Adını Kuzey Hollanda'nın Edam kasabasından alan bu peynir, tekerlek şeklinde satılan yarı sert bir peynir türüdür. Tazeyken yumuşak bir kıvama sahip olan edam peyniri, yaşlandıkça sertleşir ve içinde çatlaklar oluşur. Ayrıca aroması da daha keskin bir hale gelir. Genellikle yağı alınmış inek sütünden üretilir. Hafif tuzlu tadı ile tanınan bu peynirin, kimyon tohumu gibi farklı baharatlarla tatlandırılmış çeşitleri vardır. Özellikle 14.-18. yüzyıllar arasında dünyaya yayılan bu peynir, kırmızı parafin bal mumu ile sarılır. Hollanda'da Gouda peynirinden sonra en çok tüketilen ikinci peynirdir.
Ülkemizde yaygın olarak tüketilmediği için, bulunması oldukça zordur. Genelde lüks şarküterilerde ve büyük marketlerde satışa sunulur. Pahalı bir peynir olduğu için, ince elma dilimleri şeklinde de satılabilir. Eğer internet sitesinden alacaksanız, kırmızı tabaka üzerindeki 'Hollanda' damgasının olup olmadığına bakmanız gerekir.
Edam peyniri yapımında ilk olarak inek sütü yağdan arındırılır. Ardından kaynatılıp soğutularak pastörize edilir. Süt, ortalama 40 dakika 30 derecede mayalanır. Mayalanan peynirler özel aletlerle kesilir ve ağır bir cisim üzerine konularak süzülmesi beklenir. Bu sırada şeklini alması için kullanılacak kalıplar 30 derecede ısıtılır. Peynirler ısıtılan kalıplara eklendikten sonra, sıcak su ile ıslatılan bez torbalara satılır. Bu torbaların içinde yaklaşık 8 saat bekletilir. Ardından %20 oranında tuz bulunan salamuraya alınarak 4 gün bekletilir. Salamuradan çıkan peynirler, 2-3 ay kadar olgunlaşmaya bırakılır. Peynir olgunlaşınca, üzerinde oluşan küfler temizlenir. Peynirin yüzeyi kuruyunca, kırmızı renkteki parafin ve bal mumu ile kaplanarak satışa sunulur.
Bu peynir, bal mumu ile kaplı olduğu için buzdolabında saklanması gerekmez. Işık olmayan serin bir ortamda, uzun yıllar saklanması mümkündür. Üzeri bal mumuyla kaplı olmayan peynirler çabuk bozulacağı için, buzdolabında muhafaza edilmeli ve kısa sürede tüketilmelidir.
Kahvaltılarda ve patatesli yemeklerde tercih edilir. Tatlı meyvelerin yanında sunulabilir. Sandviçlerin içerisine eklenebilir. Pizza, poğaça, börek gibi tariflerde kullanılır. Edam peynirini yemeden önce, üzerindeki kırmızı tabaka soyulur. Kahvaltı dışında kullanılacaksa, rendelenmesi önerilir.
Şunlara da göz atın;