Meyve ve Sebzeler Neden Mevsiminde Yenmeli?

Uzmanlar, ürünlerin gerçek üretim dönemlerinde yetiştirilip tüketildiğinde besin değeri olarak daha yoğun olduğunu belirtmektedirler. Ayrıca ürünler kendi üretim sezonlarında üretildiklerinde daha az; zirai ilaç, kimyasal madde ve farklı maddelerle temas ederler. Bu da ürünlerde ki insan vücuduna zararlı madde oranının ister istemez az olmasını da sağlamaktadır. Zamanında üretilen ürünlerde gelişme yavaşlatıcı veya hızlandırıcı maddeler kullanılmamakta, hasat sonrası işlemler ve bu işlemlerde kullanılan maddelerle de temasa geçmemektedir. 

Mevsiminde ürünleri elinizden geldiğince çok yemeye çalışın çünkü onlar size doğanın o anda sağlayabileceği en önemli şeydir.

Mevsiminde tüketilen yiyecekler zamansız üretilen ürünlere göre çok daha lezzetlidir.

Merak ediyorum? Evinizin bahçesinde hiç domates yetiştirip yediniz mi? O mis gibi kokusunu hiç duydunuz mu? O ağzınızda bıraktığı lezzeti hiç hissettiniz mi?  Eğer cevabınız “Evet” ise mevsimindeki ürünleri lezzetlerini anlamış olursunuz. Bunu bir de kışın marketten aldığınız domatesi yiyerek test edebilirsiniz.

Mevsiminde yetiştirilen ve toplanan doğal olarak olgunlaşmış meyve ve sebzeler hem daha lezzetli, hem de daha sağlıklıdır. 

Sizlerden bir söz istiyorum şimdi :)

Bu yazıyı okumayı bitirdikten sonra bölgenizdeki köy ve üretici pazarlarını bulup o pazarlardan o mevsimde yetiştirilen ürünlerden alın. Hem damaklarınızı, hem midenizi, hem cebinizi hem de üreticilerimizi şenlendirin. 

Mevsiminde tüketilen ürünler daha ucuzdur.

Meyveler ve sebzeler mevsimlerinde doğal olarak çok bol bulunur. Bu da ister istemez fiyatlarının çok daha ucuz olmasına neden olur. Yani mevsiminde yemek yemek bizlerin mutfak masraflarını azaltarak paramızın cebimizde kalmasını sağlayacaktır.

Mevsiminde üretilen ürünler çevre için çok daha az zararlıdır. 

Şimdi sizlerden köy pazarlarından, üretici pazarlarından, yöresel marketlerden alacağınız ürünlerinizin oraya gelene kadar ne kadar yol kat ettiğini, ne aşamalardan geçtiğini düşünmenizi istiyorum. Ne kadar kısa yolculuk yaptı. Ne kadar bir karbon ayak izi bıraktı…

Mesafenin sadece gıdanın besin değeri ve maliyetleri üzerindeki etkisi olarak düşünmeyin. Artık ürünlerin sofranıza gelene kadar ki geçtiği aşamalar ve mesafeler de çok önemli.  

Yerel ürünler yöresel lezzetler hem daha ucuz, hem daha keyifli, hem daha lezzetli hem de dünyamız için daha az zararlıdır. Tabii ki bu ürünleri mevsiminde almak kaydıyla :)

Yerel ürünleri; mevsiminde ve size en yakın üretim yerinde üretilmişini almak çok önemli. Hatta bu bir de yerel üreticiden alınıyorsa değmeyin keyfine. Bu yerel ürünleri ve yerel üreticileri desteklemek açısından da çok önemli.

Tarımsal ürünleri mevsiminde yetiştirmek hem en ucuz yöntemdir hem de en az kaynak gerektiren şeklidir. Ekstra bir kaynak gerektirmez. Örneğin yaz mevsiminde güneşi kaynak olarak alıp ışık ve ısı sağlamak tarımsal üretim açısından en ucuz yöntemdir. Ve ekstra bir enerji gerektirmez.

Doğal mevsimlerinin dışında tarımsal ürünleri yetiştirmek ise biz insanlar tarafından yapay olarak uygun koşullar meydana getirilerek yapılan bir üretim şeklidir. İşte bu noktada fosil yakıtlar ve bol miktarda su kullanımı da ortaya çıkıverir.

Ayrıca mevsiminde üretilen ürünler doğal yetişme periyodunda üretildiği için daha az zirai ilaç, kimyasal gübre kullanılmakta bu da toprağa ve havaya daha az zarar vermektedir. Önemlisi de ürünlerde zirai ilaç kalıntı riskini de aza indirmektedir.

Gıda, enerji, su ve insan gücü israfının önüne geçilir.

Mevsimsel gelişimler dünyanın doğal dengesidir. Dünyanın bu mevsimsel gelişimine bağlı kalmak da sürdürülebilir beslenme açısından önemlidir. Aslına baktığımızda ise mevsiminde beslenme sürdürülebilir beslenmenin de en önemli yoludur. Bu yolda doğal kaynaklara daha çok bel bağlanır.  Böyle baktığımız zaman ise kullanılan su, yakacak, benzin, zirai ilaç, kimyevi gübre, iş gücü ve tabii ki de bozulan toprak yapısı olarak daha azdır.

Ayrıca; gıda israfını azaltmak ve uzun vadeli gıda planlamasını teşvik etmek için de bu önemlidir. Mevsiminde doğal olarak üretilen ürünlerin mutfaklarımızdan israfının da daha az olduğunu yurt dışında yapılan araştırmalar göstermektedir.

Bir başka husus da yenmeyen fazla ürünlerin korunup saklanarak daha sonra tüketilmesi için en uygun zaman olarak da ürünleri mevsiminde alarak bunu yapmaktır. Konserve yapılarak, kurutarak, reçel yapılarak, turşu yapılarak, dondurularak, salamura yapılarak vb. gibi şekiller ile mevsiminde ve taze ürünleri ileride kullanmak üzere bekletebiliriz. 

Her şeyden öte; mevsiminde tüketmeyi, yereli tüketmeyi, yöreseli tüketmeyi bir felsefe olarak benimseyerek hareket etmek zorundayız.

Tarım-Gıda Yazarı-Araştırmacısı

Bilge Keykubat

instagram.com/bilgekeykubat