Barbunya fasulyesi, mutfaklarda sık sık tüketilen bir fasulye çeşididir. Şekil olarak böbreklere benzetilen barbunya, hem beyaz, hem de kırmızı renkli olabilir. Anavatanı Orta Amerika ve Meksika olan barbunya, karbonhidrat ve lif bakımından zengindir. Protein içeriği yüksek olduğu için vejetaryen beslenmesinde de önemli bir yere sahiptir. Uzun süre tokluk hissi veren bu besin hem sulu yemeklerde, hem de salatalarda kullanılabilir.
Barbunya fasulyesi çiğ bir şekilde yenmez. Çünkü içeriğinde yüksek miktarda fitohemaglütinin ve lektin içerir. Bu da onu diğer fasulyelere göre daha toksik bir hale getirir. Barbunya da bulunan lektin, bitkiyi zararlı etkenlere karşı koruyan ve doğal olarak oluşan bir protein türüdür. Barbunya lektini, hau adı verilen toksin birimlerle ölçülür. Barbunya, en yüksek miktarda PHA içerdiği için, bu içerik insanlar için toksik etkilere neden olur. Bağırsaklarda sindirim enzimleri PHA'yı parçalayamaz ve sindirim sistemine zarar verir.
Çiğ barbunya 20.000-70.000 arasında hau içerir. Uygun bir şekilde pişirildiğinde toksin seviyesi 200-400 hau'ya düşer. Yüksek oranda PHA alımı bağırsak duvarlarına zarar verir. İnce bağırsaki karaciğer, pankreas gibi organlar bu durumdan olumsuz etkilenir. Çiğ barbunyadaki toksinler, kan hücrelerinin bir araya toplanmasına ve kan pıhtılaşmasına yol açabilir. 4-5 adet çiğ barbunya bile toksik dozu oluşturabilir. Bu durum mide bulantısı, kusma ve ishale neden olabilir. Daha yüksek tüketimlerde felç gibi ciddi hastalıklara yol açabilir.
Barbunyanın sert yapısı çiğ bir şekilde tüketilmeye uygun değildir. Özellikle dişle çiğnemeye çalışmak diş kırıklarına veya doğrudan yutmak, barbunyanın nefes borusuna kaçmasına ve bunun sonucunda nefes alamamaya neden olabilir. Bu yüzden barbunya, doğru bir şekilde pişirildikten sonra tüketilmelidir.
Konserve barbunya, aslında pişirilmiş olarak paketlenir. Bu yüksek konserve barbunyayı çiğ yemek mümkündür. Konserveleme işlemi esnasında fasulyeler tamamen pişer ve toksinler etkisiz hale getirilir. Bu yüzden tüketilmesinde sakınca yoktur. Ancak konservenin açılmamış olmasına veya üzerinde herhangi bir delik olmamasına dikkat etmek gerekir.
Şunlara da göz atın;