Artık Yemek Ziyafeti

Yoksul mutfaklarının çok yaratıcı olduğuna canı gönülden inanırım. Yoksul mutfağın kraliçeleri olan kadınlar, ellerindeki kısıtlı malzemelerle, insanın damağını çatlatan yemekler yaparlar.Bence tüm dünyadaki lezzetli yemeklerin arkasında bir yoksul mutfağı vardır.

Pahalılığın tavan yaptığı bugünlerde, bu yaratıcılığa ihtiyaç var!

Annem de bu kısıtlı mutfaklarda çok lezzetli yemekler yapan bir sihirbazdı!

Rahmetli annem, babamın kısıtlı maaşıyla ay sonunu getirebilmek için mucizeler yaratırdı. Özellikle de mutfakta. Hiçbir şeyi ziyan etmezdi. Kalan yemekleri ertesi gün yeniden başka bir lezzetli yemeğe dönüştürürdü.

Onun için tüm az gelirli ev kadınları gibi yaratıcıydı.

Artıkları kullanırken kitaplardaki tariflere bakmazdı. Deneyimlerine güvenerek uydururdu daha çok. En çok onun bayat ekmeklerle yaptığı yemeği severdim. Küçük parçalara böldüğü ekmekleri yağda kızartır, üstüne bol soğan, biraz salça, az miktarda kıymayla yaptığı (kıyma o günlerde ucuzdu) sosu dökerdi. En üstüne de sarımsaklı, biberli yoğurdu gezdirirdi.

Annem bu yemeğin adını ‘Şaştım Aşı’ koymuştu. Yani, ne yapacağını şaşırdığı an uydurduğu yemekti bu!

Bir de Halep’te yaşayan ablasından öğrendiği bir yemek vardı ki, onu yaptığında ev buram buram sarımsak kokardı.

10 diş sarımsağı ve iki büyük soğanı ince ince kıyar, yağda biraz öldürdükten sonra bir bardak su koyar, soğanlar pişince karışımı kuru ekmek dilimlerinin üstüne dökerdi. Annem bu yemeğin adını da ‘Arap Uydurması’ koymuştu. Halep’te kahvaltıda yenen yemeği biz akşam öğününde yerdik.

Bir de kalan ekmeklerden ‘Ekmek Köftesi’ yapardı: Kuru ekmekleri havanda dövüp un haline getirirdi. Bu unu, yumurta, kıyma ve baharatla karıştırıp bir güzel yoğurur, yaptığı köfteleri tavada, yağda kızartırdı.

Ekmek bol olduğu için köfteler yumuşacık olurdu.

Evimizin nüfusu oldukça fazlaydı: Anne, baba, babaanne, hala ve üç kardeş. Az bir maaşla yedi nüfusun her gün karnını doyurmak, üstün gayret, yaratıcılık, sabır, ustalık isteyen bir işti. Rahmetli annem, tüm bu yeteneklere hatta daha fazlasına sahipti.

Nüfus kalabalık olunca tencerelerin boyutu da büyük oluyordu. Onun için annem ne kadar dikkat etse de bir miktar yemek mutlaka artıyordu.

Ben en çok pilavın artmasına seviniyordum. Çünkü o pilavın, ertesi gün sofraya yoğurtlu çorba ve kadınbudu köfte olarak konacağını biliyordum. İkisi de çok sevdiğim yemeklerin başında yer alıyordu.

Sabah kahvaltısında tabaklarda kalan peynirler, akşam sofrasında karşımıza başka bir kılıkta çıkardı. Annem peynirleri bir güzel ufalar, domates, marul ve zeytinyağı ile salata yapardı. Tabaklarda kalan zeytinlerin de çekirdeği çıkartılır, bunlardan yapılan zeytinli poğaça, annemin komşu davetlerinde çok beğenilen bir ikramı haline dönüşürdü.

Makarna genellikle artmazdı. Çünkü hepimizin çok sevdiği bir yemekti. Ama bazen ev halkından bazılarının işi çıkar, son dakikada yemeğe katılmazlarsa onların payına düşen ertesi güne kalırdı. Annem bu artık makarnalardan ya makarna böreği ya da makarna omleti yapardı. Omlet için makarnayı yumurta ve sütle iyice karıştırır, az yağ koyduğu tavada alt-üst kızartırdı. Üstüne koyduğu peynir eriyince ortaya muhteşem bir makarna omleti çıkardı.

Artıkları değerlendiren sadece annem değildir tabii ki. Esnaf lokantalarının aşçıları da bu konuda tam bir sihirbazdır. Onlar da artık yemekleri ertesi gün öyle kılıklara sokarlar ki, neyin neden yapıldığını bir bilseniz şaşırıp kalırsınız.

Aslında genç, yaşlı, bekar, evli, herkes ‘artık yemek’ konusunda hassas davranmalı. Bunun birçok nedeni var: Birincisi yaşam pahalı. Satın aldığınız malzemeyi sonuna kadar kullanıp yemek masrafınızı azaltabilirsiniz. İkincisi, bu ürünler üretilirken havaya salınan karbondioksit atmosferi yaşanmaz hale getiriyor. Eğer siz bu ürünü çöpe atarsanız, boşu boşuna karbondioksit salımına neden olmuş olursunuz.

Sözün özüne gelirsek: Artık yemekleri çöpe atmayın ki, hem keseniz hem de atmosfer zarar görmesin.

Genç, yaşlı, bekar, evli, herkes ‘artık yemek’ konusunda hassas davranmalı. Satın aldığınız malzemeyi sonuna kadar kullanıp yemek masrafınızı azaltabilirsiniz.

Bir tarif

Geçenlerde pazardan aldığım taze bezelyeyi pişirdim. Benim için bezelyenin yanında mutlaka pilav da olmalı. Çünkü pilav üstü bezelyenin tadı beyindeki tüm haz noktalarını uyarır. Sevdiğim yemekleri pişirirken genellikle ölçüyü kaçırırım. Mutlaka tencerenin dibinde biraz yemek kalır. Yine öyle oldu, biraz pilav, biraz da bezelye kaldı. Onları atmaya kıyamadım tabii ki. Kızımın yardımıyla bir yemek yaptım. Ortaya oldukça lezzetli bir yemek çıktı.

1. İki çorba kaşığı sıvı yağ
2. Bir haşlanmış yumurta
3. İki dilim çemensiz pastırma
4. 175 gr ince doğranmış mantar
5. 200 gr artan bezelye
6. 1 diş ezilmiş sarımsak
7. Bir yumru rendelenmiş zencefil
8. İki çay kaşığı soya sosu
9. Artan pilav

Sıvı yağı bir tavada ısıtın, daha sonra doğranmış yumurtayı ilave edin. 1 dakika karıştın. Daha sonra yumurtaları tavadan çıkartın. Pastırmayı ve mantarı tavaya koyun. Altın rengini alıncaya kadar kızartın. Bezelyeyi, sarımsağı, zencefili ekleyip bir dakika kadar daha pişirin. Soya sosu ekleyin. Daha sonra artan pilavı ilave edin. Bir iki kere çevirdikten sonra tabağa alın ve üstüne önceden kızarttığınız yumurtaları ilave edin.

Şunlara da göz atın;

1. Artan yemekleri tekrar kullanmanın yolları
2. Artan ekmek kırıntıları nasıl değerlendirilir?
3. Artan kahve nasıl saklanır?