Eşek hıyarı, bilimsel olarak Ecballium elaterium adıyla bilinen bir bitki türüdür. Halk arasında acı kavun, it hıyarı gibi isimlerle de bilinir. Bu bitkinin meyveleri sıkıldığında, içinden bitkinin tohumlarını da içeren mukus benzeri bir salgı fışkırır. Kimi zaman sıkılmamasına rağmen meyvenin içindeki basınç 6 bara ulaşır ve tohum kapsülü patladığında 36 km/h ulaşarak etrafa yayılır. Yeşillik alanlarda sık sık rastlanan bu bitki, yıkılmış yerlerde de görülebilir. Olgunlaşan meyveleri kendiliğinde patlar ve tohumları etrafa saçılır. Bu tohumların göze gelmesi halinde körlüğe kadar ciddi yan etkiler görülebilir.
Eşek hıyarının meyveleri zehirlidir. Halk arasında kocakarı ilacı olarak sinüzit tedavisinde işe yaradığı söylense de, aslında ciddi yan etkilere yol açabilir. Eşek hıyarının içindeki tohumlar ve salgılar, boğazda yanma, mukoza tabakasında hasar ve nefes almada zorluk gibi semptomlara yol açar. Borun dokularını yakan bu ilaç, aynı zamanda alerjik şok ve ölümle sonuçlanabilir. Bitkinin 2 gramdan fazla alınması ani nefes durmasına neden olabilir. Halk arasında kullanılan bu bitki, öldürücü etkilere sahiptir. Bu yüzden kesinlikle kullanılmaması önerilir.
Bitkinin rastgele yüze, göze, ağza sürülmesi veya ilaç gibi kullanılması sakıncalıdır. Gözde körlüğe, burunda yanmaya, nefes alma zorluğuna ve cilt tahrişlerine yol açabilir. Bitkinin kullanımı nedeniyle zehirlenmeler yaşanabilir veya bünyede kalıcı etkiler olabilir. Özellikle hamilelikte, düşüğe sebep olduğu bilinmektedir. Bu bitki, genellikle kendiliğinden yetişir. Meyvenin patlaması sonucu tohumlar çevreye yayılır ve kendiliğinden büyür. Bu yüzden doğada bilinçsizce toplanmamalı ve kesinlikle tüketilmemelidir.
Şunlara da göz atın;