Alt solunum yolları ve akciğeri koruyan mukusun solunum yollarından atılmasına balgam denir. Protein, su, antikor ve bazı tuzlardan oluşan balgam, vücuttaki bakterilerin uzaklaşmasını sağlamak için filtre görevi görür. Özellikle akciğerde üretilen balgam, öksürük yoluyla dışarı atılır. Balgam normalde tehlikeli değildir. Ancak yüksek oranda salgılanırsa solunum yollarını tıkayabilir.
Yeni doğan bebeklerde balgam sık sık gözlemlenen bir durumdur. Bebeklerin akciğeri henüz tam olarak gelişmediği için, yabancı madde, toz ve mikroplar ciğerlerin tahriş olmasına neden olur. Bu gibi durumlar balgamın öksürükle atılmasına yol açar.
Astım, bronşit, KOAH, zatürre, akciğer mantarı, akciğer apsesi, kistik fibrozis, konjestif kalp yetmezliği, pnömokonyoz, akciğer kanseri gibi hastalıklar balgam oluşumuna yol açabilir. Bunun dışında sigara ve tütün ürünleri kullanımı balgamı tetikleyen durumların başında gelir.
Elma sirkesi, genelde tıkanıklık giderici olarak kullanılır. Antibakteriyel özelliği ile balgama neden olan bakterilere karşı mücadele eder. Elma sirkesini suyla seyrelterek gargara olarak kullanabilir, salata ve yemeklerin içerisine ekleyerek afiyetle tüketebilirsiniz. Soğuk algınlığı, boğaz ağrısı ve grip gibi hastalıkların tedavisinde sık sık başvurulan tuzlu su gargarası, balgama yol açan enfeksiyonlarla mücadele eder. Tuzlu su gargarası için 1 su bardağı orta sıcaklıktaki suyun içerisine 1 çay kaşığı tuz ekleyin. Tuz eriyene kadar karıştırın. Hazırladığınız karışımla günde 3 kez gargara yapabilirsiniz. Nane yağı, boğaz ve burun gibi solunum yolları tıkanıklıklarına iyi gelmesiyle bilinir. Nane yağının içindeki mentol, akciğer kaslarının gevşemesine ve balgam oluşumunun parçalanmasına yardımcı olur. Nane yağının balgam söktürücü etkisinden yararlanmak için, 1 kase suyu kaynatın. İçerisine 3-4 damla nane yağı ekleyin. Başınızı havlu yardımıyla örtün ve buharı soluyun. Böylece kısa sürede tıkanıklıkların azaldığını görebilirsiniz. Bunun dışında birkaç damla okaliptüs yağını, göğüs bölgesine sürerek de tıkanıklıkların azalmasını sağlayabilirsiniz. Doğal balgam söktürücü olarak bilinen sarımsak, antimikrobiyal özelliğe sahiptir. Bu özellik sayesinde balgamı söktürmekle kalmaz, azalmasına da yardımcı olur. Sarımsağı rendeleyerek veya ezerek yemeklerin içerisine ilave edebilirsiniz. Zencefil, antibakteriyel özelliği ile enfeksiyonlarla mücadele eder. Düzenli zencefil kullanımı, akciğer kaslarını gevşeterek tıkanıklıkları azaltacaktır. Zencefili yemeklerin içerisine katabilir, zencefil suyu hazırlayabilir veya zencefil çayı yapımında kullanabilirsiniz. Aşırı balgam oluşumunu önleyen bal, özellikle çocuklarda üst solunum yolu hastalıklarının tedavisinde de kullanılır. Balın balgam söktürücü özelliğinden yararlanmak için, akşamları 1 yemek kaşığı bala limon suyu sıkarak tüketebilirsiniz. Özellikle kestane balı solunum yolu hastalıklarının tedavisinde oldukça etkilidir. C vitamini bakımından zengin olan limon suyu, balgam söktürücü özelliğindedir. Limon suyu, balgama neden olan bakterilere karşı mücadele eder. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, limon suyunu 1 yemek kaşığı balın üzerine sıkarak tüketebilirsiniz. Ayrıca 1 tatlı kaşığı limon suyunu sade bir şekilde tüketebilir veya salataların içerisine ekleyebilirsiniz. Sıcak su, boğazın yumuşamasına ve balgamın atılmasına yardımcı olur. Bitki çayları ise hem boğaz tahrişlerini azaltır, hem de balgam söktürücü bir etki verir. Kekik çayı, papatya çayı ve nane çayı balgam söktürücü etkisi en yüksek olan çay çeşitlerindendir. C vitamini bakımından zengin olan ananas, soğuk algınlığı ve öksürük semptomlarını hafifletir. Balgamın oluşturduğu tıkanıklığı azaltır. Ayrıca istenmeyen mukus üretimine neden olan inflamasyonu da azalttığı bilinir. Ananası sade bir şekilde tüketebilir veya ananas suyu yapımında kullanabilirsiniz. Günde en az 1 kez çorba içmek, boğazı yumuşatır ve balgam oluşumunu azaltır. Sarımsak, sirke ve limon ile zenginleştirilen çorbalar, kış aylarında grip, soğuk algınlığı gibi hastalıklardan korunmanıza yardımcı olur. Balgamın yanı sıra ateş, yoğun öksürük, boğaz ağrısı gibi farklı belirtiler de varsa vakit kaybetmeden bir uzmana danışın. Aşırı miktarda balgam varsa, belirtiler 10 günden uzun süredir sürüyorsa, sarı veya yeşil renkli balgam geliyorsa, balgamda veya burun akıntısında kan varsa derhal doktorunuza görünün. Önemli Not: Bu yöntemler tedavi niteliği taşımaz. Yukarıdaki besinlerden herhangi birine alerjiniz varsa, kesinlikle tüketmeyiniz. Kesin tedavi için mutlaka bir doktora başvurun. Şunlara da göz atın;Ne Zaman Doktora Gitmeliyim?