Ergenlik dönemi fizyolojik ve psikolojik yönden karmaşık bir dönemdir. Hızlı büyüme ve gelişmenin yaşandığı bu dönemde enerji ve besin ögelerine olan gereksinim artar. Artan gereksinimlerin karşılanamaması genç bireyde hem bedensel hem de ruhsal sorunları beraberinde getirir. Bu dönemde sağlıklı beslenme alışkanlıklarının kazandırılması özellikle önemlidir çünkü bu alışkanlıklar bireyin ilerleyen dönemlerde obezite, Tip-2 diyabet gibi çok geniş bir hastalık grubundan korunmasını sağlarken; yeme bozuklukları, özgüven yetersizliği gibi ruhsal sorunlar geliştirmesini de önler.

Ergenlik Döneminde Diyet Yapılır Mı?

1. Ergenlik döneminde özel bir diyet modeli yerine sağlıklı beslenme şekli üzerinde durulmalıdır. Bu amaç doğrultusunda genç bireyin besin gereksinimi; yaş, gelişim ve fiziksel aktivite düzeyine uygun olmalıdır. Düşük kalorili, kısıtlayıcı diyetlerin olumsuz etkileri bu yaş grubunda daha fazla etkilidir. Bilinçsiz diyetlerden uzak durulmalı, besin seçiminde çeşitliliğe odaklanılarak bireyin gereksinimi olan besin ögeleri karşılanmalı, aynı zamanda hareketsiz geçen vaktin azaltılarak fiziksel aktivite düzeyi artırılmalıdır.
2. Ev dışı beslenmenin arttığı bu dönemde kilo problemleri de ortaya çıkabilir. Bunu önlemek için öncelikle paketli gıdaların ve fast food tüketiminin etkileri konusunda ergen birey bilinçlendirilmelidir. Ayrıca paketli gıdalarda etiket okuma becerisi de kazandırılmalıdır. Sosyalleşmenin arttığı bu dönemde birey yemek seçimlerini okulda, arkadaş ortamında yapar. Bu süreci doğru yönetmek için beslenme konusunda aile çocuğuna rol model olmalıdır. Aynı zamanda okullarda da sağlıklı beslenmeyi teşvik eden stratejiler uygulanmalıdır.
3. Gelişen teknoloji, sosyal medya kullanımıyla beraber artan hareketsizlik toplumun her kesimini özellikle de ergenleri daha fazla etkilediği için , obezitenin önlenmesinde yeterli fiziksel aktivitenin önemini de unutmamak gerekir.

Diyetin İçinde Hangi Besinler Olmalı?

Büyüme ve gelişmenin hızlandığı ergenlik döneminde gereksinimi artan besin ögeleri karşılanmalıdır. Bunun için her gün 5 temel besin grubundaki besinler önerilen miktarlarda tüketilmelidir. Temel besin grupları şöyledir:

1. Süt ve süt ürünleri: Kalsiyum ve protein kaynağı olan bu besinlerin tüketilmesi kemik gelişimi hızlanan ergenler için önemlidir. Süt, yoğurt, kefir, ayran ve peynir günlük yaklaşık 4 porsiyon tüketilmelidir.
2. Et, yumurta, kurubaklagiller: Vücudun yapı taşı olan proteinlerden zengin olan bu gruptaki besinler, vücuttaki bütün sistemlerin sağlıklı çalışabilmesi için gereklidir. Yumurta haftada en az 4 gün kahvaltıda yerini almalı. Kurubaklagiller ve omega-3 kaynağı olan balıklar haftanın en az 2 günü tüketilmelidir. Demir minerali açısından zengin olan kırmızı et ve baklagiller adet dönemine giren kızlar için özellikle önemlidir. Baklagillerin içeriğindeki demirin emilimini artırmak için mutlaka yanında C vitamini kaynağı olan limon veya salatayla birlikte tüketilmelidir.
3. Ekmek ve tahıllar: Büyüme ve gelişmenin hızlandığı bu dönemde artan enerji gereksinimini karşılamak için gereklidir. Aynı zamanda beynin enerji kaynağıdır. Her öğünde bulunması gereken bu besinler mutlaka tam tahıl olmalıdır.
4. Sebzeler: Vitamin, mineral ve lif açısından zengindir. Hem salatalarda çiğ olarak hem de yemeklerde pişmiş şekilde her gün tüketilmelidir.
5. Meyveler: Meyveler de vitamin, mineral, lif ve antioksidanlar açısından gereklidir. Yalnız meyve şekeri içerdiği için aşırı tüketiminden kaçınılmalıdır. Meyve suyu yerine meyvenin kendisi tüketilmelidir. Günde yaklaşık 3 porsiyon tüketilmelidir. Ergenlik döneminde ev dışı besin tüketiminde artış olduğundan dolayı günlük sodyum alımı yüksek, potasyum alımı ise düşük olmaktadır. Potasyum yönünden zengin meyvelerin tüketimi özendirilmelidir.

Yaşam boyu sağlığın korunmasında etkili olan beslenme alışkanlıkları ergenlik döneminde yerleşir. Bu sebeple ergenlik dönemindeki bireylerde sağlıklı beslenme alışkanlıklarına odaklanmalıdır. Yetersiz veya kötü beslenme, yetişkinlik döneminde de kemik erimesi, obezite, kanser, kalp-damar hastalıkların ortaya çıkmasında etkilidir. Bu tür sağlık sorunlarını engellemek için moda diyetlerden, internet ortamında edinilen hazır diyetlerden özellikle uzak durulmalıdır. Kilo sorunu yaşayan ergen bireylerin mutlaka bir beslenme uzmanı tarafından değerlendirilmesi gerekir.

Şunlara da göz atın;

1. Salatalık diyeti nasıl yapılır?
2. Safra kesesi diyeti nedir?
3. Sodyum diyeti nedir?
4. Primal diyet nasıl yapılır?
5. Egzama diyeti nasıl uygulanır?