Kahvaltılarda, salatalarda ve yemeklerde sık sık kullanılan domates, sadece Türk mutfağının değil, dünya mutfaklarının en çok kullandığı malzemelerden biridir. Çeşitli kullanımlara sahip olan domatesler, genellikle yaz ortasından yaz sonuna kadar hasat edilir ve pazar tezgahlarında satışa sunulur. Domatesin farklı çeşitleri olsa da, ülkemizde en çok tüketilenleri Çanakkale domates, uzun ince domates ve çeri domatestir. Lezzetli yemekler yapmanın sırrı ise, hem olgun, hem de taze domatesler seçmekle başlar.
Domates ülkemizde özellikle Ege, Akdeniz ve Marmara kıyılarında yetiştirilir. Domates yetiştiriciliği konusunda ilk sırayı Antalya alırken, Bursa, İzmir ve Çanakkale bu sırayı takip eder. Bu yüzden yerel domatesleri, hasat döneminde almaya dikkat edin.
İyi bir domates, yeterince ağır olmalıdır. Çok büyük görünmesine rağmen hafif geliyorsa, içi kurumuş veya boş olabilir. Domatesin iyi olup olmadığını anlamak için, elinize alın ve hafifçe bastırın. İyi domates ne çok sert, ne de çok yumuşak olmalıdır.
Domatesin sap kısımlarının yakınlarına mutlaka göz atın. Sert, soluk ve çatlak görünümde olan domateslerden kaçının. İyi bir domates hem pürüzsüz, hem de parlak kırmızı renginde olmalıdır.
Domatesin yeterince olgunlaşıp olgunlaşmadığını anlamak için, sap kısımlarını koklayın. Olgunlaşmış domates, aromatik bir kokuya sahiptir. Eğer koku alamıyorsanız, yeterince olgunlaşmamış demektir.
Domatesler, çiftçi ve yerli pazarlarda farklı renklerde satışa sunulabilir. Sarı ve turuncu domatesler, kırmızı domatese göre daha tatlı ve yumuşaktır. Farklı renkteki domatesleri denemekten korkmayın.
Domatesin en iyi olduğu zaman dilimi, yaz aylarıdır. Eğer yaz aylarının dışında domatese ihtiyacınız olursa, cherry domates daha iyi bir seçim olacaktır. Kiraz ve çeri domatesler, hasat edilmeden önce asma üzerinde olgunlaşır. Bu da daha lezzetli olduklarının göstergesidir. Kiraz domatesler, daha sulu, lezzetli ve ince kabukludur. Bu yüzden yaz sezonu dışında tercihinizi kiraz domatesten yana kullanabilirsiniz.
Tüm bunlara ek olarak, asma üzerinde yetişen domatesler taşıma ve bekleme esnasında olgunlaşmaya devam eder. Bu yüzden asma domatesleri de tercih edebilirsiniz. Kış aylarında kullanmak için, yaz aylarında fazla fazla domates alabilir dilimleme veya rendeleme yöntemini kullanarak kış boyunca saklayabilirsiniz.
Şunlara da göz atın;