kapamanın altında klasik pirinç pilavı, üstünde ise bütün tavuk kullanılır. Parçalara ayrılan tavuk eti, pilavın üzerinde servis edilir.

1. Tatar Böreği

Hamurun kıymalı harç ile doldurulup fırında pişirilmesiyle hazırlanan bu yemek, tepsi mantısıyla benzer şekilde hazırlanır. İsteğe göre üzeri sarımsaklı yoğurt ve kırmızı biberli sos ile zenginleştirilir.

1. Çibörek

Eskişehir mutfağı denildiğinde ilk akla gelen lezzet, çi börektir. İnce bir şekilde açılan hamurun, kıymalı harç ile doldurulduktan sonra yarım ay şeklinde kapatılmasıyla hazırlanan bu yemek, hem kahvaltı, hem de çay saatlerinin vazgeçilmezidir. Kızartılan börekler, fazla yağı alındıktan sonra servis edilir.

1. Kavurma Börek

Eskişehir mutfağında sevilen bir diğer börek ise kavurmalı börektir. İncecik açılan yufkalar, kavurma ve patlıcan ile doldurulur. Böreğe şekil verdikten sonra üzerine yumurta sarısı sürülür ve fırında pişirilir.

1. Bamya Çorbası

Konya mutfağıyla özdeşleşen bamya çorbası, Eskişehir ve çevresinde de yaygın olarak tüketilir. Kuru bamya, et ve et suyu ile hazırlanan bu çorba, soğuk kış günlerinin favorisidir.

1. Ağzı Açık

Afyon, Eskişehir ve Gaziantep'te meşhur olan ağzı açık, hamurun kıymalı harç ile doldurulmasıyla hazırlanır. Fırında pişirilen ağzı açıklar, maydanoz ile süslenir. Genelde misafir ağırlarken sunulur.

1. Balaban Kebabı

Yoğurt, domates sosu ve köfte olarak sunulan Balaban kebabı, Eskişehir'in en meşhur yemeklerinden biridir. Pideler et suyuyla ıslatıldığı için çok lezzetlidir. 

1. Sorpa Çorbası

Kuzu eti ve yoğurt ile hazırlanan sorpa çorbası, yöre halkı tarafından çok sevilir. Özellikle kış aylarında tercih edilir. Porsiyonu yaklaşık 160 kaloridir.

1. Harşıl

Ispanaklı Çerkez boranisi olarak bilinen harşıl, Eskişehir mutfağının yöresel lezzetlerinden biridir. Sahsap Soysal'ın tarifi ile nefis harşıl yemeğini mutlaka deneyin.

1. Dızmana

İç harcı kıyma ile doldurulan dızmana, küçük porsiyonlar halinde hazırlanır. Çayın yanında ikram edilebilir.

Eskişehir Mutfağının Özellikleri

1. Et daha çok kent merkezinde tüketiliyor. Hem kırsal alanda, hem de Eskişehir’in Odunpazarı bölgesinde sıkça yapılan Gözleme, mayasız hamurdan hazırlanıyor.
2. Kavrularak ezilen haşhaş, haşhaş yağı ile karıştırılıp hamurun üzerine sürülüyor. Haşhaşlı kısım içte kalacak şekilde bohça şeklinde katlanan hamur tekrar açılıp toprak sac üzerinde pişiriliyor.
3. Haşhaş bu yörede oldukça fazla tüketiliyor. Haşhaşlı lokum, haşhaşlı dolama, haşhaşlı bükme, Haşhaşlı ağzı açık böreği sıkça yapılan hamurişleri.
4. Çorbalardan un ve irmikle yapılan Bulamaç, Toyga, Sütlü ovmaç, Göceli (yarma) tarhana, Bıt bıt ve Düğün köfte çorbaları sayılabilir.
5. Köleş, yörenin ilginç salatalarından. Rendelenmiş kelek (olgunlaşmamış karpuz) ve salatalık, doğranmış domates, biber ve soğanla harmanlanıyor. Üzerine yoğurt ve sıvıyağ gezdiriliyor.
6. Zengin bir mozaik Eskişehir yemekleri. Anadolu’nun batıya açılan kapısı Eskişehir.. Porsuk Çayı’nın ikiye böldüğü bu güzel ilimizin tarihi ve kültürel zenginlikleri saymakla bitmiyor. Kafkas, Kırım ve Balkan göçmenlerinin yoğun olduğu ilin mutfağı da bir o kadar zengin.

