Anzer balı faydaları saymakla bitmiyor. Rize'nin Anzer yaylasından farklı ülkelere ihracı da yapılan Anzer balı nedir? Yararları nelerdir? İşte yanıtı...
Anzer balı doğanın insanlığa armağanı... Rize’nin Anzer yaylasında arıların 400’den fazla çiçeği dolaşarak öz suyunu toplaması ve bal haline getirmesiyle elde edilen mucizevi Anzer balı altın değerinde.
Çiçek balları arasında en iyisi olarak bilinen Anzer balı, kokusu düşük glikoz oranı, ve aromatik tadıyla dünyanın en güçlü balı olarak bilinir.
Osmanlı Dönemi'nde padişahların sık sık kullandığı anzer balının bilinmeyen mucizevi faydaları;
Büyükler için anzer balı nasıl tüketilmeli?: Sabah ve akşam öğünlerinden bir saat önce, aç karna bir çorba kaşığı.
Küçükler için: Günde iki kez tüketilebilir. Sabah ve akşam öğünlerinden en az bir saat önce, aç karnına bir tatlı kaşığı tüketilebilir.
Bebekler için: Sabah ve akşam yemeklerinden minimum bir saat önce aç karna yalnızca bir çay kaşığı.
Not: İsteğe göre ılık su ve süt ile şerbet yapılarak da tüketilebilir.
Rize’nin Anzer yaylası dünyanın birçok yerinde bulunmayan kır çiçeklerinden oluşan bitki örtüsüne sahiptir. Alman ve İngiliz botanikçiler tarafından yapılan araştırmalarda 450-500 endemik çiçek çeşitlerinin bulunduğu bir bölge vardır. Bu bölgede, yalnızca Anzer’de yetişen ortalama 60-70 farklı ve endemik çiçek çeşidi mevcuttur. Anzer yaylasında üç mevsime ait bitki polenleri aynı kovanda bulunuyor. Bahsedilen bal, yalnızca Anzer’de yetişen ve her derde deva olmasıyla bilinen Anzer balıdır. Anzer balını ünlü, pahalı ve özel kılan ise, çiçek türlerindeki çeşitlilik ve nadirliği kadar, bal yapımında yer alan arılarının cinsidir.
Anzer balı yapımında yer alan arı çeşidi, yorulmaz işçiler olarak bilinen Kafkas arılarıdır. Bu arı cinsi çalışkanlığı ile bilinir. aynı zamanda soğuğa dayanıklıdır. Kafkas arıları da nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya kalan hayvanlar arasında. Diğer arı çeşitlerinden etkilendiği için soyunda bozulmalar meydana geliyor. Eski zamanlarda tüm Kuzeydoğu Anadolu’da var iken, günümüzde sadece Rize’nin Anzer yaylasında ve Artvin Macahel yöresinde rastlanabiliyor.
Azeri Türkçe’sinde Anzer, bal anlamına geliyor. Osmanlı Döneminde saraya bal gönderen Rize'de bulunan Anzer yaylası, o tariflerde oldukça ünlüydü. Balın meşhur olmasını sağlayan asıl özellik içeriğinde 400'den fazla çiçek türü poleni bulunması ve bu polenlerin işçi arılar tarafından bal haline getirilmesidir. Anzer balı, diğer bal türlerine göre daha düşük rutubet ve glikoz oranına sahiptir. Bu nedenle tat ve koku kalitesi de oldukça yüksektir. Neredeyse altın değerinde görülen Anzer balı, kalite özellikleri ile sınırlı miktarda toplanıyor. Kuvvetli ir bal olduğu için, diğer ballara oranla daha az tüketilmesi ve önerilen miktarın aşılmaması gerekiyor.
Anzer balının rengi, tadındaki farklılıklar ve şeker dengesi toplandığı nektarlardan kaynaklanıyor. Anzer balı kokusunu, çiçeklerde bulunan aromalı volatil yağından alıyor. Bu yağ çeşidi, çiçeklerin kokmasını sa��layan yağ olarak da bilinir. Toplanan polen ve yağların sadece bir kısmı bala çevriliyor. Nektardan elde edilen balın miktarı ise, nektarların içindeki şeker konsantresine bağlı. Örneğin elma çiçeğinde çok fazla şeker bulunmadığı için, elma ağacından alınan nektarların çok az bir kısmı bala dönüştürülüyor.
Arının çiçek özü topladığı ağaç ya da bitkilerin cinslerine göre, balın tadında, kokusunda ve renginde farklılıklar oluşuyor. Çeşitleri, bitki ve çiçek balları ile ağaç balları olarak ikiye ayrılıyor. Ağaç balları, genelde ormanlardaki ağaçların üzerinde yaşayan ve yer edinen böceklerin ağacı delmesiyle ortaya çıkıyor. Ağaç delindikten sonra işçi arılar ağacın gövdesinden çıkan salgıyı toplayıp bal haline getiriyor. En kaliteli bal çeşidi olarak bilinen çiçek balı ise; çiçek ve bitkilerin üzerinde, gövdelerinde ve yaprak saplarında oluşan nektarların arılar tarafından toplanmasıyla elde ediliyor. Türkiye'de çiçek balı olarak yetişen en iyi bal çeşidi ise Anzer balıdır.
Anzer balı, arı sütü ve poleni; Almanya, Amerika, İngiltere, Kuveyt, Fransa, İran, Suudi Arabistan ve Japonya'ya ihraç ediliyor.
Diğer yazılarımıza da göz atın;