Hindistan, Suriye, Mısır, Arabistan... Doğunun tüm egzotik baharatları müthiş kokularıyla yüzyıllarca baş döndürmüş. Baharatın tarihi neredeyse insanlığın var oluşu kadar eski. Yemeklere güzel kokular, lezzetler katan baharat, sıradan bir yemeği bir ziyafete dönüştürebilir. Önemli olan, farklı lezzetler elde etmek için baharatı doğru oranda ve doğru olarak kullanmaktır. Baharatı yemeğe eklerken ölçü; seçilen baharatın yemeğe uyumu; baharatın yemeğe hangi aşamada ilave edileceği önemlidir. Kimi zaman aynı baharatın yemeğe pişirme süresinin sonunda eklenmesiyle, ateşe konulmadan önce ilave edilmesi arasındaki fark, lezzet bakımından çok şeyi değiştirir. Peki, evde baharat karışımları nasıl hazırlanır? İşte, yemeklere lezzet katan aromatik tatlarıyla ev yapımı baharat tarifleri:
Acı severlerin öncelikli tercihleri arasında yer alan harissa Tunus’a özgü bir baharattır. Kurutulup püre haline getirilen çili biberlerine sarımsak, kimyon ve kişniş ilave edilerek hazırlanan bu acı karışım özellikle kuskusla servis edilir.
Malzemeler
50 gr kurutulmuş çili veya arnavut biberi
25 gr sarımsak
5 gr deniz tuzu
25 gr kimyon tohumu
Zeytinyağı
Yapılışı: Kurutulmuş çili biberlerinin sap ve tohumlarını çıkarın. 3-4 dakika süreyle kaynar suda bekletin. İnce parçalar şeklinde doğrayıp havanda ezin. Kabukları soyulup ince doğranmış sarımsağı ekleyip ezmeye devam edin. Deniz tuzunu da ekleyip lapa gibi olana kadar ezin. Kimyon tohumlarını ekleyin. Pütürsüz ve yumuşak kıvamda olana kadar ezmeye devam edin. Damak tadınıza göre zeytinyağı ekleyip karıştırın.
Ortadoğu menşeli dukkah, yaygın olarak Mısır mutfağında daha sonra Suriye ve Lübnan’da meşhurdur. Dukkah, hafif taneli olarak yenmesi önerilen lezzetli bir karışımdır. Yemeklere katıldığı gibi genelde yanlarında kuru olarak servisi daha yaygındır.
Malzemeler
175 gr susam
50 gr kimyon tohumu
75 gr hafifçe kavrulmuş fındık
50 gr kişniş
2 çay kaşığı deniz tuzu
Yarım tatlı kaşığı tane karabiber
Yapılışı: Susamları yapışmaz yüzeyli tavaya alın. Orta ateşte karıştırarak kavurun. Robota veya değirmenin içine doldurun. Kimyon tohumlarını da kavurup ekleyin. Kavrulmuş fındık, kişniş, deniz tuzu ve tane karabiberi wekleyin. Tüm malzeme karışıp ezilene kadar robot veya değirmeni çalıştırın. Kavanoza doldurup üç hafta süreyle buzdolabında saklayabilirsiniz.
Hafif tatlar yakalamaya çalışılırken tercih edilen bu karışım, bisküvi, meyveli kek, puding gibi tatlıların lezzetini hafifletmek için etkili bir karışımdır. Tarifleri aromalandıracak kadar hafif bir baharat etkisi bulunur.
Malzemeler
4 ölçü beyaz tane biber
2 ölçü muskat
5 ölçü tarçın
Tane karanfil
Yapılışı: Beyaz tane biber, muskat, tarçın ve tane karanfili robotta veya değirmende öğütüp karıştırın.
Mutfaklarımızda kişniş olarak ağırladığımız karışımın Arapçadaki karşılığı tabildir. Tunus’da çok fazla bilinen ve tercih edilen tabil, diğer Ortadoğu ülkelerinde çok bilinmemektedir. Pilav ve hamur işlerinde tamamlayıcıdır.
Malzemeler
50 gr kişniş tohumu
15 gr karaman kimyonu tohumu
4 gr sarımsak
¼ tatlı kaşığı çili biberi tozu
Yapılışı: Kişniş ve karaman kimyonu tohumlarını havanda kabaca ezin. Yeterince kırılıp ufalandıktan sonra bir fırın tepsisine yayıp 110 derece fırında yarım saat kurutun. Fırının ısısını kapatıp fırın içinde soğuyana kadar bekletin. Sarımsak, kişniş ve kimyonu bir değirmene alıp kısa bir süre öğütün. Cam bir kavanoza doldurup kapağını sıkıca kapatın. Buzdolabında 2-3 süreyle saklayabilirsiniz.
Makarnalarda kullanabileceğiniz yeşillikli tuz, yemeklere aromatik bir tat katmaktadır. Yapımında biberiye, kekik, fesleğen gibi farklı yeşilliklere yer verilir.
Malzemeler
4 dal fesleğen
3 dal biberiye
4 dal dereotu
8 dal kekik
3 diş sarımsak
Yapılışı: Yeşilliklerin hepsini mutfak robotuna alın. Üzerine bir su bardağı deniz tuzu ekleyin. Bu şekilde 1-2 dakika çektirin ve tuz haline getirin. Fırın tepsisine yağlı kağıt serin. Hazırladığınız karışımı 90 derecede yaklaşık 45 dakika pişirin. Oda sıcaklığında soğuttuktan sonra hava almayan cam kavanozlara doldurarak muhafaza edebilirsiniz.
Hint mutfağının en çok kullanılan baharatları arasına yer alan garam masalayı, tarif detaylarından kolayca hazırlayabilir, yemeklerinize aroma katabilirsiniz.
Baharatlar Nasıl Kullanılır?
Defne yaprağını taze veya kurutulmuş olarak yemeklerde kullanılabilirsiniz. Özellikle balık yemeklerinde yaprak ya da toz şeklinde kullanıldığında tat ve kokusuyla enfes bir rayiha yaratır.
Safran her türlü balık çorbasına, pilava, zerdeye, işkembeye, tavuk yemeklerine, hamur işlerine, soslara yakışır.
Karanfili tatlılara, hamur işlerine, et yemeklerine, çorbalara, keklere, turşulara, dolmalara; muskatı kremalara, tatlılara, keklere, sebze yemeklerine, makarnalara ekleyebilirsiniz.
Karabiberi her şeye: zencefili çorbalara, kuru fasulyeye, patatese, sosise, soslara, çeşitli dolmalara, ızgara etlere, balıklara, pilavlara, pirinçli yemeklere, sebzelere, pastalara, tatlılara, keklere, ekmeklere; anasonu çörek, ekmek, pasta, bisküvilere ilave edebilirsiniz.
Çili biberini körili yemeklere, makarnalara ve hamur işlerine kullanmayı deneyebilirsiniz.
Şunlara da göz atın;