Tarım, madencilik, sanayi, ticaret beldesi; eğitim, havacılık, kültür ve bilim merkezi; Kral Midas’ ın, Türk halk bilgesi Nasreddin Hoca‘nın ve halk ozanı Yunus Emre‘nin yaşadığı topraklar; beyaz altın Lületaşı‘nın çıktığı yer... Frigya uygarlığını günümüze taşıyan Arkeoloji Müzesi, türbeleri, mezarları, açık hava tapınaklarıyla Eskişehir; Anadolu kültür mirasını günümüze taşıyor. 

Eskişehir, coğrafi konumundan dolayı Anadolu‘nun batıya açılan kapısı konumunda. Merkez ilçeyle birlikte 13 ilçesi var. Karayolu ile olduğu gibi demiryolu ile de yurdun dört bir yanından ulaşmak mümkün. Anadolu ve Orhangazi Üniversitesi şehre kültürel, sosyal ve ticari avantajlar sağlamış. 

Tıpkı Ankara‘da olduğu gibi sokaklarda çok sayıda gence rastlamak mümkün. Hal böyle olunca, istanbul’ un meşhur Hayal Kahvesi başta olmak üzere pek çok bar, kafe ve restoran açılmış; ticaret kent merkezinde yoğunlaşmış.

Festivallerin Adresi Eskişehir

Zengin bir tarihsel mirasa sahip olan Eskişehir, bu sürecin tüm izlerini taşıyor ve yaşatıyor. Her yıl düzenlenen uluslararası festivaller kent yaşamına ayrı bir renk katıyor.
Hititlerden başlayan tarihsel sürecin kalıntıları da halen yaşıyor Eskişehir’de. Frig Kralı Midas’ ın anıt mezarı, Çifteler ilçesinde Yazılıkaya adı ile anılan yerde zamana meydan okuyor. Bunların dışında; Şarkhöyük, Karacaşehir Höyüğü ve Kalesi; Ballıhisar’ daki (Pessinus) Kibele Tapınağı, tiyatro, stadyum, su kanalı ve nekropoller; Sivrihisar’ daki (Justininapolis) Doğanlı, Akpere ve Görgöz kaleleri görülebilir. 

Türk ve islam eserlerine gelince; kent merkezinde Aladdin Parkı içindeki Alaaddin Camii, Odunpazarı‘ndaki Kurşunlu Camii ve Külliyesi, Seyitgazi‘deki Seyit Battal Gazi Külliyesi; Eskişehir-Ankara demiryolu üzerinde Sarıköy istasyonu yakınlarındaki Yunus Emre Türbesi; Nasreddin Hoca’nın doğum yeri olan Sivrihisar’ daki Ulu Camii ve ildeki müzeler sayılabilir.

Lületaşı Nedir?

1. Yeryüzünde seyrek olarak bulunan, dünyaca tanınan Lületaşı, Eskişehir’ in sembolü durumunda. Lületaşı, yeraltındaki başkalaşım katmanlarında dağınık yumrular halinde bulunuyor. 
2. Beyaz ve beyaza yakın tonlardaki Lületaşı çok ince gözenekli yumuşak bir dokuya sahip. Yeraltında ıslak halde bulunuyor. Topraktan çıkarıldıktan sonra da kolayca işlenebilmesini gözenekli yapısının tuttuğu bu doğal nem sağlıyor. 
3. Doğrudan veya işlendikten sonra kurutulan Lületaşı, kaybettiği nem oranında hafifliyor ve direnç kazanıyor. Bölgede Beyaz Altın adıyla anılan Lületaşı için her yıl 21-24 Eylül tarihleri arasında bir festival düzenleniyor.
4. Ayrıca, Lületaşının nasıl çıkarıldığı, işlendiği ve Lületaşından üretilen ürünlerin sergilendiği müze de görülmeye değer. 

Eskişehir'de Gezilecek Yerler

Fidanlık, Musaözü, Mestan Pınarı, Çardak Kaplıcası, Gümele Ilıcası, Midas Kenti ve Yazılıkaya, Pessinus, Seyitgazi Nekropolü, Seyitgazi ve Sivrihisar Kaleleri, Seyit Battal Gazi ve Kurşunlu Külliyeleri, Hamamkarahisar ve Kılıç Mescit Camileri, Sivrihisar ve Gecek Köyü Ulucamileri, Yunus Emre ve Şeyh Edebali Türbeleri, Alemşah ve Hoca Yunus Kümbetleri, Seyitgazi Kervansarayı, Pessinus-Sivrihisar.

Diğer yazılarımıza da göz atabilirsiniz;

1. Bolu yöresel yemekleri
2. Konya'nın meşhur yemekleri
3. Çanakale yöresel yemekleri
4. Balıkesir yemekleri
5. Bursa'nın meşhur yemekleri