Migren, beyindeki kan damarları ve sinirlerde oluşan değişiklikler sonucu ortaya çıkan bir baş ağrısı türüdür. Migreni olan bireylerde ataklara duyarlı bir sinir sistemi vardır. Migren atakları çevresel faktörlerle tetiklenebilir. Ayrıca migreni tetikleyen bazı besinlerde mevcuttur. Migren Araştırma Vakfı'na göre migreni tetikleyen besinler, ancak diğer tetikleyiciler ile bir araya geldiğinde ataklara yol açar. 

Aşırı Kahve Tüketimi Migreni Artırır!

Migren gibi sinir sistemi hastalıklarında ağrı nöbetlerinin başlamasından önce yenilen bazı yiyeceklerin sebep olduğunun düşünüldüğünü belirten Uzman Diyetisyen Cansu Özçelik, “Açlık, alkol, çikolata ve peynir en sık bildirilen tetikleyicilerdir. Kafein bağımlılığı, aşırı kahve tüketimi de şiddetli, zonklayıcı baş ağrısı ve migren ile ilişkilendirilmektedir” dedi.

Uzm. Dyt. Cansu Özçelik, migreni tetikleyen besinler hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Toplumda en sık karşılaşılan yakınmaların ilk sıralarında yer alan baş ağrısı, başın değişik bölümlerinde ortaya çıkan, sinir dağılım alanı ile ilgili olmayan, kişinin daha önceki deneyimleri ile ilgili hoş olmayan bir duygudur. Sinir sistemi sağlığı ve hastalıklarında doğru beslenmenin önemi, anne karnından itibaren ve yaşamın her dönemini etkileyecek sonuçlar doğurması sebebiyle göz ardı edilmemelidir. Migren gibi sinir sistemi hastalıklarında ağrı nöbetlerinin başlamasından önce yenilen bazı yiyeceklerin sebep olduğu düşünülmektedir. Birkaç çalışma diyet kısıtlamaları uygulayanlarda belirgin ölçüde gelişme olduğunu göstermiştir.

Hangi Besinler Migreni Tetikler?

Açlık, alkol, çikolata ve peynir en sık bildirilen tetikleyicilerdir. Tiramin, özellikle sert ve çedar peynir çeşitlerinde, feniletilamin çikolatada, oktopamin turunçgillerde ve histamin kırmızı şarap ve birada bulunmaktadır. Kafein bağımlılığı, aşırı kahve tüketimi de şiddetli, zonklayıcı baş ağrısı ve migren ile ilişkilendirilmektedir.

1. Alkol: Alkol migren hastalarının büyük bir çoğunluğunda, migren ataklarını tetiklemede alkolün etkisinin olduğu geriye dönük çalışmalarla desteklenmiştir. Kırmızı şarabın içerisindeki histamin, tiramin, feniltilamin gibi maddelerin migren baş ağrısını tetiklediği düşünülmektedir. Tiramin kırmızı şarabın yanında eski peynirde de bulunmaktadır.
2. Çikolata: Çikolatanın içerisindeki teobromin, kafein ve feniletilamin gibi bileşenlerin sebebiyle migren tetikleyicisi olduğu düşünülmektedir. Yapılan bir çalışmada baş ağrısı tetikleyicileri sorulduğunda hastaların yüzde 20’si çikolatanın etkisi olduğunu belirtmişlerdir.
3. Peynir: Peynirin içerdiği biyojenik aminler dediğimiz bileşenlerden özellikle tiramin sebebiyle migren tetikleyicisi olduğu öne sürülmüştür. Migreni tetikleyen besinler incelendiğinde hastaların peynirin migren ya da baş ağrısını tetiklediğini bildirme durumları yüzde 0 ile yüzde 19 arasında bulunmuştur.

Magnezyum, Selenyum ve Migren

Selenyumun, beyin mekanizmasını düzenleyerek migren oluşumunu etkilediği belirtilmektedir. Düşük magnezyumun sinir sistemini etkilediği bilinmektedir. Birçok çalışma migren hastalarının düşük magnezyuma sahip olduğunu göstermektedir. Migrenden korunmak için magnezyum takviyesi almak sağlık açısından önemlidir.

Yazar:

Uzm. Dyt. Cansu Özçelik

Migreni Tetikleyen Besinler Nelerdir?

