Patates, amino asitler de dahil olmak üzere faydalı besinler içerir. Ancak pişirme yöntemleri beslenmelerini etkileyebilir. Genellikle patates kilo alımını ve obezite ile ilişkilendirilir. Ancak patatesi nasıl pişirdiğiniz sağlık açısından faydalı mı, yoksa zararlı mı olacağını belirler. Nişasta bakımından zengin olan patates, kızartma, fırınlama, ızgara, haşlama gibi birbirinden farklı şekillerde hazırlanabilir. Bu yazıda fırınlanmış patatesin faydaları ve zararlarına yakından bakıyoruz.
Fırında Patatesin Besin Değerleri
Kabuğuyla birlikte orta boy fırında patates yaklaşık 173 gram ağırlığındadır ve şunları içerir;
- Kalori: 161 kcal
- Karbonhidrat: 37 gr
- Lif: 3,8 gr
- Protein: 4,3 gr
- Yağ: 0,2 gr
- B6 vitamini: Günlük ihtiyacın %25'i
- Potasyum: Günlük ihtiyacın %26'sı
- C vitamini: Günlük ihtiyacın %27'si
- Folat: Günlük ihtiyacın %12'si
İnsanlar normalde patatesi yüksek proteinli bir gıda olarak görmese de içerdiği amino asitler sayesinde protein içeriği yüksek kalitededir. Patates, vitamin ve mineral içeriğine gelince, vücudunuzun sırasıyla oksijen taşınması ve bağışıklık fonksiyonu için ihtiyaç duyduğu demir ve çinko açısından iyi bir kaynaktır. Pişirme yöntemleri, patateslerin makro besin içeriğini, özellikle de yağ içeriğini büyük ölçüde etkileyebilir. Örneğin 100 gram kızarmış patateste 14 gram yağ bulunur. Buna karşılık, aynı porsiyon boyutunda pişmiş veya haşlanmış patateste yalnızca 0,1 gram yağ bulunur.
Fırında Patatesin Faydaları Nelerdir?
- Patates çok doyurucu bir besindir, iştahınızı kontrol etmenize yardımcı olur ve hedeflerinizden biri buysa kilo vermenize yardımcı olur. Aslında çalışmalar, patateslerin aynı karbonhidrat içeriğine sahip diğer yiyeceklere göre daha fazla tokluk hissi sağladığını göstermiştir.
- Patates zengin bir dirençli nişasta ve potasyum kaynağıdır. Vücudunuz dirençli nişastayı parçalayamaz. Bu nedenle diyet lifi ile benzer etkiye sahiptir; kan şekeri seviyesini düşürür ve insülin duyarlılığını artırır. Örneğin, bir çalışma, yemekten 90 dakika sonra fırında patates tüketen katılımcıların kan şekeri düzeylerinin, patates püresi, patates kızartması ve beyaz ekmeğe kıyasla daha düşük olduğunu belirledi. Çalışmalar ayrıca patatesteki potasyum içeriğinin insülin duyarlılığını ve üretimini artırmaya yardımcı olduğunu göstermiştir.
- Test tüpü ve hayvan çalışmaları, patates proteini ve dirençli nişasta içeriğinin, kalp hastalığı için bir risk faktörü olan kan kolesterol düzeylerini düşürebileceğini göstermektedir.
- Fırında patatesteki dirençli nişasta, bütirat üretimine yol açar. Bu kısa zincirli yağ asidinin bağırsak sağlığı ve gastrointestinal koşullar üzerinde faydalı etkileri vardır.
Fırında Patatesin Yan Etkileri
- Patatesleri fırında pişirmek veya yüksek sıcaklıklarda pişirmek akrilamid üretimine yol açabilir. Akrilamid, nişastalı yiyecekleri yüksek sıcaklıklarda pişirdiğinizde oluşan bir kimyasaldır. Çeşitli vücut sistemleri üzerinde toksik etkisi vardır ve uzun süreli maruz kalma üreme sorunlarına ve sinir hasarına yol açabilir. Fırında patatesleri daha düşük sıcaklıklarda daha kısa süre pişirerek akrilamid oluşumunu azaltabilirsiniz.
- Fırında patates, eklediğiniz malzemelere bağlı olarak besleyici bir garnitürden yağ veya kalorisi yüksek bir garnitür haline gelebilir. Tereyağı, ekşi krema, yağlı peynirler ve ketçaplar insanların fırında patateslere eklediği en yaygın soslardan bazılarıdır. Bu yiyeceklerin çoğunun kendi besinsel avantajları olsa da, patateslerinizin yağ içeriğini önemli ölçüde artırma eğilimindedirler. Bunun yerine Yunan yoğurdu, az yağlı peynir ve doğranmış sebzeler gibi az yağlı alternatifleri tercih edin.
Şunlara da göz atın;
- Patatesli kolay tarifler
- Patates nasıl doğranır?
- Fırında patates pişirirken yapılan hatalar
- Patates çeşitleri nelerdir?
- Patatesin kötü olduğu nasıl anlaşılır?