A Vitamini Türleri Nelerdir? A Vitamini Eksikliği ve Fazlalığında Ne Olur?

A vitamini, birçok besinde doğal olarak bulunan yağda çözünen bir vitamin çeşididir. A vitamini bağışıklık sistemi, normal görme ve üreme fonksiyonu için önemlidir. A vitamini ayrıca kalbin, böbreklerin, akciğerlerin ve diğer organların işlevini yerine getirebilmesine yardımcı olur. Peki, A vitamini içeren besinler nelerdir? A vitaminin iki türü vardır:

A Vitamini Türleri

1. Önceden oluşturulmuş A vitamini (retinol): et, organ etleri (karaciğer vb.), kümes hayvanları (yumurta vb.), balık (somon, karides vb.) ve süt ürünlerinde (tereyağ, peynir, çedar, krema, zenginleştirilmiş margarin vb.) bulunur.
2. Provitamin A: meyveler (kavun, kayısı, mango, papaya), sebzeler (yeşil yapraklı sebzeler, ıspanak, brokoli, havuç, tatlı patates ve bal kabağı gibi yeşil, turuncu ve sarı sebzelerde) ve diğer bitki bazlı ürünlerde bulunur. 

Karaciğer zengin bir A vitamini kaynağıdır. Özellikle hamilelik döneminde haftada 1’den fazla yenmemelidir. Zenginleştirilmiş kahvaltılık gevrekler de A vitamini içerir. Besinlerde ve besin takviyelerinde yaygın olarak kullanılan türü provitamin A tipi beta karotendir. Beta karoten gerektiğinde kolayca A vitaminine dönüştürülebilir. Karotenoidler antioksidan görevi görür, katarakta karşı koruyucu özellikler içerir ve akciğer kanser riskini azaltıcı etkiler göstermektedir. 

A Vitamini Fazlalığında Ne Olur?

Tek başına besinlerle yüksek oranda A vitamini almak zordur ancak multivitamin takviyeleri yüksek dozlarda A vitamini içerir. Retinol (önceden oluşturulmuş A vitamini) alımı yüksek toksisiteye neden olur, kemikler için zararlıdır. Beta karoten veya diğer A vitamini formlarını tüketmek cildi sarı-turuncu renge çevirebilir, ancak güvenli kabul edilmektedir. Akne, sedef hastalığı ve diğer cilt durumlarını tedavi için kullanılan bazı ilaçların vücutta retinolü taklit eden bileşikler içerdiği bundan sebep kemik sağlığını olumsuz etkilediği, çocuklarda ve gençlerde büyümenin gecikmesine neden olduğu saptanmıştır. 

Günlük A Vitamini İhtiyacı Ne Kadar?

Tavsiye edilen günlük A vitamini miktarı kadınlar için 800 mcg, erkekler için 1000 mcg’dır. Süt bebekleri 350 mcg, küçük çocuklar 400-500 mcg, hamileler 700 mcg, emziren anneler 950 mcg almalıdır.

Kimler Daha Çok A Vitamini Almalı?

Hamile kadınlar, emziren anneler, pankreas sorunları ve safra kesesi taşı olan kişilerde gereksinim artar. Ayrıca bazı antibiyotikler ve kortikosteoritli ilaç kullananların yüksek dozda A vitaminli besinlere ihtiyacı var.

A Vitaminli Besinler Nasıl Korunmalı?

Isıya, oksidasyona ve asitli maddelere duyarlıdır. A vitaminli yağlı besinler serin ve karanlık bir ortamda metalden uzak olarak saklanmalı.

Şunlara da göz atın;

1. B12 vitamini içeren besinler nelerdir?
2. D vitamini içeren besinler nelerdir?
3. Gıda zehirlenmesine ne iyi gelir?
4. Bamya tohumunun faydaları nelerdir?
5. Hamilelikte beslenme nasıl olmalıdır?