1. Kafein

Çok fazla kafein tüketmek veya kafein yoksunluğu yaşamak migrene neden olabilir. Amerikan Migren Vakfı'na göre, aslında kafein migren ataklarını durdurmaya yardımcı olabilir. Ara sıra kullanımı baş ağrısını hafifletebilir. Ancak aşırıya kaçılmamalıdır. Kahve, çay ve çikolata kafein içeren besinlerdir. 

1. Çikolata

Amerikan Migren Vakfı'na göre, çikolatanın alkolden sonra migren atakları için en yaygın tetikleyicilerden biri olduğu düşünülmektedir. Migreni olan insanların ortalama %22'sinin çikolatadan etkilendiği söylenmektedir. Çikolata, bazı kişilerde baş ağrısını tetikleyebilen kafein ve beta-feniletilamin içerir.

1. Yapay Tatlandırıcılar

İşlenmiş gıdaların birçoğu yapay tatlandırıcı içerir. Bu tatlandırıcılar migrene neden olabilir. Özellikle aspartamın migren ataklarını tetiklediği düşünülmektedir. 

1. MSG İçeren Besinler

Monosodyum glutamat (MSG), vücutta doğal olarak bulunan glutamik asidin sodyum tuzudur. MSG, birçok gıdada katkı maddesi olarak bulunur. Yemesi güvenli olsa da, migren ataklarıyla ilişkilendirilmiştir. Konserve gıdalar, mantar, domates, balık gibi besinler MSG içerir. Amerikan Migren Vakfı, migrenlilerin %10-15'inde şiddetli migren ataklarını tetikleyebileceğini belirtmektedir.

1. İşlenmiş Etler

Şarküteri etleri, sosis, salam, jambon gibi işlenmiş ve kurutulmuş etler, nitrat adı verilen koruyucular içerir. Bu gıdalar, beyindeki kan damarlarını genişlettiği düşünülen kana nitrik oksit salabilir. 

1. Yaşlı Peynirler

Yaşlı peynirler, tiramin isimli bir madde içerir. Bu gıdaların yaşlanması, proteinlerin parçalanmasına neden olduğunda oluşur. Peynir ne kadar uzun süre durursa, tiramin içeriği o kadar yüksek olur. Tiramin içeriği yüksek olan peynirler; Beyaz peynir, parmesan peyniri ve rokfor peyniridir. 

1. Turşu ve Fermente Besinler

Turşu, fermente gıdalar, kombucha, salamura gibi besinler, yüksek oranda tiramin içerir. Bu maddenin migren ataklarını tetikleyebileceği düşünülmektedir. 

1. Dondurulmuş Besinler

Dondurma ve dondurulmuş besinler, kafada şiddetli, bıçak saplayan ağrıları tetikleyebilir. Soğuk besinleri hızlı bir şekilde, egzersizden sonra veya aşırı ısındığında yiyorsanız, migren ataklarına dönüşen baş ağrıları yaşamanız olasıdır. 

1. Tuzlu Yiyecekler

Tuzlu yiyecekler, özellikle zararlı koruyucular içeren yiyecekler, bazı kişilerde migreni tetikleyebilir. Ayrıca yüksek düzeyde sodyum tüketmek, kan basıncının artmasına, baş ağrılarına ve migren ataklarına sebep olabilir. 

Migren Ataklarını Önlemek İçin Ne Yapmalıyız?

1. Asla öğün atlamayın, düzenli yemek yiyin.
2. Kafein alımınızı sınırlayın.
3. Bol bol uyuyun, uykusuz kalmayın.
4. Meditasyon veya yoga yaparak stresinizi azaltın.
5. Duyusal migrene neden olabilecek parlak ışıklara veya doğrudan güneş ışığına baktığınız süreyi sınırlayın.
6. Televizyon, bilgisayar gibi ışık saçan teknolojik aletlere uzun süre bakmayın, sık sık ara verin ve gözlerinizi dinlendirin.
7. Gün içerisinde 30 dakikalık yürüyüşler ve kardiyo egzersizleri yapın. Açık havada vakit geçirin.
8. Alkol tüketmeyin.
9. En kısa zamanda doktora başvurun. Doktorun verdiği ilaç ve tedavi yöntemlerini ihmal etmeyin.

Şunlara da göz atın;

1. Böbrek hastalarının uzak durması gereken besinler
2. Sinüziti tetikleyen besinler
3. Meme kanseri riskini azaltan besinler
4. Karaciğere iyi gelen besinler nelerdir?
5. Kas kramplarına iyi gelen besinler