Ham maddesi demir olan döküm tava ve tencerelerin en önemli özelliği, hiçbir kimyasal ürün içermemeleridir. Diğer tencere türlerine göre daha sağlıklı olan döküm tencere ve tavalar, doğru kullanıldığında yemeklerin lezzetini arttırır. Tüm pişirme yöntemlerine uygun olan döküm tencere ve tavalar, uygun bir şekilde yıkandığında uzun süre muhafaza edilebilir. Peki, döküm tava ve tencerelerin faydaları nelerdir, nasıl kullanılır ve temizlenir? İşte, döküm tava ve tencere kullanım rehberi:

Döküm Tencere ve Tavaların Faydaları Nelerdir?

1. Daha önce belirttiğimiz gibi içeriğinde hiçbir kimyasal madde kullanılmamaktadır.
2. Yapışmaz yüzeyi sayesinde daha az yağ kullanmanızı sağlar. Bu da diyet yapanlar için idealdir.
3. Isıyı uzun süre muhafaza eder ve ısının eşit derecede yayılmasını sağlar. Özellikle et yemeklerinde çiğ kalma ihtimalini düşürür.
4. Isıyı muhafaza etmesiyle yavaş pişmesi gereken yemeklerde enerji tasarrufu sağlar.
5. Soğuk bir şekilde servis etmek istediğiniz yemekleri de döküm tencereye koyabilirsiniz. Buzdolabına konulan döküm tencereler, yemeğin uzun süre soğuk kalmasına yardımcı olur.
6. Tüm pişirme yöntemlerine uygundur. Fırın tepsisi yerine döküm tava ve tencereleri gönül rahatlığıyla kullanabilirsiniz. Ancak döküm tencereler mikrodalgada kullanmaya uygun değildir.
7. Ham maddesi demir olduğu için, pişirme esnasında yemeklere demir karışmasını sağlar. Bu yüzden kansızlık ve demir eksikliği yaşayan kişilerin döküm tencere kullanması önerilir.
8. Döküm tencere ve tavalarda kızartma, sote ve kavurma gibi pişirme yöntemlerini uygulayabilirsiniz.
9. Kolay çizilmezler ve hijyeniktirler.
10. Döküm tavalar genelde et ürünleri için kullanılsa da, omlet, kek, kurabiye gibi farklı yemeklerde de kullanılabilirler.
11. Her boyutu mevcuttur. Böylece yemek yaparken uygun boyutlar tercih edilebilir.
12. Döküm tavalar doğru püf noktalarıyla kolay bir şekilde temizlenebilir.
13. Eskimesi en zor olan mutfak gereçlerinden biridir. Bu özelliği ile döküm tencere ve tavaları uzun süre kullanabilirsiniz.
14. Döküm tava ve tencerelerde pişirilen yemekler, daha lezzetlidir.

Döküm Tava ve Tencereler Nasıl Kullanılır?

Döküm tava ve tencereler ikiye ayrılır; Emaye kaplı, kaplamasız. Emaye kaplı döküm tencereleri normal bir şekilde kullanabilirsiniz. Ancak kaplaması döküm tencere ve tavalar, kaplamalı olanlara göre daha az dayanıklıdır. Kaplaması döküm tava ve tencereleri kullanmadan önce ''seasoning'' işlemi uygulanmalıdır. Bu işlem sayesinde, kaplamasız döküm tavalar, daha sağlıklı ve güvenlikli hale gelir. 

Döküm tava ve tencereleri hem ocakta, hem de fırında kullanabilirsiniz. Ancak mikrodalgada kullanmaya uygun değildir. Daha önce bahsettiğimiz gibi döküm tencerelerde soteleme, kavurma, kızartma gibi tüm pişirme yöntemleri uygulanabilir. En çok et ürünlerinde kullanılsa da, dökün tava ve tencereleri, birçok yemek ve tatlıda kullanabilirsiniz. 

Seasoning İşlemi: Kaplamasız Döküm Tavalar Nasıl Sağlıklı Hale Getirilir?

Bu yöntem yalnızca kaplamasız döküm tencere ve tavalarda kullanılmaktadır. Emaye kaplamalı olan ürünler, direkt kullanılabilir.

Seasoning işlemi için; Dökün tava veya tencerenizi bulaşık süngeri ve deterjanıyla güzelce temizleyin ve bol su ile durulayın. Ardından kağıt havluyla çok bastırmadan kurulayın. Daha sonra ısıya dayanıklı bir yağı (zeytinyağı, hindistan cevizi yağı, susam yağı vb.) ile tava veya tencerenin içini yağlayın. Fazla yağı kağıt havlu ile aldıktan sonra, önceden ısıtılmış fırının içerisine ters bir şekilde yerleştirin. Döküm tencere veya tavayı 180 derecede 1 saat boyunca pişirin. Daha sonra fırını kapatın fakat tavayı fırından çıkartmayın. Yaklaşık 1 buçuk saat, döküm tencere soğuyana kadar, bu şekilde bekletin. Bu işlem kaplamasız döküm tencere ve tavaların daha dayanıklı olmasını sağlar. Aynı zamanda yemeklerin lezzetini de arttırır.

