Çiğ tavuk paketten çıktığında yapışkandır ve genellikle insanlar bu nedenle yıkamak ister. Ancak tavuğun yıkanması sağlık açısından riskli. ABD Tarım Bakanlığı'nın (USDA) 2019'da yaptığı bir araştırmaya göre çiğ kümes hayvanlarını yıkarken veya durularken hastalık riski ortaya çıkabiliyor. Söz konusu araştırmaya göre çiğ kümes hayvanlarını yıkayan katılımcıların yüzde 60'ınının lavabosunda kümes hayvanlarını yıkadıktan veya duruladıktan sonra bakteri vardı. USDA'nın Gıda Güvenliği Müsteşar Yardımcısı Dr. Mindy Brashears, “Tüketiciler kümes hayvanlarını yıkadıktan sonra etkili bir şekilde temizlik yaptıklarını düşündüklerinde bile bu çalışma, bakterilerin diğer yüzeylere ve gıdalara kolaylıkla yayılabileceğini göstermektedir. En iyi uygulama kümes hayvanlarını yıkamamaktır” diyor.

TAVUK NEDEN YIKANMAZ?

Peki, tavuk neden yıkanmaz?

1. Hem USDA, hem İngiliz Ulusal Sağlık Hizmetleri (NHS) tavuğun yıkanmamasını tavsiye ediyor.
2. Çünkü tavuğu yıkamak, tavuktaki zararlı bakterileri mutfaktaki diğer yiyeceklere veya mutfak eşyalarına yayabiliyor.
3. Gıda hijyeni uzmanı Adam Hardgrave, "Pek çok insan çiğ tavuğu yıkaması gerektiğini düşünüyor ama buna gerek yok. İyice pişirirseniz üzerindeki mikroplar ölür" diyor.
4. USDA'nın 2019'daki araştırması ise tavuğun yıkandıktan sonra yüzeyler etkili bir şekilde temizlenmediği ve sterilize edilmediğinde bakterilerin çok kolay yayılabileceğini gösteriyor.
5. USDA'nın Gıda Güvenliği ve Denetim Servisi'nden (FSIS) Yönetici Carmen Rottenberg "Çocukların, yaşlı yetişkinlerin ve bağışıklık sistemi zayıf olanların özellikle risk altında olduğunu unutmayın. Bakteriler mutfağınıza yayıldığı için çiğ et ve kümes hayvanlarını yıkamak veya durulamak riskinizi artırabilir, ancak bu çiğ yiyecekleri elledikten hemen sonra 20 saniye boyunca ellerinizi yıkamamak da aynı derecede tehlikelidir" diyor.

TAVUK YAPARKEN NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

USDA 2019'daki çalışmasının sonuçlarını ve evde tavuk gibi kümes hayvanlarını pişirirken izlenmesi gereken 3 yolu ise şöyle anlatıyor:

1. Sebze ve salata gibi pişmeyen yiyecekleri, çiğ et ve kümes hayvanlarına dokunmadan önce hazırlayın.
   
2. Çiğ kümes hayvanlarını yıkayan katılımcıların yüzde 60'ında kümes hayvanlarını yıkadıktan veya duruladıktan sonra lavabolarında bakteri vardı. Hatta lavaboyu temizlemeye çalıştıktan sonra yüzde 14'ünün lavabolarında hala bakteri bulunmasıydı.
3. Çiğ kümes hayvanlarını yıkayan katılımcıların yüzde 26'sı, bu çiğ kümes hayvanlarından yemeye hazır salata marullarına bakteri aktardı.

Potansiyel olarak çiğ et ve kümes hayvanları veya bunların sularından temas etmiş veya bulaşmış herhangi bir yüzeyi iyice temizleyin ve sterilize edin.

EL YIKAMAYI İHMAL ETMEYİN

1. Çiğ kümes hayvanlarını yıkamayan katılımcıların yüzde 31'i yine de çiğ kümes hayvanlarından salata marullarına bakteri bulaştırmayı başardı. Bu yüksek çapraz kontaminasyon oranı, muhtemelen etkili el yıkama eksikliğinden ve lavabo ve mutfak eşyalarının kirlenmesinden kaynaklanıyordu
2. Lavaboları ve tezgahı sıcak sabunlu suyla temizleyin ve ardından bir dezenfektan uygulayın.
3. Çiğ et ve kümes hayvanlarını elledikten hemen sonra ellerinizi yıkayın. Ellerinizi suyla ıslatın, sabunla köpürtün ve ardından 20 saniye boyunca ovun.

TAVUK KAÇ DERECE ISIYI GÖRMELİ

USDA, "Et ve kümes hayvanlarını bir gıda termometresi ile ölçülen güvenli bir iç sıcaklığa kadar pişirerek bakterilere neden olan her türlü hastalığı yok edin" diyor. USDA'ya göre bu sıcaklık kırmızı ette 145, kümes hayvanları için kümes hayvanları için 165°F yani 73 C

SİRKE, LİMON SUYU, TUZLU SU BAKTERİLERİ ÖLDÜRMEZ

USDA'nın sayfasında ayrıca "Et ve kümes hayvanlarını tuzlu suda, sirkede veya limon suyunda yıkamak, durulamak veya salamura etmek bakterileri yok etmez. Çiğ kümes hayvanınızın üzerinde çıkarmak istediğiniz herhangi bir şey varsa, bölgeyi nemli bir kağıt havluyla silin ve hemen ellerinizi yıkayın" diyor.

AYNI KESME TAHTASINI KULLANMAYIN

Clevland Clinic'in internet sitesinde ise "zararlı bakterilerin yayılma riskini azaltmak için çiğ tavuk hazırlarken şu adımları izleyin" denilerek aşağıdaki öneriler paylaşılıyor:

1. Çiğ kümes hayvanlarını daima dondurucunuzun en alt rafında saklayın. Bu şekilde, potansiyel olarak zararlı bakterileri taşıyan sularının hiçbiri ambalajdan ve diğer yiyeceklerin üzerine damlamaz.
2. Çiğ kümes hayvanlarını ellemeden önce ve sonra ellerinizi yıkayın.
3. Bakterilerin potansiyel yayılmasını sınırlamak için çiğ kümes hayvanınız için diğer tüm yiyeceklerden ayrı bir kesme tahtası kullanın.
4. Kümes hayvanları pişirirken, etin FDA tavsiyelerine göre en az 165 Fahrenhayt dereceye kadar pişirildiğinden emin olmak için temiz bir et termometresi kullanın. 
5. Güvenlik nedeniyle, sıcaklığı etin en yavaş pişen, en kalın kısmından kontrol ettiğinizden emin olun. 
6. Ve tabii ki et termometresini her kullanımdan önce ve sonra yıkadığınızdan emin olun.
7. Diğer yiyecekleri hazırlamadan önce çiğ kümes hayvanları ile temas etmiş olabilecek tüm yüzeyleri ve kapları temizlediğinizden ve sterilize ettiğinizden emin olun.

Şunlara da göz atın;

1. Tavuk taşlık nasıl pişirilir?
2. Tavuk tekrar nasıl ısıtılır?
3. Fırında bütün tavuk nasıl pişirilir?
4. Tavuk etinin bozulduğu nasıl anlaşılır?