Migren, genellikle başın belirli bir kısmında zonklayarak ağrı yapan, bulantı, kusma, ışığa ve sese karşı hassasiyetin eşlik ettiği bir baş ağrısı tipidir. Tanısında öykü detaylıca öğrenilmelidir. İlk etapta baş ağrısı olarak gözlemlenirken bu ağrı günden güne tekrarlayarak kronikleşmeye başlar. 4-72 saat sürebilen şiddetli ve tekrarlayan bir baş ağrısıdır. Migren yaygın (aurasız) ve klasik (auralı) olmak üzere iki alt gruba ayrılmaktadır. Klasik migren, duygu değişimleri, kendini ifade etmede zorluk ve halüsinasyon gibi algı bozukluklarını içermektedir.
İlaç tedavisi ve ilaç dışı tedavi olmak üzere migren tedavisi ikiye ayrılmaktadır. İlaç tedavisi dışında yaşam tarzı değişikleri, beslenme, egzersiz, diyet, düzenli uyku, kognitif‐davranışsal tedaviler, tetikleyicilerin belirlenmesi ve kaçınılması ile migren tedavi edilmektedir.
Migreni Ne Tetikler?
Migreni besinsel ve besinsel olmayan faktörler tetiklemektedir. Stres, hormonlar, keskin koku, yüksek ses, uykusuzluk, seyahat hali, parlak ışıkta kalma, regl dönemi gibi durumlar migren ataklarını tetikleyen besinsel olmayan faktörlerdir. Bazı besinler içeriklerinden dolayı migreni tetiklemektedir. İşlenmiş etler (salam, sucuk), tiamin içeren besinler (peynir, şarap, bezelye), monosodyum glutamat (MSG), feniletilamin içeren besinler (sarımsak, çikolata, soğan), kafein içeren besinler, alkol, tatlandırıcılar, turunçgiller, turşu ve sirke migren ataklarını tetiklemeye potansiyeli olan besinlerdir. Bu besinler tüketilirken dikkat edilmelidir.
Migreni Olanlar Nasıl Beslenmeli?
- Migrenin alerji ile bağlantılı olduğu düşünülerek, alerjiye neden olan besinin belirlenmesi için eliminasyon diyet uygulamalarına başvurulmalıdır. IgE alerjik mekanizmalarının migren üzerindeki etkisi halen tartışılan bir konudur. Migren atakları geçiren hastalara eliminasyon diyetleri uygulattırılarak, IgE’nin göz önünde bulundurulması gerekmektedir.
- Migren ağrısı yaşayan bireyin beslenme günlüğü tutması ve tüketilen besinlere göre migren ataklarını not alması oldukça önemlidir. Bilgiler doğrultusunda, atağa neden olacak besinin belirlenmesi kolaylaşarak atakların sıklığının azaltılmasına yönelik tedavi planı oluşturulur.
- Ayrıca günlük yeterli sıvı alımı, düzenli uykuya geçiş, nefes egzersizleri gibi uygulamalar migreni önlemede ve migren ataklarının sıklığını azaltmaya yönelik yapılabilecek diğer yaşam tarzı değişikliklerindendir. Semptomlarda kilo verdikçe iyileşmeler gözlemlenmiştir
- Yapılan çalışmalarda vitamin ve mineral takviyesinin ataklar üzerinde olumlu etki yarattığı görülmüştür. Yapılan bir çalışmaya göre B12 vitamini, magnezyum, niasin ve karnitin takviyeleri migren ataklarının azalmasını sağlamıştır.
- Obezite prevalansı ve migren sıklığı ile ilgili çalışmalar bulunmaktadır. Hastaların kilo vermesi ve ideal kiloya ulaşması migren üzerinde olumlu etki göstermektedir.
- Migren tedavisinde, atakları tetikleyen ana sebep bulunmalıdır. Beslenme ile ilgili ataklarda eliminasyon diyet uygulamaları oldukça popülerdir. Eliminasyon diyeti ile atağa sebep olan besin bulunur. Diyet tedavisinde bu besin veya besinlerde kaçınılması gerekmektedir. Yetersiz beslenmeye yol açılmaması için mutlaka bir uzmana danışılıp beslenme danışmanlığı alınması önerilmektedir.
Yazar:
Dyt. Rıdvan Arslan
instagram.com/dyt.ridvanarslan
Şunlara da göz atın;
- Migreni tetikleyen besinler
- Vestibüler migren diyeti nasıl yapılır?
- Kolesterol hastaları nasıl beslenmeli?
- Crohn hastaları için beslenme önerileri
- Guatr hastaları nasıl beslenmeli?