Şanlıurfa, tarihi, kültürel ve gastronomik açıdan zengin bir şehirdir. Mezopotamya'nın en eski yerleşim bölgelerinden biri olan Şanlıurfa, tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yaptığı için, nesilden nesile aktarılan zengin yemekleri ile bilinir. Lezzetli yemekleri ile ön plana çıkan Urfa mutfağında, özellikle çorba ve et yemeklerinin yeri bir başkadır. Hemen yanında bulunan Gaziantep ile mutfak kültürünü paylaşan Şanlıurfa'nın kendine has kebapları, köfteleri ve baklavaları yöre halkı tarafından çok sevilir.
Haşlanmış nohut, pirinç ve yoğurt ile hazırlanan lebeniye çorbası, küçük küçük köftelerin çorbaya eklenmesiyle hazırlanır. Özellikle akşam yemeklerinde tercih edilen bu çorba, naneli sos ile zenginleştirilir.
Kırmızı mercimek, pirinç, soğan ve limon ile hazırlanan mahluta çorbası, başta Şanlıurfa olmak üzere Malatya, Adıyaman ve Gaziantep'te de çok sevilir. Ortalama 30 dakika içinde hazırlanır, kırmızı biberli sos eşliğinde sunulur.
Şanlıurfa yemekleri denildiğinde ilk akla gelen lezzet, Urfa kebabıdır. Kıyma, kuyruk yağı, soğan ve tuz ile hazırlanan Urfa kebabı, şişlere geçirilir ve ağır ağır pişirilir. Ardından bulgur pilavı ve közlenmiş sebzelerle birlikte sunulur.
Lezzetine doyum olmayan beyti kebabı, hem Adana, hem de Şanlıurfa mutfağının sevilen lezzetidir. Pişirilen kebabın lavaşa sarılarak sunulduğu bu yemek, yoğurt ve domatesli sos ile zenginleştirilir. Dilimlendikten sonra meze çeşitleriyle birlikte servis edilir.
Şanlıurfa ve Adıyaman'ın en sevilen tariflerinden biri olan çiğ köfte, Urfa mutfağında et kullanmadan hazırlanır. Yanında marul, maydanoz, turp ve limonla birlikte servis edilir.
Diyarbakır ile özdeşleşen ciğer kebabı, Şanlıurfa mutfağının da vazgeçilmezidir. Dana ciğerin şişe geçirilmesiyle hazırlanan bu yemek, lavaşla birlikte servis edilir. Ortalama 30 dakika içinde sofralardaki yerini alır.
Pide hamurunun yuvarlak bir biçimde açılıp kıymalı harç ile doldurulmasıyla hazırlanan ağzı açık, ortalama 30-40 dakikalık pişirme süresinin ardından servis edilir. Kıyma yerine peynirli harçla hazırlanan çeşitleri de mevcuttur.
Güneydoğu'nun meşhur lezzetleri içinde bulunan içli köfte, Şanlıurfa, Gaziantep, Adana, Hatay ve Kilis mutfağıyla özdeşleşmiştir. İç harcında kıyma kullanılan içli köfte, bazı yörelerde oruk ismiyle de bilinir. İsteğe göre haşlama veya kızartma yöntemiyle pişirilebilir.
Ortalama 30 dakikada hazırlanan patlıcan söğürtme, patlıcan, zeytinyağı ve maydanoz ile hazırlanır. Şanlıurfa'nın bazı yerlerinde üzerine kıyma eklenerek servis edilir.
Koyun veya dana kaburgasıyla hazırlanan bu yemek, özellikle kalabalık sofralarda ve özel günlerde pişirilir. Bulgur pilavı ve közlenmiş sebzelerle zenginleştirilir.
Kaz etinin haşlanmış nohut ve tereyağı ile buluşturulmasıyla hazırlanan bu yemek, sarımsaklı yoğurt ile birlikte servis edilir. İnce bulgurla hazırlanan köfteler, etin yanına eklenir ve sosla buluştuktan sonra tüketilir.
Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından tescillenen patlıcan kebap, yöre halkının en sevdiği yemeklerden biridir. Patlıcan ve köfteler iç içe gelecek şekilde dizilir. Ortalama 30 dakikada pişirilir ve sıcak sıcak servis edilir.
İnce bulgur ve kıyma ile hazırlanan yuvalak köfte, Şanlıurfa'da akşam menülerinde sunulur. Kızartma usulüyle pişirilir. İsteğe göre kızarmış patlıcanla birlikte servis edilir.
Pazı, kuru börülce, nohut ve ince bulgur ile hazırlanan borani, Şanlıurfa'nın yöresel lezzetlerinden biridir. Urfa boranilerinin en önemli özelliği, sahanlarda pişirilmesi ve etle zenginleştirilmesidir.
Özellikle kebap yemeklerinin yanında sunulan bostana, domates, soğan, maydanoz ve taze soğan ile hazırlanır. Ortalama 15 dakikada hazırlanır ve yemeklerin yanında meze olarak tüketilir.
Şanlıurfa'da bayram zamanlarında ikram edilen külünçe, baharatlı bir çörektir. Yapımında tarçın, mahlep, isteğe göre susam ve çörek otu kullanılır. Gelen misafirlere ikram edilir.
Kurutulmuş patlıcan ve biberlerin, kıyma, kuzu eti ve pirinçle doldurulmasıyla hazırlanan kuru dolma, yoğurt eşliğinde servis edilir. Yapımında kurutulmuş kırmızı biber dolması da kullanılabilir.
Şanlıurfa mutfağında tatlı denildiğinde ilk akla gelen, şıllık tatlısıdır. Un, ceviz ve nişasta ile hazırlanan hamur, kare şeklinde dilimlenir. Şerbetle zenginleştirdikten sonra servis edilir. Bayram sofralarının vazgeçilmezidir.
Hem Mardin, hem de Şanlıurfa'da sık sık tüketilen zingil tatlısı, hamurun kızartılması ve şerbette bekletilmesiyle hazırlanır. Ortalama 30 dakikada hazırlanır. İsteğe göre yanında kaymak servis edebilirsiniz.
Şanlıurfa'da bayram günlerinde ikram edilen bu tatlı, burma kadayıfın antep fıstığıyla doldurulması, fırında piştikten sonra şerbetle buluşturulmasıyla hazırlanır.
Şunlara da göz atın;