Ülkemizde sakatat eti tüketmek oldukça yaygın bir alışkanlıktır. Sakatat olarak kültürler arasında akciğer yemek çok yaygın bir şey değil ya da en azından çok popüler değil. Hatta Amerika Birleşik Devletleri'ndeki federal politika, kasapların bir hayvanın vücudunun neredeyse her parçasını insan gıdası olarak satmasına izin veriyor, tek bir istisna dışında: akciğerler. 1971'de Tarım Bakanlığı, hayvan akciğerlerinin "insan gıdası olarak kullanılmaya" uygun olmadığını ilan etti ve ticari gıda tedarikinden men etmiştir… Fakat ülkemizde ve birçok ülkede kesilen hayvanların yenmeyen organları içerisinde akciğer yoktur. Bu sebeple akciğer tüketilebilir sakatatlar arasındadır.
Sakatat eti çoğu insan için ölçülü yemek için güvenlidir. Ancak kandaki kolesterol seviyenizi artırabilen kolesterol ve doymuş yağ oranı yüksektir. Yüksek kolesterol gibi kalp hastalığı risk faktörleriniz varsa, bunun yerine daha yağsız kas eti seçmek daha doğru olacaktır.
Akciğer Yemek Sağlıklı Mı?
- Akciğer eti, iyi bir C vitamini ve B12 vitamini kaynağıdır ve bol miktarda riboflavin, niasin ve pantotenik asit dahil olmak üzere diğer B vitaminlerini içerir.
- Akciğer tüketimi, hayvan kaynağına ve organ tipine bağlı olarak biraz değişir.Sakatatların en önemli özelliklerinden biri çoğu, kas etinden daha besleyici olmasıdır.
- Dahası, hayvansal protein, vücudunuzun etkili bir şekilde çalışması için ihtiyaç duyduğu dokuz temel amino asidin tümünü sağlar.
- İyi bir demir kaynağıdır. Demir, vücudunuzda oksijen taşıyan bir protein olan hemoglobin yapmak için gereklidir. Et ve balık, vücudunuzun kullanması en kolay form olan hemoglabin demir içerir.
- Uzun süre tok tutar: Birçok çalışma, yüksek proteinli diyetlerin iştahı azaltabileceğini ve tokluk hissini artırabileceğini göstermiştir. Metabolik hızınızı artırarak kilo vermeyi de teşvik edebilirler.
- Kas kütlesinin korunmasına yardımcı olabilir: Sakatatların, kas kütlesi oluşturmak ve korumak için önemli olan yüksek kaliteli bir protein kaynağıdır.
Tiroid sorunları gibi hormonal dengesizliklere de genellikle diyetteki vitamin veya mineral eksikliği neden olur. Sakatat eti tüketmek, vücudunuzun hormon yapmak ve yeterli hormon seviyelerini korumak için ihtiyaç duyduğu tüm besinlere sahip olmasını sağlar. Demir eksikliği anemisi, yorgunluğa ve büyümenin azalmasına neden olur.
Akciğer Tüketmenin Zararları Nelerdir?
Sakatat etlerini diyetinize dahil etmenin fazla dezavantajı yoktur.
Bununla birlikte, bazı insanlar yüksek alımlara karşı daha savunmasız olabilir ve tüketimlerini sınırlamaları gerekebilir. Fakat fazla miktarda ve sürekli tüketilen akciğer, kanda ağır metal birikmesine sebep olur. Gereğinden fazla miktarda tüketilirse kanda kolesterol seviyesinin artırır. Kanda kolesterol seviyesinin yükselmesi ise, kalp hastalıkları, kalp krizi ve felç riskini yükseltebilir.
Akciğerler vücudun savunma sisteminde de yer aldığı için solunum yolu hastalıklarına neden olan bakteri ve virüsleri içerebilir. Tüketimi ile bu virüs ve bakterileri vücudumuza alabiliriz. Saklama koşullarının iyi olmadığı durumlarda da çeşitli bakteri üremeleri olabilir buda yine tüketimi ile sağlığımızı tehlikeye atabilir.
Kimler Akciğer Tüketmemeli?
- Hamileler: Bakteriye en açık besinler olduğu için, hamilelerin sakatatlardan kesinlikle uzak durmaları gerekir. Sakatatlarda biriken toksin maddeler bebeğin organlarında ya da dokularında birikerek hastalıklara neden olabilir.
- Hiperlipidemi: Yani yüksek kolesterolü olanların, sakatat tüketiminden kaçınması gerekir. Sakatatlar yüksek oranda doymuş yağ ve kolesterol içerdiği için kalp sağlığını olumsuz yönde etkiler.
- Gut hastalığı: Gut hastalığı olanlar da organlar da dahil olmak üzere et alımına dikkat etmelidir. Gutu kötüleştiren pürinler (doğal olarak oluşan bir bileşik) içerirler. Çocuklar ayrıca yetişkinlerden daha küçük organ eti porsiyonları tüketmelidir.
- Karaciğer yağlanması olanlar: Yetişkinler üzerinde yapılan büyük bir araştırma, sakatat yemenin alkole bağlı olmayan yağlı karaciğer hastalığı geliştirme riskini biraz artırabileceğini buldu. Ancak, araştırmacılar bu sonucu doğrulamak için daha fazla çalışma önerdiler. Güvenli tarafta olmak için, her ikisi de alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı için risk faktörleri olarak kabul edilen Tip 2 diyabet ve yüksek kolesterolünüz varsa sakatat etlerinden uzak durmalısınız.
- Mesane kanseri: Birden fazla çalışmanın gözden geçirilmesi, daha fazla araştırmaya (geniş ölçekli bir çalışma dahil) ihtiyaç duyulmasına rağmen, düzenli olarak sakatat yemenin mesane kanseri gelişme riskini artırabileceğini buldu. Mesane enfeksiyonu öykünüz varsa, sigara içiyorsanız veya başka risk faktörlerine sahipseniz, organ eti tüketiminizi sınırlayın.
- Vücut direncini baskılayan ilaç kullananların tüketmemesi gereken besin grupları arasında sakatatlarda yer almaktadır. Sakatatlar bakteriyel üremeye açık olduğu için direncinde düşük olmasıyla birlikte vücutta bakteriyel üreme meydana gelebilir.
Yazar:
Dr. Dyt. Ezgi Sakar Schoinas
instagram.com/dr.dyt.ezgisakar
Şunlara da göz atın;
- Yengeç eti yenir mi?
- Ördek eti yenir mi?
- At eti yenir mi?
- Müren balığı yenir mi?
- Tavşan eti nasıl yenir?