Siyah mercimek, baklagiller familyasına ait bir bitkidir ve özellikle Hindistan, Orta Doğu ve Güney Amerika gibi bölgelerde yetişir. Diğer mercimek türlerine göre daha küçük, ince ve siyah bir dış kabuğa sahiptir. Pişirildiğinde yumuşak bir dokuya sahip olan siyah mercimek, lezzet olarak da hafif topraksı ve cevizsi bir tat sunar.

Siyah Mercimek Nedir?

Türk mutfağında özel bir yere sahip olan mercimek, genel olarak sarı, kırmızı ve yeşil türleri ile bilinir. Son zamanlarda sık olarak adını duymaya başladığımız beluga mercimek, bir diğer adı ile de siyah mercimek faydaları ve kendine özgü lezzeti ile sofralarda yerini almaktadır. Türkiye’de pek bilinmeyen bir mercimek türü olan siyah mercimek yaklaşık 8000 yıl önce Anadolu’da özellikle Mezopotamya’da yetiştirilirdi. 1900’lü yıllarda Amerika’da ticari üretimi yapılan besin maddesi günümüzde oradan ithal ettiğimiz bir besin haline gelmektedir. Siyah mercimeğe rengi ve görünüşü ile benzeyen beluga havyarından dolayı beluga mercimeği denmektedir.

Siyah Mercimek Nasıl Pişirilir?

1. Haşlama Yöntemi: 1 su bardağı siyah mercimeği iyice yıkayın. Mercimekleri bir tencereye alın, üzerine 3 su bardağı su ekleyin. Orta ateşte kaynatın. Kaynadıktan sonra ateşi kısın ve 20-25 dakika haşlayın. Mercimeklerin yumuşamasını kontrol edin; fazla haşlanmamalarına dikkat edin. İstenilen kıvama geldiğinde, ocaktan alıp süzün.
2. Buharda Pişirme: Mercimekleri yıkayın. Buhar sepeti veya süzgeç kullanarak mercimekleri buharda pişirin. Tencereye su ekleyin ve mercimekleri buharda 20-25 dakika kadar pişirin. Buhar, mercimekleri yumuşatacaktır.
3. Fırında Pişirme: Yıkanmış mercimekleri bir fırın kabına yerleştirin. Üzerine su ekleyin (1 su bardağı mercimek için 2-3 su bardağı su) ve isteğe bağlı baharatlar ekleyin. Önceden ısıtılmış 180 derecelik fırında yaklaşık 30-40 dakika pişirin. Arada kontrol edin ve gerekirse su ekleyin.
4. Tencerede Pişirme: Yıkanmış mercimekleri bir tencereye koyun. Üzerine soğan, sarımsak ve baharatlar ekleyin. Yüksek ateşte kaynatın, ardından ateşi kısın ve 40-60 dakika boyunca düşük sıcaklıkta pişirin. Bu yöntemle mercimekler yavaş yavaş yumuşayacak ve lezzetleri derinleşecektir.
5. Hızlı Pişirme (Düdüklü Tencerede): Mercimekleri yıkayın. Mercimekleri düdüklü tencereye yerleştirin. Üzerine 2 su bardağı su ekleyin. Kapağını kapatın ve yüksek ateşte pişirmeye başlayın. Düdüklü tencere basınç oluştuktan sonra, 8-10 dakika pişirin. Pişirme süresi sona erdiğinde, buharı dikkatlice salın.
6. Soteleme: Yıkanmış mercimekleri haşlayın. Bir tavada zeytinyağı veya tereyağı ile soğan, sarımsak ve sebzeleri soteleyin. Ardından haşlanmış mercimekleri ekleyin ve birkaç dakika daha soteleyin.

Siyah Mercimeğin Kullanım Alanları Nelerdir?

Siyah mercimek, besleyici özellikleri ve lezzeti ile birçok farklı tarifte kullanılabilir. İşte siyah mercimeğin çeşitli kullanım alanları:

1. Çorbalar: Siyah mercimek, çorbalarda sıkça tercih edilen bir malzemedir. Çorbalara eklediği topraksı tat ve kremamsı doku ile özellikle soğuk kış günlerinde ideal bir seçenek sunar. Sebzeler, baharatlar, soğan ve sarımsakla birlikte pişirilerek, lezzetli ve doyurucu bir mercimek çorbası hazırlanabilir.
2. Köfte ve Burgerler: Siyah mercimek, vejetaryen ve vegan köfte veya burger yapımında et yerine kullanılabilir. Haşlanmış siyah mercimek, sebzeler, baharatlar ve galeta unu ile karıştırılarak lezzetli köfteler veya burger köfteleri elde edilebilir. Protein açısından zengin bir alternatif olarak, sağlıklı ve doyurucu bir yemek sunar.
3. Pilav ve Yan Yemekler: Siyah mercimek, pilavlarda veya pilav benzeri tariflerde kullanılabilir. Pirinç veya bulgurla karıştırılarak, protein içeriği yüksek, besleyici bir pilav yapılabilir. Ayrıca, fırınlanmış sebzeler veya tahıllarla birlikte garnitür olarak da sunulabilir.
4. Dolma İç Harcı: Siyah mercimek, dolma iç harcı olarak da kullanılabilir. Yaprak sarması veya dolmalarda pirinç yerine kullanılabilir. Haşlanmış mercimek, sebzeler ve baharatlarla birleştirilerek besleyici ve farklı bir dolma içi hazırlanabilir.

1. Salatalar: Siyah mercimek, haşlandıktan sonra salatalarda mükemmel bir bileşen olarak kullanılabilir. Soğuk servis edilebilir ve zeytinyağı, limon suyu, taze otlar, nar taneleri veya avokado ile karıştırılarak lezzetli ve besleyici salatalar hazırlanabilir. Renkli sebzelerle birleştiğinde hem doyurucu hem de göz alıcı bir salata olur.

Siyah mercimek, farklı tariflerde kolayca uyum sağlayabilen, besleyici ve sağlıklı bir malzemedir. Hem geleneksel hem de yaratıcı tariflerde kullanılabilir, böylece sofralarınıza hem lezzet hem de renk katabilirsiniz. 

Şunlara da göz atın;

1. Siyah pirinç nasıl pişirilir?
2. İspir fasulyesi nasıl pişirilir?
3. Siyah fasulye nasıl pişirilir?
4. Firik nedir, nasıl pişirilir?
5. Darı nasıl yenir, nasıl pişirilir?