Anne sütü bebeğin sağlıklı olması, tüm besin öğeleri gereksinmelerini karşılaması, kolaylıkla sindirilebilir ve enfeksiyonlara karşı koruması açısından yeri doldurulmaz bir besin. Tüm dünya kabul ediyor ki, anne sütünün yerini alabilecek hiçbir besin yok... Peki, anneler emzirme döneminde nasıl beslenmeli? Bu önemli soruyu Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Tuba Kayan Tapan yanıtladı.
Emzikli kadının salgıladığı sütteki enerjinin önemli bir kısmı yediklerinden sağlanmaktadır. Alınan enerjini hepsi süt enerjisine dönüşmemekte, bir kısmı da vücut dokuları tarafından harcanmaktadır. Diyetin sağladığı enerjinin yaklaşık olarak %80 i süt enerjisine dönüşmektedir. Sağlıklı bir anne günde ortalama 700-800 ml süt salgılamaktadır. Bu doğrultuda annenin günlük enerji gereksinimine 750 kcal ek yapılmalıdır.
Emziren Anneler Nasıl Beslenmeli?
Peki, anneler emzirme döneminde nasıl beslenmeli, nelere dikkat edilmeli? Tapan'ın önerileri şöyle:
- Artan kalsiyum ihtiyacının karşılanması amacıyla, her gün 3 su bardağı süt ve süt ürünlerinden tüketiniz.
- Annenin kendi dokularının korunması, sütle bebeğe geçen proteinin, bebeğin doku oluşumu için kullanılması amacıyla annenin yeterli ve kaliteli protein tüketmesi gerekmektedir. Her gün 1 adet yumurta ve 100-150 gr yağsız et (tavuk, balık, hindi v.b.) veya 1 porsiyon kuru baklagil yemeği (eğer gaz yapmıyorsa) tüketilmesi önerilmektedir. Balık tüketiminin haftada ortalama 2-3 kez olmasına önem gösterilmelidir.
- Salam, sosis, sucuk, hazır çorbalar, ketçap, mayonez gibi katkı maddeleri içeren besinler kullanılmamalıdır.
- Emziklilik döneminde tüketilen yağ miktarı kadar çeşidi de önemlidir. Anne doymuş yağları (margarin, tereyağı v.b.) tüketmemeli, doymamış yağları (zeytinyağı, mısırözü, soya, fındık yağı, ayçiçek yağı vb.) tüketmelidir. Ayrıca çok fazla yağ içeren gıdalar (pasta, kaymak, yağlı tatlılar vb.) tüketilmemeli, yemekler sıvı yağ konularak pişirilmeli veya ızgara, buğulama, haşlama yöntemleri kullanılmalıdır.
- Soğan, sarımsak, brokoli, lahana, karnabahar, acı baharatlar anne sütünün tadını değiştirebilir. Bu durum bazı bebeklerde huzursuzluk (gaz oluşması, emmeyi reddetme) yaratırken, bazıları hiç fark etmeyebilir. Bebeğinizde ciddi birtakım sorunlar gelişirse, bu tür besinler, ya daha az sıklıkla tüketilmeli ya da hiç tüketilmemelidir. Herhangi bir sıkıntı yaşamadıysanız haftada ortalama 1-2 kez kuru baklagil yemeği tüketebilirsiniz.
- Vitamin A‘dan zengin havuç, yeşil yapraklı sebzeler, kayısı gibi besinler, diyetlerde sık bulundurmalıdır.
- Vitamin ve minerallerin zengin kaynağı olan taze meyve ve sebzeleri her öğünde düzenli olarak tüketilmelidir. Taze sıkılmış meyve suları yerine, meyvenin kendisini tüketerek posa alımını arttırabilirsiniz.
- Anne sütü üretimi için yeterli miktarda sıvı almaya özen gösterilmelidir. Günde en az 8-12 su bardağı su alınması yeterlidir. ıhlamur, papatya gibi bitki çayları, az şekerli veya şekersiz komposto suları ve limonata gibi doğal içecekleri tercih edilmelidir.
- Kahve, çay, kola ve diğer kafeinli içecekleri fazla tüketmekten sakınılmalı, kafein süte geçebileceğinden dolayı kafeinli içeceklerin aşırı alımlarından kaçınmalıdır.
- Alkollü içecekler tüketilmemeli, sigara kesinlikle kullanılmamalıdır.
- Emzirme süresi boyunca hızlı kilo vermeyi vadeden diyet ve ilaç uygulamalarından kaçınılmalıdır (emzirme dönemi sonuna kadar, vücut normal kilosuna dönecektir.)
- İyotlu tuz kullanılmalıdır.
- Özellikle hamilelik ve emziklilik dönemlerinde sık karşılaşılan bir sorun da demir eksikliğidir. Buna bağlı olarak bu dönemde anneler demir içeren gıdaları düzenli tüketmelidirler. Et ve et ürünleri, balık, yumurta, kuru meyveler, kuruyemişler, kuru fasülye, nohut, mercimek demir içeriği yüksek gıdalardır. Günlük beslenmede bu gıdaların düzenli tüketilmesinde yarar vardır. Ayrıca demirin emilimini azaltan çay ve kahve de yemeklerle birlikte içilmemelidir, demirin emiliminin arttırılması için ise C vitamini içeriği zengin gıdalar portakal, mandalina, domates, maydanoz, yeşilbiber gibi besinlerle beraber tüketilmelidir.
- Kuru meyveler ve kuru yemişler yoğun enerjileri yanında demir ve kalsiyum gibi minerallerden de zengindir. Bu besinleri aşırıya kaçmadan tüketebilirsiniz.
Yazar:
Beslenme ve Diyet Uzmanı Dr. Tuba Kayan Tapan
Şunlara da göz atın;
- Anne sütünü arttıran yiyecekler nelerdir?
- Anne sütü nasıl saklanır?
- 0-1 yaş arası bebeklerde beslenme
- 6 ay ve üzeri bebekler için ek gıda tarifleri
- Bebeklerde hıçkırık nasıl geçer?