Kokusu Meksika sınırından dünyanın her tarafına yayılan ve gıdadan kozmetiğe pek çok alanda kullanılan hoş kokulu vanilya, aromasıyla olduğu kadar lezzetiyle de damaklarda cezbedici bir etki yaratıyor. Anavatanı Meksika, Madagaskar, Cava ve Antiller olan vanilya, konu tatlı olunca şüphesiz vazgeçilmezler arasında yerini alıyor.
Vanilya, ticari olarak en çok Meksika kökenli vanilya orkidesinden elde ediliyor. Dünyada en çok vanilya üretilen yer ise Madagaskar. 16’ncı yüzyılda İspanyol ve Portekiz kaşiflerle denizciler vanilyayı Meksika’dan alıp Afrika ve Asya’ya getirmişler. 19’uncu yüzyıl ortalarına kadar Meksika vanilya üretiminde lider ülkeyken şimdilerde Madagaskar bu şanı elinden aldı. Günümüzde kullanılan üç ana vanilya çeşidi bulunuyor; Bourbon-Madagaskar (ince ve tatlı), Mexican (kalın ve baskın aromalı) ve Tahitian (en kalın ama en az aromalı). Hazırlayacağınız tatlılarda vanilya tadını, vanilya özütü ekleyerek veya vanilya çekirdeklerini hazırlanan karışıma pişirmeden önce ilave ederek elde edebilirsiniz. Kullanım miktarına bağlı olarak gıdalara kahverengi veya sarı renk verir.
İçine katıldığı tüm lezzetlere kattığı aromasıyla bizleri peşinden sürükleyen vanilya, vanilya bitkisinin yeşil halde toplanıp, suda haşlandıktan sonra kurutulan meyvelerinden elde ediliyor. Özel kokulu bir vanilya ise ancak fermentatif bir kurutma sonucunda meydana geliyor. Evlerimizde kullandığımız paket içindeki toz vanilya aslında doğal vanilya değil. Marketlerde paketler halinde satılan vanilyalar, bazı işlemlerden geçtikten sonra mutfaklarımıza geliyor. Genellikle de, puding, çikolata, dondurma, bazı tatlı hamur işleri, şekerleme, kahve, kakao, kola, likör gibi ürünlere tat vermek için tercih ediliyor.
Gıdalarda vanilyanın aroma verme özelliğinden başka kullanımları da vardır.
Vanilyanın bilinen bir zararı yoktur. Ancak koku hassasiyeti olan kişilerde bazı yan etkilere yol açabilir. Ayrıca her besinde olduğu gibi, vanilyanın da ölçülü bir şekilde tüketilmesi önerilir. Aşırı tüketimi ciddi sağlık problemlerine yol açabilir.
Vanilya bitkisi, bıçak yardımıyla ikiye bölünür. Ortasında bulunan vanilya özleri, bıçağın ucuyla toplanabilir.
Önemli Not: Ciddi kronik rahatsızlığı olan kişiler, hamileler, emziren anneler ve alerjik bünyeye sahip olan kişiler vanilya kullanmadan önce mutlaka doktora danışmalı, doktorun onay vermediği hiçbir besin tüketilmemelidir.
Şunlara da göz atın;