Kusma beyin sapından gelen sinyaller sonucu oluşmaktadır. Bulantı ve kusma onkolojik hastalarda, zehirlenmelerde, obezite cerrahisi sonrası, viral enfeksiyonlarda, nörolojik bir hastalığın belirtisi olarak veya alkol alımı sonrası gibi durumlarda görülmektedir. Kusma sıklığı, debisi ve eşlik eden farklı bulgular görülmesi durumunda hekiminize görünmeniz gerekmektedir.
Kusma akut veya uzun süreli dönemlere yayılarak farklı hastalıkların bulgusu olarak görülebilirken anoreksik hastalıklar ve gebelik gibi sıkça karşılaşılan olgular arasında da yer almaktadır. Anoreksik hastalar diyetisyen ve hekim desteği ile birlikte psikoterapi desteği de almalıdırlar. Gebelikte yaşanan kusma eğiliminde ise fetal gelişime yansıyabilecek olumsuzlukları önleyebilmek adına non-farmakolojik yaklaşımlara eğilim artmaktadır. Gastrointestinal sistem ağızdan başlayarak tüm sindirim sistemi boyunca mukus tabakası ile örtülüdür. Burada bulunan mukus tabakası koruyucu bariyer görevindedir ve sindirim sistemi organlarını korumaktadır . Kusma sırasında mide içerisindeki asiditesi yüksek salgılar mukus tabakasında, mide ve yemek borusunda tahriş meydana getirebilir.
Kusmayı Önlemek İçin Ne Yapmalıyız?
- Az az, sık sık acıkmayı beklemeden öğünler alınmalı.
- Besinler yavaş çiğnenmeli.
- Yudum yudum sık sık oda sıcaklığında su içilmeli.
- Yemek sırasında fazla sıvı tüketilmemeli.
- Sabah kusma eğilimi varsa tahıl gevreği, kraker, kızarmış ekmek tüketilmelidir.
- Antiemetik etkisinden dolayı zencefilli su veya zencefil çayı tüketilebilir.
- Yağ oranı yüksek besinlerden uzak durulmalı.
- Yapılan çalışmalarda nane yağının bulantı önleyici etkisi gözlemlenmiştir.
Gebelik Döneminde Kusmaya Ne İyi Gelir?
- Sıvı alımı yemeklerden önce ve sonra olmalıdır.
- Baharatlı ve yağ oranı yüksek besinlerden uzak durulmalı.
- Lif içeriği yüksek gıdalar sınırlandırılmalı.
- Sık, aralıklı ve küçük porsiyonlarda beslenerek protein ve karbonhidrat ağırlıklı diyet örüntüsü oluşturulmalıdır.
- Zencefil suyu ve çayı tüketilebilir.
Kusmaya İshal Eşlik Ediyorsa Ne Yapmalı?
- BRAD Diyeti uygulanmalıdır.
- Potasyum kaynağı olarak muz
- Pektin içeriği ile sıvı tutulumuna yardımcı olan elma
- Sindirimi kolay olduğu için kızarmış ekmek
- Karbonhidrat kaynağı olarak pirinç tüketimi fayda sağlacaktır.
- Probiyotik etkisi ile yoğurt tüketilebilir.
- Sütlü, yağlı ve baharatlı yiyecekler tüketilmemelidir.
Kustuktan Sonra Ne Yapmalı?
- Mide 1 saat dinlendirilmeli.
- Sulu gıdalar ile beslenme sürdürülmelidir.
- Kusmanın sıklığına göre oluşabilecek sıvı kaybında sık fakat yudum yudum sıvı alınmalı.
- Bebeklerde azar azar ve sık emzirme sağlanmalıdır.
- Kafein ve gazlı içeceklerden uzak durulmalıdır.
Yazar
Dyt. Nergiz Akıncı
instagram.com/nergizindiyetevi
Şunlara da göz atın;
- Mide bulantısına ne iyi gelir?
- İshale neden olan besinler?
- Diyette kabızlık neden olur?
- Farenjit neden olur?
- Araba tutmasına ne iyi gelir?