Şalgam, turpgiller ailesine ait bir bitkidir. Kök sebze olarak bilinen bu bitki, hem insanların, hem de sığırların beslenmesinde kullanılır ve dünyanın en önemli sebzelerinden biridir. Adana'da yoğun bir şekilde üretilen ve tüketilen şalgam, mor ve kırmızımsı renktedir. Şalgam yeşillikleri ise, bu bitkinin üst kısmında yer alır ve genellikle güvenli kabul edilir. Şalgam, en çok şalgam suyu üretiminde kullanılır. Adana ve Güneydoğu Bölgesi'nde yaygın olarak tüketilen şalgam suyu, kırmızı renkli ve ekşimsi bir tada sahiptir. Acılı ve acısız olmak üzere farklı çeşitleri de mevcuttur. 

Şalgamın Faydaları Nelerdir?

1. Düşük Kalorilidir: Şalgamların kalorisi düşüktür, bu da onları kilolarını yönetmek isteyenler için iyi bir seçim haline getirir. Düşük kalorili veya kilo verdirici bir diyete tatmin edici ve besleyici bir katkı olabilir.
2. Besin Zengini: Şalgam, C vitamini, lif, potasyum ve folat gibi temel besin maddelerinin iyi bir kaynağıdır. Ayrıca genel sağlığı destekleyen çeşitli vitamin ve mineraller içerirler.
3. Antioksidan Özellikleri: Şalgam, vücudu oksidatif stres ve serbest radikal hasarından korumaya yardımcı olabilecek C vitamini gibi antioksidanlar içerir. Antioksidanlar genel sağlık için önemlidir ve kronik hastalık riskini azaltabilir.
4. Diyet Lifi: Şalgamdaki lif sindirime yardımcı olabilir ve düzenli bağırsak hareketlerini teşvik edebilir. Ayrıca kan şekerinin düzenlenmesine yardımcı olabilir ve kilo yönetimi için yararlı olabilecek tokluk hissine katkıda bulunabilir.
5. Kalp Sağlığı: Şalgamdaki potasyum kan basıncını düzenlemeye ve kardiyovasküler problem riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
6. Çok Yönlülük: Şalgamlar kavurma, haşlama, ezme, çorba ve güveçlere ekleme gibi çeşitli şekillerde hazırlanabilir. Yeşillikler pişirilebilir ve ıspanak veya diğer yapraklı yeşillikler gibi yenebilir.
7. Yağ oranı düşüktür: Şalgamlar doğal olarak düşük yağ oranına sahiptir, bu da onları düşük yağlı bir diyet için uygun bir seçim haline getirir.

Şalgamın Besin Değerleri: Şalgam Hangi Vitaminleri İçerir?

1 su bardağı (130 gram) küp küp doğranmış çiğ şalgam şunları içerir;

1. Kalori: 36 kcal
2. Karbonhidrat: 8 gram
3. Protein: 1 gram
4. C vitamini: Günlük ihtiyacın %30'u
5. Kalsiyum: Günlük ihtiyacın %3'ü
6. Folat: Günlük ihtiyacın %5'i

1 su bardağı (55 gram) şalgam yeşillikleri ise şunları içerir;

1. Kalori: 18 kcal
2. Karbonhidrat: 4 gram
3. K vitamini: Günlük ihtiyacın %115'i
4. C vitamini: Günlük ihtiyacın %37'si
5. A vitamini: Günlük ihtiyacın %35î
6. Kalsiyum: Günlük ihtiyacın %8'i
7. Folat: Günlük ihtiyacın %27'si

Şalgam Nasıl Yenir?

1. Şalgam, hem çiğ, hem de pişmiş olarak yenilebilir.
2. Şalgam ve şalgam yeşilliklerini ince ince doğrayarak salatanıza ekleyebilirsiniz.
3. Şalgamı ince ince dilimleyip fırınlayarak cips hazırlayabilirsiniz.
4. Şalgamı, patates ve havuçla karıştırarak yemeklerinizin içerisine ekleyebilirsiniz.
5. Şalgamı küp küp doğrayarak soteleyebilirsiniz. 
6. Doğal üretilmiş şalgam suyunu yemeklerinize ekleyebilirsiniz.

Şalgamın besin içeriğinin boyutu ve nasıl hazırlandığı gibi faktörlere bağlı olarak değişebileceğini belirtmek gerekir. Şalgamın sağlık açısından birçok potansiyel faydası olsa da, çeşitli meyve, sebze ve besin açısından zengin diğer gıdaları içeren dengeli bir diyetin parçası olarak tüketilmesi önemlidir.

Not: Ciddi kronik rahatsızlığı olanlar, hamileler, emziren anneler ve mide rahatsızlığı olanlar, şalgam tüketmeden önce mutlaka doktora danışmalıdır. Özellikle acılı şalgam suyu, reflü, gastrit gibi mide rahatsızlıklarını tetikleyebilir.

Yazar:

Dyt. Muhammet Nurullah Şahin

Şunlara da göz atın;

1. Brüksel lahanasının faydaları nelerdir?
2. Turp neye iyi gelir?
3. Kırmızı pancar ne işe yarar?
4. Havucun faydaları nelerdir?
5. Kök sebzeli yemekler