Oldukça hassas bir dönem olan gebelikte anneler tüketecekleri besinler konusunda endişelenirler. Gebelikte yenilen yiyeceklerin bebeği doğrudan etkilemesinden dolayı bu dönemde bazı yiyecekler kısıtlanır. Kahve de bunlardan biridir. Çünkü kahvenin içerisindeki kafein plasenta aracılığıyla bebeğe geçer, bebekte kafeini metabolize edecek enzimler yoktur, dolayısıyla kafeinin hem bebeğe hem de anneye bazı olumsuz etkileri olur.
Gebe kadınlarda zaten bozulan uyku düzeni kafein tüketimiyle birlikte daha büyük bir sorun haline gelebilir. Üstelik gebelik döneminde kafein tüketildiğinde artan sıvı ihtiyacını karşılamak zorlaşabilir. Yetersiz sıvı hem anneyi, hem de anne karnındaki bebeğin gelişimini olumsuz yönde etkiler. Üstelik idrar çıkışını da artıracağından annenin gündelik yaşamını daha da zorlaştırır.
Gebelikte kafein tüketiminin asıl olumsuz etkisi ise bebeğe karşıdır. Yapılan bazı çalışmalarda kafein tüketiminin bebeğin düşük kilolu doğmasına yol açtığı ve gelişimini engellediği bulunmuştur. Bazı çalışmalarda ise aşırı olmayan kahve tüketiminin bebeğin gelişimine herhangi bir olumsuz etkisinin bulunmadığı saptanmıştır. Gebelikte demir ve kalsiyum gibi bazı minerallere olan ihtiyaç artar. Zaten karşılanması zor olan bu ihtiyaç fazla kafein tüketimiyle daha da zorlaşır. Çünkü kahvedeki kafein demir ve kalsiyum gibi minerallerin vücut tarafından emilimini engeller. Kahve mutlaka tüketilecekse de yemeğe yakın zamanlarda tüketilmemelidir. Yemekten yarım saat önce ve 1 saat sonrasına kadar kahve kesinlikle tüketilmemelidir.
Çalışma sonuçları hala çelişkili olsa da, gebelikte kafein tüketiminin olumsuz etkileri olabileceğinden dolayı mümkünse kahve ve kafein içeren diğer yiyeceklerin tüketilmemesi gerekir. Ancak sık olmamak şartıyla içilecek ılımlı miktardaki kahve bebeğin sağlığını olumsuz etkilemeyecektir.
Gebelikte kafein tüketimiyle ilgili yapılan bilimsel çalışmalar hala kesin bir kanıya ulaşmamıştır. Bu yüzden eğer anne çok düşkün değilse kahveyi her gün tüketmemesi doğru olur. Tüketildiğinde ise kesinlikle günde 200 mg’ı geçmemelidir. Aşağıda kafein içeren bazı içeceklerdeki kafein miktarı verilmiştir:
Gerçek kahve çekirdeklerinin kullanıldığı her türlü kahve tüketilebilir. Ancak aromalı, 3’ü bir arada, şekerli ve katkı maddesi fazla olan kahveler hem anne hem de bebek sağlığı açısından riskli olacağından tüketilmemelidir.
Kafein tüketimine karşı hassas olan gruplar için kafeinsiz kahvelerin üretimi de günümüzde oldukça yaygınlaşmıştır. Kafeinsiz kahve üretmek için kahve çekirdekleri bir çözücü içinde kafein özü çıkana kadar yıkanır. Kullanılan bu çözücünün belirlenmiş bir sınırı vardır. Bu sınır aşıldığında sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu yüzden kafeinsiz kahve alırken kaliteli marka seçmeli ve mümkünse kafeini organik yöntemlerle arındırılmış (swiss water yöntemi) kahveler tercih edilmelidir. Bu önerilere dikkat edildiği takdirde kafeinsiz kahve gebeler tarafından rahatlıkla tüketilebilir. Ancak kafeinsiz kahvelerde de az da olsa kafein bulunduğunu hatırlatmak gerekir. Aşırıya kaçmamak her durumda olduğu gibi kahve tüketiminde de temel kuraldır.
Yazar:
Dyt. Gökhan Çelik
Şunlara da göz atın;