Nikotin (C10H14N2), patlıcangiller familyasında bulunan güölü bir uyarıcıdır. Tütün bitkisinin içinde doğal olarak bulunan nikotin, bağımlılık yapıcı bir maddedir. Yandığ�� zaman hızlıca çevreye yayılır. Ağız, burun ve ciğerler tarafından solunur. Nikotinin, sinir sisteminde uyarıcı ve depresan etkileri vardır. Nikotin alındıktan sonra dikkat ve uyanıklık artar, sıkıntıdan kurtulma gibi etkileri vardır. Ayrıca vücutta gerginlik de yaratır. Amerikan Kalp Derneği'ne göre nikotin bağımlılığı tarihsel olarak kırılması en zor bağımlılıklardan biridir. Nikotinin en yaygın kullanımı ise sigaradır. Aynı zamanda bazı böcek ilaçlarının içinde de kullanılır. Nikotin, insan sağlığı açısından çok tehlikeli bir maddedir. Sigarayla birlikte çok fazla nikotin alınması kalp-damar hastalıklarının en yaygın nedenlerindendir. Kalp krizi, felç, damar tıkanıklığı riskini artırır. Akciğer, ağız, damar ve gırtlak kanserlerinin %90'ı sigaraya bağlı olarak oluşur.
Nikotin bağımlılık yapıp kan basıncını arttırsa da, bu daha çok sigara ve tütün ürünleri için geçerlidir. Besinlerde bulunan nikotin oranı, tütün ürünlerine kıyasla çok az miktardadır. Bu yüzden nikotin içeren besinler bağımlılık yapmaz ve sağlığı tehdit etmez.
Patlıcanın 1 gramında 100 nanogram nikotin vardır. Patlıcan, tütünden sonra en çok nikotin içeren besindir. Ancak patlıcandaki nikotin miktarı bile pasif sigara içiciliğinden çok daha zararsızdır. 10 kilo patlıcandaki nikotin oranı, 1 sigaraya eşdeğerdir. 1 gram karnabaharın içeriğinde 16.8 nanogram nikotin bulunur. 1 gram kırmızı domateste 4.1 nanogram, 1 gram yeşil domateste ise 42.8 nanogram nikotin bulunur. 100 gram biberde ortalama 7.7 – 9.2 nanogram arasında nikotin bulunur. 1 gram patateste yaklaşık olarak 7.1 nanogram nikotin bulunur. Tam olgunlaşmış patateste 4.3 ng, olgunlaşmamış patateste ise 42.8 nanogram nikotin bulunur. 1 nanogram, 0.000000001 gramdır. Yani daha öncede söylediğimiz gibi, sebzelerde bulunan nikotin oranı sağlığı tehdit etmeyecek kadar azdır. Şunlara da göz atın;