Stres ve öfke arasında, büyük bir bağ vardır. Kişi bir şeyi yapmak istemesine rağmen, çevresi veya tanımadığı kişiler tarafından engelleniyorsa, haksızlığa uğramışsa, öfke duygusunu yoğun bir şekilde yaşayabilir. Günlük hayatta güzel şeylere nasıl sevinip mutlu oluyorsak, haksızlığa uğradığımızda öfkelenmemiz oldukça normaldir. Ancak kişi, bu duygusunu yönetemiyorsa ve çevresindekilere zarar verme eğilimine kadar ilerlemişse, öfke duygusu kişiyi tehlikeli bir hale getirmiştir. 

Öfkeyi tetikleyen olaylar, genelde geçmişle bağlantılı olduğu kadar sahip olduğumuz inançlara, kurallara ve içinde bulunduğumuz çevreyle de bağlantılıdır. Örneğin; Eğer geçmişte ciddi bir şekilde fiziksel ve psikolojik şiddete maruz kalan kişinin, gelecekte şiddet ihtimaline karşı savunmaya geçme eğilimi çok yüksektir. Uzun süre fiziksel şiddet gören kişiler, yaşadıkları olayları şiddet olarak görebilir ve kendilerini kızdırabilecekleri olaylara karşı uzun süreli öfke yaşayabilir.

Öfke Kontrol Edilir Mi?

Öfke, kontrol altına alınabilen bir duygudur. Ancak kontrol altına alınsa da, tamamen yok edilemez. Kontrol altına alınabilir fakat tamamen yok edilemez. Nasıl ki mutluluğu, mutsuzluğu ve diğer duyguları yok edemeyeceğimiz gibi öfkede temel bir duygu olduğundan dolayı yok edilemez. Her insan içindeki öfkeyi farklı biçimde yaşar. Bazı insanlar öfkelendiğinde eline geçen her şeyi fırlatırken, bazıları kendine zarar verecek davranışlarda bulunabilir. Ayrıca birçok kişi, öfkesini kabul etmeyi reddeder. 

Kişinin öncelikle duygularını kabul etmesi, onu öfkelendiren sebebi ve gerçek nedenleri görmesi gerekir. Kişinin öfkelenmesine sebep olan sıkıntı verici olaylar ve bu olayları karşı tarafa söylememe durumu varsa, farklı bir yerde içindeki öfkeyi hiç haketmeyen kişilere yönlendirebilir. Kişinin öfkesini hak etmediği halde maruz kalanlar ise genelde en yakınlarıdır. Eşi, çocuğu, annesi, babası gibi birincil yakınlığı olan kişiler bu duruma daha fazla maruz kalır.

Öfkeyle Baş Etme Yöntemleri

1. Kişi, hoşuna girmeyen bir durum olduğunda bunu karşı tarafa söylemelidir. Ne hissettiğini dile getirmelidir. Zamanında konuşulmayan sorunlar kişide birikmesi sonucu hiç beklenmedik bir zamanda öfke patlamasına neden olabilir.
2. Öfkeli olduğumuzda beynimiz mantıklı düşünme kavramını kaybetmiş olur. Bu durumda karşı tarafa daha saldırgan davranışlarda bulunabiliriz. Bu yüzden kendinizi öfkeli hissettiğiniz an bulunduğunuz ortamı terk etmek faydalı olabilir. Ortamdan uzaklaşma süreniz 5 dakika ile 24 saat arasında olabilir. Öfkenizin dindiğini fark ettiğinizde, tekrar kaldığınız yerden konuşmayı deneyin. Öfkeniz devam ederse, iletişime bir mola daha verebilirsiniz. Aksi takdirde telafisi mümkün olmayan konuşmalar sizi ve karşınızdaki kişiyi incitebilir.
3. Yaşadığınız öfke sonucu sevdiğiniz kişileri kırdıysanız, biraz zaman geçtikten sonra o kişiye küçük bir hediye verin. Hediyenin yanında ona karşı hissettiğiniz duyguları ifade eden notlar yazabilirsiniz. Bu noktada önemli olan, o kişiye değer verdiğinizi hatırlatmaktır.
4. Öfkeli olduğunuzda, nefes egzersizleri yapın.
5. Öfkeli olduğunuzda sizi mutlu eden şeylere odaklanın. Yaşamınızda öfkeyi yaratabilecek olayları ön görmek ve bunlara hazırlanmak öfkenin erken uyarı işaretlerini fark etmek, öfkenizi kontrol etmenizi sağlayabilir.

Yazar:

Psikolog Havva Tecer

instagram.com/psikolog.havvatecer

Şunlara da göz atın;

1. Stres hangi hastalıklara neden olur?
2. Strese iyi gelen besinler nelerdir?
3. Depresyon ve beslenme
4. Anksiyete nasıl geçer?
5. Sürekli yorgunluğun nedenleri