Bugün sıklıkla karşılaştığımız, mide ekşimesi-mide yanmasını konuşacağımız bu yazıyı sizler için hazırladım. Öncelikle nedir bu mide ekşimesi? Mide ekşimesi, mide asidinin ağzınızdan midenize (yemek borusu) giden o yiyeceği yemek borusundan geri getirmesiyle oluşur. Gögüs bölgesinde ağrı veya üst orta karında yanma olarak da tanımlanır. İngilizcede bu kalp yanması ’heartburn’ olarak adlandırılmaktadır. Genellikle göğüs bölgesinde hissedildiği için kalp rahatsızlıkları ile karıştırılmaktadır.
Mide yanması şu şekilde oluşur; yiyecek yutulduğunda, yemek borusunun alt kısmındaki bir kas bandı (alt yemek borusu sfinkteri) gevşer ve yiyecek ve sıvının mideye akmasına izin verir. Sonra kas tekrar gerilir. Alt yemek borusu sfinkteri olması gerektiği gibi çalışmıyorsa, mide asidi yemek borusuna geri akabilir (asit reflü) ve mide yanmasına neden olabilir. Mide ekşimesi sürekli olarak tekrarlıyorsa reflü, ülser, gastrointestinal sistem hastalıklarının belirtisi olabilir.
Mide Ekşimesi Neden Olur?
Mide ekşimesinin net bir sebebi yoktur. Dönemsel olarak yanlış beslenme, spesifik bazı besinler, stres gibi durumlar bunu tetikler.
Mide ekşimesi, mide asidinin yemek borusuna rahatsız edici geri akışı, genellikle yedikleriniz ve içtikleriniz tarafından tetiklenir. Yanlış besin tercihi ile mide yanmasını hissedeceğinizden emin olabiliriz. Bazı yiyeceklerin, diğerlerinden daha fazla mide ekşimesine neden olduğu bilinmektedir.
Mide Ekşimesine Neden Olan Besinler
- Çikolata: Kimsenin hayır diyemediği göründüğü kadar masum olmayan çikolata; mide ekşimesini tetikleyebilen kafein, kakao ve bitki kimyasalları içerir. Ayrıca kakaodaki bir kimyasal yemek borusunun alt kısmındaki bir kası gevşeterek mide içeriğinin yemek borunuza sızmasını kolaylaştırır.
Nane: İrritabl bir bağırsağı rahatlatmasıyla bilinen nane, mide asidi üzerinde ters etkiye sahiptir. Nane, sindirim için kullanılan kasları gevşetir ve gevşemiş yemek borusunun alt kısmındaki kaslar, sızdırmaya sebep olur. - Yağlı yiyecekler: Yağlı yiyeceklerin bizi halsiz yaptığını düşünüyorsanız, haklısınız. Yemek borusunun alt kısmındaki kası yağlı yiyecekler gevşetir ve diğer yiyeceklerden daha yavaş sindirilirler. Yiyecekler midemizde daha uzun süre kaldığında, vücudumuz daha fazla asit üreterek tepki verir. Patates kızartması gibi kızartılmış yiyecekler bariz suçlulardır, ancak yağlı etler ve tam yağlı süt ürünleri de belirtilere neden olur.
- Baharatlı yiyecekler: Baharatlı yiyecekler mide ekşimesini iki şekilde tetikler. İlk olarak, birçok baharatlı gıdadaki kapsaisin (acı tadı veren madde) sindirimi yavaşlatabilir. Ancak zaten tahriş olmuş bir yemek borusuna sahipsek daha aşağı inerken tahriş edebilir.
- Asitli içecekler ve yiyecekler: Asitli yiyecekler, mide ekşimesinin yaygın tetikleyicileridir. Turunçgiller ve meyve suları, domates ve domates ürünleri, ananas ve salata sosları gibi yiyeceklerin tümü yüksek asit içeriğine sahiptir ve zaten asidik bir ortama katkıda bulunur.
- Sarımsak/Soğan: Sarımsağın, özellikle çiğ olarak, sağlıklı insanlarda mide ekşimesine ve mide rahatsızlığına neden olduğu bilinmektedir. Bu, mide ekşimesi şikayeti olanlar için direk tetikleyeci olur. Çiğ soğan sizi sadece gözlerimizi yaşartmaz; midenin asit üretimini uyarırlar. Bu fazla asit bizi mide ekşimesi riskine sokar.
- Alkol, kafein ve gazlı içecekler: Hem alkol, hem de kafein yemek borusunun alt kısmındaki kası gevşeterek asidin yemek borunuza sızmasına izin verir. Gazlı içeceklerdeki kabarcıklar midemizi genişleterek mide içeriğini yemek borusunun alt kısmına doğru iter. Bu soda, kahve ve çay ve alkollü içeceklerin tamamı bunu tetikler. Tetikleyicileri birlikte bulunduran karışık içecekler konusunda özellikle dikkatli olun.
Mide Ekşimesini Önleyen Besinler
- Sebzeler ve asit oranı düşük meyveler: Yukarıda bahsettiğimiz tetikleyici besinler arasında yer alanlar dışında, neredeyse tüm meyve ve sebzeler mide asidini azaltmaya yardımcı olur. Ayrıca az yağlı, düşük şekerli ve lifli içerikleri ile destekleyicidir.
- Kepekli tahıllar: Yüksek lif, yulaf ezmesi ve tam tahıllı ekmek gibi tam tahıllar mide asidinin artmaması için yardımcı olur. İyi bir lif kaynağıdırlar ve mide asidinin emilmesine yardımcı olabilirler.
- Kuruyemişler ve tohumlar: Birçok kabuklu yemiş ve tohum, lif ve besin sağlar ve mide asidinin emilmesine yardımcı olabilir. Badem, yer fıstığı, chia, nar ve keten tohumları sağlıklı seçimlerdir.
- Yoğurt: Yoğurt tahriş olmuş yemek borusunu iyileşmesinin yanı sıra sindirim sisteminizi destekleyen probiyotikler de bize sağlar. Aynı zamanda iyi bir protein kaynağıdır.
- Yağlar: Sağlıksız yağları doymamış yağlarla değiştirmek yardımcı olabilir. Avokado, zeytinyağı, ceviz ve soya ürünleri sağlıklı yağlar için iyi seçimlerdir.
- Zencefil: Zencefil anti-inflamatuar özelliklere sahiptir ve mide problemler için sık sık kullanılmıştır.
Mide Ekşimesini Önlemek İçin Ne Yapılır?
- Daha küçük parçalarla, daha fazla çiğneyerek yemek yiyin.
- Yastığınızı yükseltin, böylece göğsünüz ve başınız bel seviyenizin üzerinde olur, bu da mide asidinin boğazınıza doğru ilerlemesini engeller.
- Yatmadan önceki 4 saat içinde yemek yemeyi bitirin.
- Belinizi saran çok dar giysiler giymeyin.
- Eğer bahsettiğimiz belirtiler şiddetli ve sürekli oluyorsa mutlaka doktorunuza danışınız.
- Sağlıkla kalınn..
Yazar:
Dyt. Berna Hepgüler
instagram.com/dyt.bernahepguler
Şunlara da göz atın;
- Mide gazı belirtileri nelerdir?
- Mide asidi neden olur?
- Mide mikrobu neden olur?
- Mide ağrısı nasıl geçer?
- Mide bulantısına ne iyi gelir?