Hazırladığımız mutfak terimleri sözlüğünde yer alan terimlerden biri de 'aperitif' terimi. Gastronomi ya da mutfak kültürüyle ilgilenenlerin yakından bildiği bu terim davetler, yemekler ya da restoranlarda da karşınıza çıkmıştır. Peki, aperitif ne demek? Ne anlama geliyor? Bu makalede aperitif kelimesinin kökenine, etimolojisine ve tarihsel serüvenine bakıyoruz. Hazırsanız başlayalım..

Aperitif Nedir, Nasıl Yazılır?

Günümüzde aperitif kelimesi Türkiye'de 'aperatif', 'aparatif' olarak da kullanılıyor. Ancak Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre kelime 'aperitif' olarak yazılıyor. Peki, aperitifin anlamı ne?

TDK sözlüğüne göre Fransızca apéritif kelimesinden Türkçe'ye gelen aperitifin iki anlamı vardır:

1. Ön içki
2. Yemek öncesinde yenen çerez vb. yiyecek.

Apéritif kelimesi İngilizce'ye, Fransızca'dan geçmiştir. Ancak kelimenin kökeni "açmak" anlamına gelen Latince aperire fiilinden türetilmiştir. İtalya'da ise aperitivo olarak kullanılır. Bu kelimenin kökleri de 'açmak veya ortaya çıkarmak' anlamına gelen Latince 'aperire' kelimesinden gelir ve 'iştah açıcı' anlamında kullanılır.

Aperitifin Tarihçesi

1. Bazı kaynaklar yemek öncesi iştah açma fikrini MÖ 460 yılında doğan Hipokrat'a bağlar.
2. Ancak terimin ilk izleri 5. yüzyılda bulunur. Bazı kaynaklarda Photiki'li Diadochos'un şöyle dediği yazar: "Cinsel organları disipline etmek isteyenler, 'aperatifler' olarak adlandırılan bu yapay karışımları içmekten kaçınmalıdırlar; çünkü bunlar, muhtemelen, mideye doğru geniş bir yemek için bir yol açmaktadırlar. Bu ifade aperitif kavramanın en azından beşinci yüzyıldan beri var olduğunu gösterir.
3. Aperitif kavramı 1876'da İtalya'da popüler oldu. Antonio Benedetto Carpano o yıl Torino'da Castello Meydanı'nın kemerlerinin altındaki bir dükkanda, bitki ve baharatların demlenmesiyle elde edilen aromalı bir şarap üretmeye başladı. O zamandan beri 'Vermut', Torino şehrinin aperatif sembolü haline geldi.
4. Yine İtalya'da aperitivo kelimesiyle özdeşleşen bir isim de Gaspari Campari idi. Gaspare Campari 1860'ta ikonik aperatif markasına imza attı: Campari... Campari, Novara, Piedmont'ta bir kahve satın aldı ve burada özellikle acı tadıyla bilinen 'gizli' tarifini geliştirdi ve bir süre sonra yemeklerden önce sunmaya başladı.
5. İtalya'da zamanla aperitivo yemek masasında veya masaya oturmadan hemen önce ayakta, hatta yemeğin yeneceği yer dışında içilebilen bir hal aldı. Ve hatta ülkede geleneğin kendisi aperatif adını aldı ve içeceğe genellikle tuzlu atıştırmalıklar ve hatta mezeler eşlik etmeye başladı.
6. Aperatifin popülaritesi 18 ve 19. yüzyılda İtalya'da arttı ve Torino, Roma, Floransa, Milano, Venedik ve Cenova'daki kafelere ulaştı.
7. Fransa'da ise 1846'da kimyager Joseph Dubonnet kendi adını taşıyan bir aperatif üretmeye başladı.
8. Aperitif 19. yüzyıl sonları ve 20. yüzyıl başlarında Amerika Birleşik Devletleri'ne de yayıldı. Bugün özellikle büyük ölçüde Avrupa yemek kültürünün bir parçası olmaya devam ediyor. İtalya'da bugün aperitivo saati mekanlarda, müşterilerinin akşam yemeklerini yemeden önceki 18:00 - 21:00 arasındaki zaman dilimini ifade eder.

Şunlara da göz atın;

1. Yeni başlayanlar için mutfak terimleri
2. Kanepe tarifleri
3. Başlangıç yemekleri
4. Maç atıştırmalıkları
5. Düşük kalorili atıştırmalıklar