Enginar, genellikle bir sebze olarak kabul edilse de bir devedikeni türüdür. Bu bitki Akdeniz kökenlidir ve potansiyel tıbbi özellikleri nedeniyle yüzyıllardır kullanılmaktadır. Marmara bölgesinde Mart, Nisan aylarında, Akdeniz bölgelerinde ise Ekim, Kasım aylarında ekimi yapılır. Hasat zamanı ise Akdeniz bölgesinde Ocak ayında başlar, Nisan sonuna kadar devam eder. İlkbahardan sonbahara kadar tezgahlarda yer alan enginar genellikle Türkiye de zeytinyağlılarda kullanılır.
Enginar; bir sebzeden çok daha fazlası. Tarihin eski çağlarından beri bilinen, Eski Yunan ve Roma dönemlerinin sütun motifi, antik Mısır’ın doğurganlık sembolü, kral sofralarının özel yemeği, eski çağların bitkisel ilacı ve mavi mor renkli çiçeği ile vazoların vazgeçilmezi. Hepsinin ötesinde de doğal bir ilaç.
Kullanım alanı aslında daha geniş olmakla birlikte sağlığa yararları saymakla bitmez. İddia edilen sağlık yararları arasında daha düşük kan şekeri seviyeleri ve gelişmiş sindirim, kalp sağlığı ve karaciğer sağlığı sayılabilir. Enginarın sağlığa yararlarını sıraladık. İşte enginarın sağlığa 7 önemli yararı;
Enginar güçlü besinlerle doludur. Enginarların yağ oranı düşüktür, lif, vitaminler, mineraller ve antioksidanlar açısından zengindir. Özellikle folat, C ve K vitaminleri açısından yüksek, ayrıca magnezyum, fosfor, potasyum ve demir gibi önemli mineralleri de sağlarlar. Bir orta boy enginar yaklaşık 7 gram lif içerir ve bu da günlük referans alımının %23-28'i kadardır. Orta boy bir enginarın tanesi yaklaşık 60 kaloridir, 4 gram bitkisel protein içerir. Enginar ayrıca antioksidan açısından oldukça zengindir.
Özellikle enginar yaprağının kolesterol seviyelerini düzenlemede olumlu etkileri vardır. Yapılan çalışmalar sonucunda düzenli kullanımda ‘LDL’ de düşüş, ‘HDL’ de artış gözlemlenmiştir. Bunun sebebi iki madde ile açıklanabilir. İlki enginar kolesterol oluşumunu önleyen bir antioksidan olan luteolin içerir. İkincisi enginar yaprağı özü, vücudunuzu kolesterolü daha verimli bir şekilde işlemeye teşvik ederek genel seviyelerin düşmesine neden olur.
Enginar yüksek tansiyonu olan kişilerde kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Ayrıca enginar, kan basıncını düzenlemeye yardımcı olan iyi bir potasyum kaynağıdır. Bu çalışmalar enginar özütü ile yapılmıştır. Bu sebeple bütün enginar tüketiminde aynı sonucu sağlayıp, sağlamayacağı belirsizdir.
Enginar, enginar yaprağı ve özü, karaciğerinizi hasardan koruyabilir ve yeni dokunun büyümesini teşvik edebilir. Ayrıca karaciğerinizden zararlı toksinlerin atılmasına yardımcı olan safra üretimini artırır. İnsanlarda yapılan çalışmalar da karaciğer sağlığı üzerinde olumlu etkiler göstermektedir.
Enginar, bağırsak dostu bakterileri destekleyerek, belirli bağırsak kanseri riskinizi azaltarak ve kabızlık ve ishali hafifleterek sindirim sisteminizin sağlıklı kalmasına yardımcı olabilecek harika bir lif kaynağıdır. Enginar, prebiyotik görevi gören bir lif türü olan inülin içerir. Enginar ayrıca şişkinlik, mide bulantısı ve mide ekşimesi gibi hazımsızlık semptomlarından kurtulma sağlayabilir. Enginarda doğal olarak oluşan bir bileşik olan Cynarin, safra üretimini uyararak, bağırsak hareketini hızlandırarak ve belirli yağların sindirimini iyileştirerek bu olumlu etkilere neden olabilir.
Enginar ve enginar yaprağı, kan şekeri düzeylerini düşürmeye yardımcı olabilir. Yapılan araştırmalar sonucunda enginar özünün, nişastayı glikoza parçalayan ve potansiyel olarak kan şekerini etkileyen bir enzim olan alfa-glukozidazın aktivitesini yavaşlattığı gösterilmiştir.
Enginarlardaki rutin, kersetin, silimarin ve gallik asit dahil olmak üzere belirli antioksidanların bu antikanser etkilerinden sorumlu olduğu düşünülmektedir. Örneğin, silimarin'in hayvan ve tüp çalışmalarında cilt kanserini önlemeye ve tedavi etmeye yardımcı olduğu bulundu. Bu umut verici sonuçlara rağmen, hiçbir insan çalışması mevcut değildir. Daha fazla araştırmaya ihtiyaç var.
Enginar Neye İyi Gelir?
Sindirime yardımcı olması, yüksek lif içeriği ile bağırsakları temizlemesi, kandaki şeker oranını azaltması, safra sıvısının akışını kontrol ederek karaciğeri toksinlerden temizlemesi, kandaki üre ve kolesterol miktarını düşürmesi enginarın en fonksiyonel özellikleridir. İçerdiği fitokimyasallar sayesinde karaciğer ve safra kesesinde biriken nikotin, alkol ve yağın vücuttan atılımını sağladığı, ayrıca önemli bir antioksidan kaynağı olduğu bilinmektedir. Beslenme açısından da enginar; karbonhidrat, protein, A, B ve C vitaminleri, kalsiyum, potasyum, demir, manganez ve fosfor mineralleri açısından zengin bir sebzedir. Enginarın yapısında bulunan potasyumun vücutta bulunan sodyum-potasyum dengesinde etkin olarak rol oynadığı ve tansiyonun normal seviyelerde kalmasında etkili olduğu saptanmıştır. şeker hastaları için enginar tüketiminin beslenme kalitesini güçlendirdiği, enginarda bulunan yüksek oranda lif yapısının kan şekerini dengelendiği de yapılan çalışmalarla ortaya konmuştur.
Şunlara da göz atın;