Topuk dikeni, topuk kemiğiniz ile kemer arasında uzanan, kalsiyum birikintisi adı verilen kemik benzeri büyümenin yarattığı ayak rahatsızlığıdır. Topuk dikeni genellikle topuğun dış kısmında ve altında başlar. Sonunda ayağınızın diğer kısımlarını etkiler. Bazı durumlarda çıplak gözle görülmeyebilirler. Topuk dikenini tespit etmek zor olabilir. Çünkü her zaman ağrıya neden olmaz, her topuk ağrısı da topuk dikeninden kaynaklanmaz. 

Topuk Dikeni Belirtileri Nelerdir?

1. Topuk dikeni belirtileri ağrı, iltihap, topuğunuzun dış kısmında şişlik, yanma olarak görülebilir. Bu belirtiler ayak kemerine yayılabilir.
2. Sonunda, küçük bir kemik çıkıntısı görülebilir.
3. Bazı topuk dikenleri hiçbir belirti göstermeyebilir. Ayrıca topuğu çevreleyen yumuşak dokularda veya kemiklerde herhangi bir değişiklik görmeyebilirsiniz.
4. Topuk dikenleri genellikle yalnızca X-ışınları ve testler yoluyla keşfedilir. 

Topuk Dikeni Neden Olur?

1. Topuk dikenleri, doğrudan uzun süreli kas ve bağ gerginliğinden kaynaklanır. Sonunda, bu aşırı gerginlik topuk kemiğini (kalkaneus) zorlayarak çıkıntılara neden olur.
2. Topuk dikenleri zamanla gelişir. Bir antrenmandan veya bir spor müsabakasından sonra aniden ortaya çıkmazlar. Topuk ağrısı gibi erken belirtileri görmezden geldiğinizde topuk dikenleri ortaya çıkma eğilimindedir.
3. Sert yüzeylerde yürümek, koşmak veya zıplamaktan kaynaklanan tekrarlayan stres, topuk dikenlerinin yaygın bir nedenidir.
4. Ayağınızı desteklemeyen ayakkabılar giymekten de gelişebilirler.
5. Topuk dikenleri ayrıca artrit, topuk morarması, aşırı kilo, kötü ayakkabılar, yürüme sorunları, çok sık parmak arası terlik giymek, yıpranmış ayakkabılar da kaynaklanabilir.
6. Topuk dikeni olan birçok insanda da topukta ağrı (plantar fasit) vardır. Bu ağrılı durum, topuk ve ayak parmaklarınız arasında uzanan sert, lifli doku ile ilgilidir. Plantar fasiit, topuk dikeni geliştirme riskini de artırır. 

Topuk Dikeni İçin Hangi Bölüme Gitmeliyim?

Topuk ağrısı ve topuk dikeni teşhisi ve tedavisi için hastanelerin ortopedi bölümlerine ve ortopedi uzmanlarına gitmelisiniz. Durumunuzun doğru teşhisini sağlamanıza ve topuk ağrınızdan kurtulmanıza yardımcı olacak kişiselleştirilmiş bir tedavi planı uygulanır. 

Topuk Dikeni İçin Evde Hangi Egzersizler Yapılabilir?

Ortopedi uzmanınız, özellikle anti-inflamatuar ilaçlar yalnızca kısa bir süre için güvenli bir şekilde alınabildiğinden, uzun süreli ağrıyı önlemek için egzersizleri öğrenmenin ve uygulamanın bir yolu olarak fizik tedaviyi önerebilir. 

Topuk dikeni egzersizleri, topuk ve plantar fasya kaslarının gerilmesinden oluşur. Uzman fizyoterapist size evde uygulanacak egzersizler verebilir. Bunlar günün herhangi bir saatinde yapılabilir, ancak esneme hareketleri özellikle geceleri yatmadan önce daha fazla yardımcı olabilir.

Topuk Dikeni Ne Zaman İyileşir?

Birinci basamak tedaviden fayda görmeyen hastalara ikinci basamak tedavisinde yer alan topuk dikeni iğnesi uygulanır. Bu tedavide kortizon ve PRP olmak üzere iki farklı içerikle enjeksiyon yapılabilse de genellikle kortizon iğneleri kullanılır. İlk uygulama sonrasında ağrısı devam eden hastalara 10-15 gün sonra tekrar enjeksiyon yapılabilir. Ancak bu iğneler en fazla iki ya da üç kez tekrarlanır. Çünkü ilaca bağlı yan etkilerin yanı sıra kortizon, topuk dikeninde yırtıklara neden olabilir. Kortizondan fayda görmeyen hastalara PRP enjeksiyonu uygulanabilir. İğne tedavisi hastaları rahatlatırken, ağrıları uzun süre ortadan kaldırıp, tamamen de geçirebilir. 

Bütün bu tedavi yöntemlerinden fayda görmeyen hastalara topuk dikeni ameliyatı uygulanabilir. Bu ameliyatla taban zarının topuğa yapıştığı o bölge kesilerek gevşetilir ve hastanın rahatlaması sağlanır. Ancak cerrahi tedavi çok nadir durumlarda tercih edilir. 

Yazar:

Ortopedi ve Travmatoloji Uzmanı Prof. Dr. Ufuk Özkaya

instagram.com/dr.ufukozkaya

Şunlara da göz atın;

1. Topuk çatlaklarına ne iyi gelir?
2. Bel ağrısı için egzersiz önerileri
3. Karaciğer yağlanması neden olur?
4. Çikolata kisti neden olur?
5. Kırık ve burkulma arasındaki farklar