Yumurta, besin değerleri yüksek, mutfakta kullanım alanları geniş bir üründür. Besin değerleri açısından hayvansal protein ile doludur. Yumurta oldukça besleyicidir. Aynı zamanda insan vücudunun üretemediği esansiyel aminoasitleri barındırır. Süper besin olarak da söz etmemiz mümkündür. Yumurta dendiğinde aklımıza ilk tavuk yumurtası gelse de devekuşu, bıldırcın, kaz, ördek ve hindi yumurtası da tüketilir.
Yumurta yiyeceklere renk, lezzet, kıvam kattığı gibi özellikle kahvaltıların vazgeçilmez besinidir. Kahvaltı dışında yemeklerde ve tatlılarda da aktif olarak kullanılsa da genellikle kahvaltılarda sadece yumurta olarak tüketilir. Şimdi sizlere önce yumurta pişirirken nelere dikkat etmeniz gerektiğinden, ardından yumurta pişirme yöntemlerinden bahsedeceğim.
Bu pişirme yöntemi yumurtanın oda sıcaklığında su ile beraber haşlanmasıdır. Sıcak yenmelidir. Soğudukça kabukta soyulma zorlukları yaşanacaktır. Yumurtayı haşlamak için cezvenin içerisine almadan önce çatlak olmadığına dikkat etmelisiniz. Çatlak yumurta pişme esnasında su içerisine yayılacaktır. Haşlanmış yumurta yaparken su da bekleme süresine göre haşlanma derecelerinde farklılık olacaktır. Yumurtanızı su kaynamaya başladıktan sonra istediğiniz kıvama göre ne kadar tutmanız gerektiğini aşağıya listeledik;
3-4 dakika, yumuşak içi sıvı,
5-6 dakika, orta pişmiş,
7-8 dakika, katıya yakın,
9-10 dakika, katı
Yumurtanızı haşlarken 12 dakikadan fazla haşlamamaya özen gösterin. 12 dakikadan sonra pişme esnasında ortaya çıkan bileşikler sindirim güçlüğüne yol açabilir.
Poşe yumurta, kabuksuz biçimde su içerisinde pişen yumurta olarak tanımlanabilir. Poşe yumurta yaparken dikkat etmeniz gereken birkaç nokta vardır. Yumurtanın pişirileceği su kaynatılmamalıdır. Su kaynama derecesine yakın 93-95 derecede olmalıdır. Yumurtayı kırmadan önce lezzet için tuz, yumurtanın su içerisinde daha rahat toplanması için sirke içerisine atılmalıdır. Bu işlemleri gerçekleştirdikten sonra su içerisinde girdap oluşturarak tam ortasına yumurtayı kırabilirsiniz. Yumurta beyazları tam olarak yumurtanın etrafını sarsın diye suyu oynatarak destek olabilirsiniz. 4-5 dakikadan uzun pişirilmemelidir. Ardından bir kevgir yardımı ile sudan çıkartılarak servis edilebilir.
Çırpılmış yumurta sarısı ve beyazı birbirine karışmış, hafif nemli bir dokuya sahip yumurtadır. Bu yumurtayı yaparken yumurta süt ya da krema ile bir kapta önceden iyice çırpılır. Tava ısıtılır içerisine yağ koyulur ve sıcak tavaya yumurta alınarak devamlı karıştırılarak pişirilir. Hafif nemliyken bırakılmalıdır. Sıcak şekilde servis edilir.
Bu şekilde yumurta pişirmek fırında benmari yapmakla aynı mantıktadır. Isıya dayanıklı bir kasenin içerisi yağlanır ve iç kısmına istenilen malzemeler eklenir. Ardından yumurta kırılır ve fırına girebilen daha büyük bir kap içerisine yerleştirilir. Büyük kabın içerisine su koyulur ve fırında pişirilir.
Sahanda yumurta, hemen hemen herkesin kahvaltılarda yemeği tercih ettiği yumurta çeşididir. Tava içerisine yağ eklenir, eritilir ve yumurta kırılarak pişirilir. Sarısı ve beyazı karıştırılmaz.
Omletler, kahvaltılarda doyurucu alternatifler olarak tercih edilir. Yapımı da oldukça kolaydır. Sade ya da içerisine koyulan malzemeye göre servis etme şekli değişir. Omlet için yumurtaları kaseye kırarak baharatlayın. Ardından çırpın. Yağlanmış sıcak tavaya pişirmek için alın. Piştikten sonra içerisine malzeme ekleyerek ikiye katlayabilir, rulo yapabilir ya da düz olarak servis edebilirsiniz.
Birçok kişi yumurtanın dış kabuğunu temizlemek için yıkamayı tercih etse de, aslında bu oldukça yanlış bir davranıştır. Yumurtayı yıkamak, kabuğunun incelmesine ve bakterilerin kabuktaki boşluklardan daha kolay geçebilmesine yol açıyor. Bu yüzden yumurtayı yıkamak yerine buzdolabında muhafaza edebilir, yumurtayla temas ettikten sonra ellerinizi bol suyla yıkayabilirsiniz.