Şişmanlığın günümüzde çok sık görülmesinin nedenlerinden biri de yeme alışkanlıklarımızın değişmesidir. En yüksek enerji içeren yiyeceklerden biri olan yağ, yiyeceklerin lezzetini artırmak için bol miktarda kullanılmaya başlandı. Pizzaların, hamburgerlerin, poğaçaların içine, salataların üzerine bol bol dökülerek yenilen yağlar ve soslar kendi yağ hücrelerimizde birikerek bizleri şişmanlattı. Yine şeker kamışından veya şeker pancarından elde edilen şekerin de, günlük hayatımız da çok kolay ulaşılabilir olması ve şeker içeren yiyeceklerin daha çok tercih edilmesi, şişmanlığın daha da çok yaygınlaşmasına ve halk sağlığını etkileyen ciddi bir sorun olmasına neden oldu.
Herhangi mucize bir yiyecek veya içecek yiyerek ya da içerek zayıflama fikri, uzun yıllardan beri insanlığın en önemli rüyalarından biri oldu. Henüz şimdiye kadar böyle mucizevi bir ürün keşfedilemedi ama bilim adamları uzun yıllar süren uğraşları sonucu bir çok yiyeceğin daha az enerji içeren formlarını geliştirdi. Bu enerjisi azaltılan hazır yiyeceklere hafif anlamına gelen ‘light’ adı konuldu. Market raflarında yerleri gittikçe daha da genişleme başladı. Önceleri sadece diyet bisküviler bulabilirken, günümüzde dondurmalardan mayonezlere, mayonezlerden peynirlere, peynirlerden çikolatalara kadar geniş bir yelpazede her çeşit ürünün daha az enerji içeren formlarını bulabilir olduk.
Kilo problemi olan çoğumuz bu yiyecekleri tercih ettiğimizde hiç kilo almayacağımızı ve hatta bu yiyeceklere bağlı olarak zayıflayabileceğimizi düşünürüz. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta, diyet ürünler insanı zayıflatmaz. Bunlar aynı yiyeceğin enerjisinin % 30 ile 50 oranında düşürülmüş formatıdır.
Yani bir yiyeceğin light olması, bu yiyeceği sonsuz sınırsız tüketebileceğimiz anlamına gelmez. Bu ürünler genelde yağı ve şekeri azaltılmış ürünlerdir, sıfır kalorili değildir. Örneğin normal bisküvinin 2 tanesi diyet bisküvinin 4 tanesi ne denk gelir bu da ortalama 1 ince dilim ekmeğin karşılığıdır. Acıktığımızda doymak için 4 paket diyet bisküvi yediğimizde aslında 8 dilim ekmek yemiş oluruz. Light çikolatalar, reçeller de aynı şekilde kalorisi dikkate alınarak yenmeli abartıya kaçılmamalıdır. Kişinin sağlıklı beslenmesine hizmet edecek ürünün doğru miktarda kontrollü seçimi önemlidir.
En çok karışan kavramlardan biride diyabetik ve diyetetiktir.
Diyabetik ibaresi bulunan ürünler de şeker yerine tatlandırıcı kullanılmıştır. Bu ürünlerin yağ içeriği yüksek olabilmektedir. Dolayısı ile bu ürünler tercih edildiğinde kan şekeri çok yükselmez ancak çok yenirse içinde ki yağdan dolayı kilo alımına neden olabilir.
Diyetetik ürünlerde ise yağ ve şeker miktarı azaltılmıştır. Kan şekerini yükseltebilir, kalorisi diyabetik ürünlere göre daha düşüktür. Dikkat edilmesi gereken noktalardan biride, yapılan alışveriş sırasın da ürün ambalaj bilgilerinin doğru olarak okunabilmesidir. Örneğin bir paket diyet bisküvi yiyeceksek, üzerin de 100 gramın da ki enerji değeri yazıyorsa ve paket 300 gram ise miktarı üçle çarpmak gerekir. Diyet ürünler günümüzde hayatımızın ayrılmaz parçalarından biridir. Kilo vermek isteyenler için kalori sınırlandırılması yapılmasında iyi bir alternatiftir. Porsiyon büyüklüğü, miktarı ve seçimi doğru yapıldığın da sonuca ulaşmanıza yardım edebilir.
Yazar:
İç Hastalıkları Uzm. Dr. Ayça Kaya
Şunlara da göz atın;