D vitamini; kalsiyumun emilmesini sağlayan, kasların ve sinir sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlayan ve bağışıklığı güçlendiren bir vitamin çeşididir. D vitamini eksikliğinde vücutta bazı belirtiler ortaya çıkar. Eksiklik durumuna göre bu belirtiler şiddetlenebilir. Esas olarak Güneş'ten aldığımız D vitamini, bazı besinlerde de bulunmaktadır. Toplumda yaygın bir şekilde görülen D vitamini eksikliği, takviyeler ve besinler sayesinde normale döndürülebilir.

D Vitamini Eksikliği Nasıl Anlaşılır?

1. D vitamini eksikliği kendini vücut yorgunluğu ve halsizlik olarak gösterir.
2. Ciddi bir D vitamini eksikliği yaşıyorsanız, yürümekte zorlanma, kemik ağrıları ve kuvvet kaybı yaşanmaktadır.
3. Eklemlerde, parmaklarda, el ve ayak bileklerindeki ağrılarda D vitamini eksikliğinden kaynaklanıyor olabilir.
4. D vitamini eksikliğinde bağışıklık zayıfladığı için daha sık enfeksiyon kapma riski ortaya çıkar.
5. Değişken ruh hali, uykusuzluk, depresyon ve baş ağrısı da D vitamini eksikliği belirtilerindendir.
6. D vitamini eksikliğinde en çok görülen belirtilerden biri de saç dökülmesidir.
7. Yetişkin bireyler uzun süredir D vitamini eksikliği yaşıyorsa; kas güçsüzlüğü, kemik erimesi ve düşme riskinde artış gözlemlenebilir.
8. D vitamini eksikliği çocuklarda aşırı ve uzun süreliyse, raşitizm hastalığına yol açabilir.

D Vitamini Eksikliği Neden Olur?

1. Öncelikle yetişkin, bebek, çocuk ve gençler kısaca tüm yaş gruplarında D vitamini eksikliği yaşanabilir. Ciltte D vitamini sentezi yaşlanma, koruyucu güneş krem, cilt rahatsızlıkları gibi durumlarda azalır.
2. Koyu tenli bireylerde bu vitaminin emilimi daha az olur. Dolayısıyla bu kişilerde D vitamini eksikliği daha sık görülmektedir.
3. Yetersiz ve dengesiz beslenme de D vitamin eksikliğine neden olabilmektedir.
4. Metabolizmanın yavaşlaması, kilo fazlalığı, obezite gibi etmenler de bu eksikliğine neden olabilmektedir.
5. Kistik fibrosiz, çölyak gibi bazı hastalıklar vücutta D vitamini emilimini engelleyebilir. fazla miktarda Fazla steroid kullanımın eksikliğine neden olabileceği bilinmektedir.
6. D vitamini eksikliğinin başlıca nedenleri arasında Güneş ışığı almamak gelmektedir. Uzun süre kapalı alanlarda kalmak bu nedeni tetikler. Ayrıca kış aylarında vitamin eksikliği riski de artmaktadır.
7. Obezite ve gebelik D vitamini eksikliği tetikleyen nedenlerdendir.

D Vitamini Eksikliği Hangi Hastalıklarla İlişkilidir?

D vitamini karaciğer, böbrek ve bağırsaklarla ilişkilidir; birçok otoimmün hastalıkla da ilişkisinin olduğu bilinmektedir. Eksikliğinde kalp hastalıkları, diyabet, kanser, depresyon, raşitizm ve osteoporoz gibi hastalıklara yol açabilir ve bağışıklık sistemine kadar bizleri etkileyebilir.

D vitamini vücuttaki kalsiyumun emilimine yüksek oranında etki etmektedir. Dolayısıyla eksikliğinde kalsiyum emiliminde azalma olduğu görülmektedir. Kanser hücrelerinde büyüme ve hücre farklılaşmasını engellemede olumlu etkisinin olduğu bilinmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü yetişkin kişilerde kandaki D vitamini seviyesine bakılmaksızın 400-800 IU/ gün D vitaminini öneriyor. Yetersizlik veya eksiklik durumlarında hekim kontrolünde doz artabiliyor, doktorunuzun tavsiye ettiği şekilde takviyenizi kullanmalısınız.

D Vitamini Eksikliği İçin Ne Yapılmalıdır?

D vitamini eksikliği oluşmasını önlemek için ilk olarak güneş ışınlarından faydalanılmalıdır. Gün içinde 30-60 dakika arası açık alanda durmak ve yeterince güneş ışığı almak, önemli ölçüde D vitaminini karşılar. Bununla birlikte güneş koruyucu kremler, açık havada uzun saatler durulacağı zaman kullanılmalıdır. D vitamini eksikliği tanısı için, yukarıda verdiğimiz belirtilerden birkaç tanesi veya hepsi görülüyorsa sağlık kuruluşuna başvurulmalıdır. Vitamin eksikliğini ve eksiklik oranını belirlemek için kan testi yapılır. Doktor, kişinin sağlık durumuna göre uygun tedavi yöntemini belirler.

D Vitamini İçeren Besinler Nelerdir?

1. Somon
2. Ton balığı
3. Süt, peynir, yoğurt, ayran, kefir
4. Uskumru
5. Tereyağı
6. Yumurta sarısı
7. Karaciğer
8. Tatlı patates
9. İstiridye
10. Maydanoz
11. Mantar
12. Balık yağı
13. Isırgan otu
14. Yonca
15. Yulaf

Günlük D Vitamini İhtiyacı Ne Kadar?

Süt bebekleri 10-15 mcg, çocuklar en fazla 10 mcg, kadınlar ve erkekler en fazla 15 mcg, hamileler 10 mcg ve süt veren anneler 10 mcg almalıdırlar. 150 gram konserve tonbalığında 21 mcg ve 1 bardak (200 ml) sütte 0.12 mcg D vitamini bulunur.

D Vitamini Fazlalığı Nedir?

D vitaminin fazla alınması, zehirlenme, kanda kalsiyumun artması ve bu mineralin organlarda birikmesine yol açar. Bu da hücre metabolizmasının bozulmasına ve hücrelerin ölümüne neden olur.

Kimler Daha Çok D Vitamini Almalı?

Alkolikler, et ve süt ürünlerini tüketmeyen vejetaryenler, böbrek yetmezliği olanlar, güneşi az bölgelerde yaşayanlar, balık ve süt ürünlerini yeterince tüketmeyen kişiler, bebekler ve yaşlılarda gereksinim artar.

Yazar:

Dyt. Mevhibe Erkek

linkedin.com/in/mevhibe-erkek

Şunlara da göz atın;

1. A vitamini içeren besinler
2. B6 vitamini içeren besinler
3. B12 vitamini içeren besinler
4. C vitamini içeren besinler
5. Selenyum içeren besinler