Mutfakta bulunan hemen her yiyeceğin içinde, gıda katkı maddesi görme ihtimaliniz çok yüksektir. Katkı maddeleri, ürünün lezzetini, görünümünü ve dokusunu geliştirmek ve raf ömrünü uzatmak için kullanılır. Bu maddelerden bir kısmı güvenilir olsa da, birçoğu olumsuz sağlık etkileri ile ilişkilendirilmiştir. İşte, besinlerde kullanılan en yaygın katkı maddeleri:
Monosodyum glutamat, genellikle tuzlu yemeklerin lezzetini yoğunlaştırmak için kullanılan bir yaygın gıda katkı maddesidir. Tuzlu atıştırmalıklar, dondurulmuş yemekler ve konserve çorbalarda bulunur. Restoran ve fast food yerlerindeki yiyeceklere de sıklıkla eklenir. MSG, 1969'da fareler üzerinde yapılan bir araştırma, büyük miktarların zararlı nörolojik etkilere ve büyüme ve gelişmede bozulmaya neden olduğunu bulduğundan beri hararetli tartışmalara konu oldu. MSG tüketimi, kilo alımı ve metabolik sendromla ilişkilidir. Bazı kişilerin MSG'ye duyarlılığı olabilir ve çok miktarda yedikten sonra baş ağrısı, uyuşma, terleme gibi belirtiler görülebilir.
Yapay gıda boyaları, şekerden baharatlara olmak üzere hemen her şeyin görünümünü iyileştirmek için kullanılır. Blue 1, Red 40, Yellow 5 ve Yellow 6 gibi spesifik gıda boyaları, bazı insanlarda alerjik reaksiyonlarla ilişkilendirilmiştir. Bir çalışma, yapay gıda boyalarının çocuklarda hiperaktiviteyi artırabileceğini göstermiştir. Eritrosin olarak da bilinen Kırmızı 3'ün bazı hayvan çalışmalarında tiroid tümörü riskini artırdığı gözlemlenmiştir. Bu yüzden, yapay gıda boyası içeren besinleri sınırlandırmak gerekir.
Özellikle işlenmiş etlerde bulunan sodyum nitrat, koruyucu görevi görür ve bakterilerin büyümesini engeller. Besinlere tuzlu bir tat ve pembe bir renk katar. Bir inceleme, daha yüksek nitrit ve nitrozamin alımının daha yüksek mide kanseri riski ile ilişkili olduğunu gösterdi. Daha fazla işlenmiş et alımının daha yüksek kolorektal, meme ve mesane kanseri riskiyle bağlantılı olabileceğini bildiren diğer birçok çalışma benzer bir ilişki bulmuştur. Domuz pastırması, sosis, sosisli sandviç ve jambon işlenmiş etler arasındadır.
Guar sakızı, gıdaları kalınlaştırmak ve bağlamak için kullanılan uzun zincirli bir karbonhidrattır. Gıda endüstrisinde yaygın olarak kullanılır ve dondurma, salata sosları, soslar ve çorbalarda bulunur. Guar sakızı lif bakımından yüksektir ve çok sayıda sağlık yararı ile ilişkilendirilmiştir. Örneğin, bir çalışma şişkinlik ve kabızlık gibi hassas bağırsak sendromu semptomlarını azalttığını gösterdi. Yüksek miktarlarda guar zamkı sağlık üzerinde olumsuz etkilere neden olabilir. Bunun nedeni, boyutunun 10 ila 20 katı kadar şişerek potansiyel olarak yemek borusu veya ince bağırsak tıkanıklığı gibi sorunlara neden olabilmesidir.
Yüksek fruktozlu mısır şurubu, mısırdan yapılan bir tatlandırıcıdır. Gazlı içecekler, meyve suları, şekerlemeler, kahvaltılık gevrekler ve atıştırmalık yiyeceklerde sıklıkla bulunur. Yüksek fruktozlu mısır şurubu özellikle kilo alımı ve diyabetle ilişkilendirilmiştir. Test tüpü ve hayvan çalışmaları da fruktozun hücrelerde iltihaplanmayı tetikleyebileceğini bulmuştur. Enflamasyonun kalp hastalığı, kanser ve diyabet gibi birçok kronik durumda merkezi bir rol oynadığına inanılmaktadır.
Yapay tatlandırıcılar, kalori içeriğini azaltırken tatlılığı artırmak için birçok diyet yiyecek ve içeceğinde kullanılır. Bir çalışma, 10 hafta boyunca yapay tatlandırıcılar içeren bir ek tüketen kişilerin, normal şeker tüketenlere göre daha düşük kalori alımına sahip olduğunu ve daha az vücut yağı ve kilo aldığını buldu. Yapay tatlandırıcılar ölçülü tüketildiğinde genellikle çoğu insan için güvenli kabul edilir.
Sodyum benzoat, genellikle gazlı içeceklere ve salata sosları, turşular, meyve suları ve çeşniler gibi asitli yiyeceklere eklenen bir koruyucudur. Bir çalışma, sodyum benzoatın yapay gıda boyası ile birleştirilmesinin 3 yaşındaki çocuklarda hiperaktiviteyi arttırdığını buldu. Başka bir çalışma, 475 üniversite öğrencisinde daha fazla sodyum benzoat içeren içecek alımının daha fazla DEHB semptomu ile ilişkili olduğunu gösterdi. C vitamini ile birleştirildiğinde, sodyum benzoat ayrıca kanser gelişimi ile ilişkili olabilecek bir bileşik olan benzene dönüştürülebilir.
Trans yağlar, raf ömrünü uzatan ve ürünlerin kıvamını iyileştiren hidrojenasyona uğramış bir doymamış yağ türüdür. Unlu mamuller, margarin, mikrodalga patlamış mısır ve bisküviler gibi birçok işlenmiş gıda türünde bulunabilir. Bir çalışma, trans yağ oranı yüksek yiyecekler yemenin, kalp hastalığı için en önemli risk faktörlerinden biri olan çeşitli iltihaplanma belirteçlerini artırdığını buldu. Araştırma ayrıca trans yağlar ve diyabet arasında bir bağlantı olabileceğini gösteriyor. Diyetinizde margarin yerine tereyağı kullanmak ve bunun yerine bitkisel yağları zeytinyağı veya hindistan cevizi yağı ile değiştirmek sağlık açısından daha faydalı olabilir.
Şunlara da göz atın;