Döküm Tava ve Döküm Tencere Nasıl Temizlenir?

Döküm tava ve tencereleri temizlerken uygulayabileceğiniz 2-3 farklı yöntem vardır;

1. Öncelikle döküm tava veya tencereyi deterjansız bir şekilde temizlemeniz gerekir. Döküm ürünlerinin içerisine sirke ve ılık su ekleyerek yıkayın ve durulayın. Daha sonra kağıt havlu yardımıyla kurulayabilirsiniz. Veya kağıt havlu yerine döküm tencereyi ocağa alıp kısık ateşte ısıtarak da kurutabilirsiniz.
2. Uygulayabileceğiniz ikinci yöntem ise, döküm tencere ya da tava henüz sıcakken üzerine kaynar su dökmektir. Kaynar suyu içine döktükten sonra tahta kaşık yardımıyla tavadaki kalıntıları çıkartabilirsiniz. Daha sonra sudan geçirip temiz bir bez veya kağıt havlu yardımıyla kurulayabilirsiniz.
3. Temizleme işlemi için kağıt bez yeterli gelmiyorsa, döküm tencereyi veya tavayı tuzla ovalayabilirsiniz. Aynı şekilde tuz yerine bulaşık süngeri de kullanabilirsiniz. Ancak bulaşık teli kesinlikle kullanılmamalı, mümkün olduğunda deterjandan uzak durulmalıdır.
4. Döküm tencere ve tavalar kesinlikle ıslak bırakılmamalı, mutlaka kurutulmalıdır. Aksi takdirde kısa sürede paslanmaya başlayacaktır.

Döküm Tava Bulaşık Makinesinde Yıkanır Mı?

Döküm tava ve tencereler, bulaşık makinesinde yıkanmaya uygun değildir. Döküm tava ve tencereler, elde yıkanmalı, yıkama işleminin ardından durulanmalı ve temiz bir bezle kurulanmalıdır. Özellikle yıkadıktan sonra kurutmayı unutmamak çok önemlidir. Aksi takdirde döküm tava, kısa süre içinde paslanmaya başlayacaktır.

Döküm Tencereyi Kullanırken ve Temizlerken Asla Yapılmaması Gerekenler

1. Yukarıda bahsettiğimiz seasoning işlemi, kaplamasız döküm ürünlerinde mutlaka uygulanmalıdır. Bu işlem haftada 1 kez olacak şekilde uygulanabilir.
2. Dökün tencere veya tava kullanıldıktan sonra doğrudan soğuk su altına tutulmamalıdır. Sıcaklığını koruyan döküm ürünleri aniden soğukla temas ederse yapıları zarar görebilir.
3. Döküm tavayı temizlerken soğuması için bekletin. 
4. Döküm tava ve tencereler, deterjan konularak bekletilmemelidir. Temizleme esnasında ılık veya sıcak su kullanmaya özen gösterin. 
5. Döküm tencereleri temizlerken fırça, tel gibi sert cisimler kullanılmamalıdır. Kağıt havlu veya temiz bez işinizi görecektir.
6. Döküm tencereleri kullanırken metal eşyalarla (çatal, kaşık, spatula) temas ettirmeyin. Metal ürünler döküm tencerelerin daha kolay çizilmesine ve yapılarının bozulmasına yol açar. 
7. Çizilmiş, kabarmış ve çatlamış döküm ürünlerini kullanmamaya özen gösterin.

Döküm Tencerede Asidik Yemekler Pişirilir Mi?

'Döküm tencerede asidik yemekler pişirilmez, yoksa zehirli hale gelir.' sözünü elbet bir kez duymuşsunuzdur. Aslında kaliteli demir döküm ürünleri ve seasoning işleminden geçirilen çizilmemiş döküm tencereler, asidik yemeklerin pişirilmesinde tehlike oluşturmaz. Ancak üretim aşamasında ucuza kaçılmış döküm ürünleri, asitle reaksiyona girdiğinde tehlikeli ve sağlıksız bir hale gelebilir. 

Bu yüzden eğer döküm ürünlerinizin kalitesinden eminseniz, kullanmanızda sakınca yoktur. Fakat emin değilseniz, asitli yemekleri pişirirken farklı mutfak gereçleri kullanmaya özen gösterin, sağlığınızı tehlikeye atmayın.

Döküm Tencere ve Tava Alırken Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Döküm tava ve tencere alırken dikkat edilmesi gereken ilk nokta, kaplama veya saf olup olmadığına bakılmasıdır. Üzerinde hiçbir kaplama kullanılmayan saf döküm tencereler, en sağlıklı demir döküm ürünleridir. Kaplama ürünleri ise emaye ve seramik olmak üzere ikiye ayrılır. Seramik döküm tencereler, çatlaklar yüzünden paslanabilir ve 200'den fazla ısıya maruz kalınca zararlı kimyasallar açığa çıkabilir. Emaye döküm tencereler ise zararlı olmadıkları için en çok tercih edilen modellerdendir.

Şunlara da göz atın;

1. Düdüklü tencere nasıl kullanılır?
2. Yemek pişirme yöntemleri
3. Kızartma yağı kaç kez kullanılır?
4. Tavada yapılan yemekler
5. Tencere yemekleri