Bağırsak enfeksiyonu (gastoenterit) bakteri virüs yada parazitlerin neden olduğu, mide ve özellikle ince bağırsağın iltihaplanması ile ortaya çıkan bir hastalık türüdür. Besin zehirlenmeleri de bağırsak enfeksiyonuna yol açabilir. Bağırsak enfeksiyonu olan bireylerde bağırsak florasının değişimine bağlı olarak sindirim faaliyetleri olumsuz etkilenir ve ishal ortaya çıkar. İshal, günde üç veya daha fazla gevşek veya sulu dışkı olarak tanımlanır. Genellikle ishale sebep olan etkene ve kişinin immün cevabına göre ateş, karın ağrısı, bulantı ve kusma eşlik eder.Ortalama bir yetişkin yılda dört kez gastrointestinal enfeksiyon geçirir. Çoğu enfeksiyon tedavi olmaksızın birkaç gün içinde düzelse de bazen hastane yatışını gerektiren ağır tablolara yol açabilir. Tedavi olmaksızın iyileşenlerde genellikle ishalin nedeni belirlenemez.
Gatrointestinal enfeksiyonlar bir tür enfeksiyon hastalığı olduğundan enfeksiyona neden olan ajanların vücuda girmesi ve bağışıklık sistemini yenmesi ile oluşur. Bulaşıcı bir hastalıktır ve enfekte olan kişilerden sağlıklı kişilere bulaşabilir. Hijyenik olmayan koşullarda hazırlanmış veya uygunsuz koşullarda saklanmış olan yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi, kontamine sular, kirli tuvaletlerin kullanımı, ellerin yıkanmaması gibi sebepler hastalığın gelişimine yol açan nedenler arasında yer alır. Özellikle turist ishali seyahat eden kişilerde, yaz aylarında çok sık görülür. Genellikle bakteri kaynaklıdır. Seyahatin 4-14. günleri arasında başlar.
Yetişkinlerde; 40 derece üzeri ateş, 48 saatten uzun süren kusma, şiddetli karın ağrısı, kanlı ishal, ağız kuruluğu, aşırı susuzluk hissi, idrar miktarında azalma, baş dönmesi ve tansiyonda düşme varsa mutlaka doktora başvurulmalıdır. En önemli tedavi yeterli sıvı almaktır. Hafif ishali olan yetişkinler bol miktarda su, tuz ve şekerli sıvı içebilir. Yeterince sıvı içiyorsanız idrar renginiz açık sarı renkte olacaktır.
Dışkı sayısı fazla ve çok miktarda ise eczanede satılan ORS solüsyonları kullanılabilir. Lif içeriği düşük, az yağlı sıvı ağırlıklı gıdalar tüketilmelidir. Bulantı şiddetli ise bulantı önleyici ilaçlar kullanılabilir. Ateş varsa parasetamol kullanılabilir. Akut ishalde kullanılan probiyotikler önerilir. İshal kesici, motiliteyi azaltan ilaçlar önerilmez.
Yazar:
Uzm. Dr. Didem Aydın
Şunlara da göz atın;