FAO, beslenme şartlarını iyileştirmek ve açlığı yok etmek amacıyla Birleşmiş Milletler tarafından kurulan, Gıda ve Tarım Örgütü'dür. Temel gıdalar, bir diyetin çoğunluğunu oluşturan, enerji ve besin alımının önemli bir kısmını sağlayan gıdalara denir. Bu gıdalar, genelde her gün veya günde birkaç kez tüketilir. 50.000'den fazla bitki yenilebilir olsa da, bunlardan çok azı temel gıdalar kategorisine girer. Küresel çaptaki temel gıdaların büyük bir çoğunluğunu tahıllar oluşturur. Buğday, pirinç ve mısır dünyadaki kalori alımının %51'ini oluşturur. Bu yazıda FAO verilerine göre dünyadaki temel gıda kaynaklarını inceleyeceğiz.
Meksika'da yerli halklar mısırı 10.000 yıl öncesinde evcilleştirdi. Bu uzun geçmişi sayesinde mısır, günümüzde dünyadaki kalori alımının %19,5'ini karşılıyor. Ticaret sayesinde tüm dünyaya yayılan mısır, Afrika, Avrupa ve Amerika'da önemli bir gıda kaynağı olarak kabul ediliyor. Sütte pişirilen, haşlanarak tüketilen veya kurutulup toz haline getirildikten sonra un olarak kullanılan mısır, aynı zamanda işlenerek yemeklik yağ ve mısır şurubu gibi tatlandırıcılara dönüştürülüyor.
Asya'dan Afrika'ya kadar dünya çapında 1,6 milyardan fazla insan için başlıca besin kaynağı olan pirinç, ülkemizde de en çok tüketilen besinlerin başında gelir. Hindistan ve Güneydoğu Asya'da evcilleştirilen pirinç, M.Ö 100 yılında tüketilmeye başlandı. Çin, Endonezya ve Hindistan pirinç yetiştiriciliğinde başı çekiyor. Pirinç, günümüzde dünyadaki kalori alımının %16,5 gibi önemli bir kısmını oluşturuyor.
Orta Doğu, buğdayın doğduğu yer olarak biliniyor. Araştırmalar, buğdayın tarımın yayılmasını teşvik ettiğini ve ilk evcilleştirilmiş ürün olduğunu düşündürüyor. ABD, Hindistan, Çin, Rusya ve Fransa dünyanın en büyük buğday üreticileri olarak gösteriliyor. Buğday genelde kurutulup toz haline getirildikten sonra un yapımında kullanılıyor. Elde edilen un ise ekmek, makarna, kahvaltılık gevrek, hamur işi gibi tariflerde şekilleniyor. Dünyadaki kalori alımının ortalama %15'i buğdaydan geliyor.
Dünyadaki kalori alımının %5,3'lük kısmı ise, köklerin tüketilmesinden kaynaklanıyor. Manyok, bu yumruların en yaygın olanıdır. Güney Amerika ve Afrika'da tüketilen bu bitki, tek başına kalori alımının %2,6'sını sağlıyor. Bunun dışında patates, tatlı patates gibi kök bitkiler de önemli bir yere sahip.
Özellikle vegan beslenmesinde önemli bir yere sahip olan soya fasulyesi, Doğu Asya kökenlidir. Ancak ABD ve Brezilya gibi ülkelerde de yetiştirilir. Protein bakımından zengin olan soya fasulyesi, dünyadaki kalori alımının %2,1'ini karşılıyor.
Listenin geri kalanına bakacak olursak;
Şunlara da göz atın;