Zayıf Bağışıklık Zonaya Sebep Olabilir!

Varicella zoster virüsü (VZV) su çiçeği hastalına sebep olan virüs, su çiçeği geçirildikten sonra omurilikteki duyusal sinir hücrelerinde uykuda kalır. Uykuda olan bu virüsün tekrar aktif olması ile ortaya çıkan bölgesel ağrılı ve su toplaması şeklindeki deri döküntüleri de zona hastalığı olarak biliniyor. Virüsün tekrar aktif olup zona gelişmesi için genellikle bağışıklığı düşüren bir unsur olmalıdır; uykusuzluk, vücutta enfeksiyon durumu, güneş altında uzun saatler kalma, bağışıklığı düşüren ilaçlar kullanma ya da böyle bir hastalığa sahip olma, ileri yaş, stres gibi durumlarda zona ortaya çıkabiliyor. Zona genellikle ileri yaşta görülmekle birlikte su çiçeği geçiren herkeste görülebildiğinden bebeklik çağı dahil her yaşta görülebilmektedir.

Zona Hastalığı Neden Olur?

Hastalık su çiçeği gibi solunum yoluyla bulaşmamakta, su toplamalarına direk temas ile ya da su toplamalarının kontamine ettiği yatak, nevresim, kıyafet aracılığıyla bulaşabilir. Eğer çevremizde zona geçiren bir kişi varsa bu kişinin bakımı sırasında eldivensiz kişiye ve temas ettiği alanlara dokunmamalıyız, her temas sonrası ellerimizi yıkamalıyız.

60 yıl içinde zona hastalığının 4 kattan fazla artmış olduğunu gösteren bilimsel veriler mevcuttur. Hem erken yaşlarda olup, hem de sayıca artmasının sebepleri olduğu düşünülen bazı konular var. Aşı karşıtlığının yaygınlaşması ile su çiçeği ya da zona aşısının yapılmaması, kanser ve organ nakli tedavi yöntemlerinin çeşitlenmesi ve bu hastaların bağışıklığı düşüren ilaçlar kullanması, covid19  pandemisi gibi çeşitli enfeksiyon hastalıklarının yaygınlaşması da bağışıklık sistemimizi etkileyerek zona artışına sebep olmuş olabiir. Ancak yapılan çalışmalar istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki kuramamış olup bu konuda  daha fazla araştırma gerektirdiği belirtilmiştir.

Bağışıklığınızı Güçlü Tutun

Bağışıklığımız ne kadar kuvvetliyse zona hastalığı o kadar sakin geçer. Genç bireylerde, su çiçeği aşısı olanlarda, bağışıklığı düşüren ilaç kullanmayanlarda hastalık küçük bir alanda ağrısız su toplamaları şeklinde gelişmekte, hiç tedavisiz bile iz bırakmadan maksimum 1 hafta içinde iyileşmektedir.

Vücutta saçlı deri, yüz, gövde, kol, bacak yani tüm vücut alanlarında görülebilir ancak bölgesel olarak  gelişir. Ağır hastalar dışında tüm vücuda yayılmaz. Hastalık bir hat boyunca kızarık zemin üzerinde gruplar halinde su toplamaları olarak görülür. Genellikle bahsedilen hat boyunca şiddeti değişken olan ağrı da eşlik eder. Su toplamaları ve ağrı olunca doktora başvuru beklenilen bir süreçtir ancak bazen döküntüden 1 hafta -10 gün önce tek başına ağrı gelişebilir. Sebebi açıklanamayan, vücudun tek tarafında ataklar halinde gelen zonklayıcı ağrıda bu hastalıkta akla gelmelidir.

Yazar:

Uzm. Dr. Selma Salman

Şunlara da göz atın;

1. Soğuk algınlığı ne kadar süre bulaşıcı?
2. Gripten hızlı kurtulmak için ipuçları
3. Kış hastalıkları ve korunma yolları
4. Zayıf bağışıklık belirtileri
5. Çocuklarda bağışıklığı güçlendirmenin yolları nelerdir?