Tiroid Hormonu Eksikliğinin En Önemli Nedeni: Hashimoto Tiroidi

Boyun ve soluk borusu önünde yer alan, kelebeğe benzer bir şekle sahip olan ve metabolizma hızını ayarlayan tiroid hormonları salgılayan organa, tiroid bezi denir. İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi M. Genco Erdem, Hashimoto (Haşimoto) tiroidinin ilk kez 1912 yılında, Hakaru Hashimoto tarafından tanımlandığını, vücuttaki savunma hücrelerinin vücuda zarar verdiği durum olan otoimmün bir hastalık olduğunu söyledi. 

Konuşma Yavaşlar ve Hafıza Geriler

Dr. Öğr. Üyesi Erdem, hastalıkla ilgili şu bilgileri verdi;

Hashimoto tiroidinde, lenfositler tiroid bezine hücum eder ve tiroid bezi işlevini yitirene kadar saldırmaya devam eder. Bu sırada kanda dolaşan Anti-Tiroglobulin ve Anti-TPO antikorlarının neden olduğu hasar, tiroid bezini giderek daha işlevsiz bir hale getirir. Hashimoto hastalığında, hasar yavaş yavaş ilerlediği için tiroid bezi yıllar içinde küçülür ve adeta yok olur. Tiroid hormonları olması gerekenden az salgılandığı için, bu durumda 'hipotiroidi' tablosu ortaya çıkar. Yani, konuşma ve hareketler yavaşlar. El, yüz ve ayalarda ödemler ortaya çıkar. Dilde büyüme olur, vücut ısısı düşer, cilt kurur ve kalp hızı yavaşlayabilir. Özellikle küçük tansiyonun yükseldiği gözlemlenir. Hastanın hafıza ve düşünsel fonksiyonları geriler, hasta depresif bir ruh haline girer. Hashimoto tiroidi, hipotiroidinin en yaygın nedenidir. 

Genetik Faktörler Önemli!

Hashimoto tiroidinin beyaz ırkta görülme oranı, yaklaşık %5'Tir. Kadınlarda, erkeklere oranla 5-10 kat daha fazla görülür. Hashimoto tiroidinde genetik önemli oranda etkilidir. 1. derece akrabalarında hashimoto tiroidi olan kişilerde, bu hastalığın görülme ihtimali oldukça yüksektir. Bunun yanı sıra tip 1 diyabet, B12 vitamini eksikliği ile gözlemlenen kansızlık, romatoid artrit ve farklı otoimmün hastalıkları olan kişilerde, risk daha yüksektir.

Tedavi Var, İyileşme Yok

Hashimoto tiroidi teşhisi konan bir hasta, bu hastalığın genelde ömür boyu tedavi gerektireceğini bilmelidir. Eğer tiroid yetersizliği gelişmişse, yapılacak tedavi dışarıdan tiroid hormonu vermektir. Sevindiri haber ise, bu tedaviyle hastalığın vücuttaki negatif etkilerinin tamamen ortadan kaldırılabilmesidir. Son yıllarda yapılan çalışmalarda, düşük selenyum düzeyi saptanan kişilere günde 100-200 mikrogram selenyum vermenin, hastalığın ilerlemesini yavaşlatabileceği düşünülmektedir. Selenyum eksikliği olan hastalarda, bu eksik giderilmeden önce iyot kullanılması, hastalığın şiddetini artırabilir.

Şikayetleri Dikkate Alın!

Uzun zamandır devam eden ve gideren artan üşüme, halsizlik, unutkanlık gibi şikayetlerin nedeni, Hashimoto tiroidi olabilir. Hastalıkları görmezden gelmek bir çözüm değildir. İç hastalıkları uzmanına başvurarak doğru tanı ve tedavi yöntemleri ile tedaviye başlayabilirsiniz.

Hashimoto Tiroidi Olanlar Ne Yemeli, Ne Yememeli?

Hashimoto hastalığında pek çok diyet denenmiş olsa da %100 işe yaradığı saptanan bir beslenme programı henüz yoktur. Bununla birlikte tıbbi literatürde yer alan birkaç yayının işaret ettiği glutensiz diyeti deneyen hastaların büyük çoğunluğu, faydalandıklarını belirtir. Gluten; buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllarda bulunan bitkisel bir proteindir. Özellikle ekmek, makarna, bulgur, irmik, kek, pasta, börek gibi hamur işleri ile buğday ve arpa içeren içeceklerde gluten bulunur. Yine tahılsız diyet deneyen ve fayda gördüklerini söyleyenlerin sayısı da az değildir.  Taş devri diyetinin yanı sıra şekersiz veya düşük glisemik indeksli beslenme de denenmiş olsa da belirgin bir faydası gösterilmemiştir.

Yazar:

İç Hastalıkları Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi M. Genco Erdem

instagram.com/dr.mgencoerdem

Şunlara da göz atın;

1. Tiroid hastaları nasıl beslenmeli?
2. Bağırsak detoksu nasıl yapılır?
3. Yetersiz beslenme sonucu hangi hastalıklar görülür?
4. Ferritin eksikliği nedir?
5. Septisemi belirtileri nelerdir?