Yazar:

Uzm. Dyt. Aslıhan Küçük Budak

linkedin.com/aslihan-küçük

Atkins diyeti ilk olarak 1972 yılında Dr. Robert C. Atkins tarafından oluşturulan, düşük karbonhidrat, yüksek protein ve yağ içeren ve kilo kaybını hedefleyen bir diyet şeklidir. Atkins diyeti, düşük karbonhidrat tüketimi sonucu vücudun enerji kaynağı olarak yağları kullanacağını ve buna bağlı olarak vücutta yağ yakımının artacağını savunmaktadır. Bununla birlikte, düşük karbonhidratlı diyetlerin kilo kaybı için bu kadar etkili olmasının ana nedeni karbonhidrat tüketiminin azalması ve protein tüketiminin artması sonucu iştahın baskılanarak daha az kalori tüketimine yol açmasıdır.

Atkins Diyeti Nasıl Uygulanır?

Atkins diyeti indüksiyon, dengeleme, ince ayar ve bakım olmak üzere 4 aşamadan oluşur. Ancak bu aşamaların uygulanması karmaşık olabilir, tüketilmesi ve tüketilmemesi gereken besinlere dikkat ederek de Atkins diyeti uygulanabilir.

1. Aşama (indüksiyon): 2 hafta boyunca yüksek yağlı, yüksek proteinli besinler tüketilir. Günlük karbonhidrat tüketimi 20 gramı geçmemelidir. Sebze olarak yeşil yapraklı sebzeler tüketilir, meyve tüketilmez. Bu aşamada kilo kaybı başlar.

2. Aşama (dengeleme): Diyete yavaş yavaş kuruyemişler, düşük karbonhidratlı sebzeler ve az miktarda meyve eklenir.

3. Aşama (ince ayar): Hedef kiloya yaklaşıldığında, kilo kaybı yavaşlayana kadar diyete karbonhidratlar eklenir ve vücudun tolere edilebileceği karbonhidrat miktarı tespit edilmeye çalışılır.

4. Aşama (bakım): Kilo almadan vücudun tolere edebileceği kadar sağlıklı karbonhidratlar tüketilir.

Atkins Diyetinde Tüketilmemesi Gereken Besinler

1. Tahıllar: Bulgur, pirinç, ekmek, buğday unu, çavdar unu ve bunları içeren besinler
2. Yüksek karbonhidratlı sebzeler: Havuç, pancar, şalgam, mısır, patates, tatlı patates, bezelye (yalnızca 1.aşamada tüketilmez)
3. Yüksek karbonhidratlı meyveler: Muz, elma, incir, portakal, armut, üzüm vb. (yalnızca 1.aşamada tüketilmez)
4. Kurubaklagiller: Nohut, mercimek, kuru fasulye vb. (yalnızca 1.aşamada tüketilmez)
5. Şeker: şeker ve şekerli içecekler, kek, dondurma vb. şeker içeren besinler
6. Bazı bitkisel yağlar: Soya fasulyesi yağı, mısır yağı, pamuk tohumu yağı, kanola yağı

Atkins Diyetinde Tüketilmesi Gereken Besinler

1. Su, kahve, yeşil çay
2. Et: Kırmızı et, tavuk eti, hindi eti vb.
3. Balık ve deniz ürünleri: Somon, alabalık, sardalya, karides, kalamar vb.
4. Yumurta
5. Düşük karbonhidratlı sebzeler: Ispanak, marul, semizotu, brokoli, lahana, roka, pazı vb.
6. Tam yağlı süt ürünleri: Tereyağı, peynir, krema, yoğurt, süt, kefir
7. Kuruyemişler: Badem, fıstık, ceviz, ay çekirdeği vb.
8. Sağlıklı yağlar: Sızma zeytinyağı, hindistancevizi yağı, avokado ve avokado yağı.

1 Haftalık Örnek Atkins Diyeti

1. Gün

1. Kahvaltı: maydanoz + dereotu ile omlet (tereyağında)
2. Öğle: tavuklu salata (zeytinyağı ile), 2 tam ceviz içi
3. Akşam: ızgara et + fırında kabak (zeytinyağı ile)

2. Gün

1. Kahvaltı: kuru et + yumurta
2. Öğle: tavuklu salata (zeytinyağı ile), 2 tam ceviz içi
3. Akşam: köfte + tereyağında sotelenmiş kabak, patlıcan

3. Gün

1. Kahvaltı: tereyağında mantarlı omlet
2. Öğle: karidesli salata (zeytinyağı ile)
3. Akşam: kıymalı zeytinyağlı semizotu yemeği

4. Gün

1. Kahvaltı: tereyağında sivri biberli omlet
2. Öğle: kıymalı zeytinyağlı semizotu yemeği
3. Akşam: somon + kuşkonmaz

5. Gün

1. Kahvaltı: kuru et + yumurta
2. Öğle: tavuklu salata (zeytinyağı ile), 2 tam ceviz içi
3. Akşam: köfte + tereyağında sotelenmiş kabak, patlıcan

6. Gün

1. Kahvaltı: maydanoz + dereotu ile omlet (tereyağında)
2. Öğle: köfte + tereyağında sotelenmiş kabak, patlıcan
3. Akşam: pirzola + tereyağında sotelenmiş brokoli, mantar

7. Gün

1. Kahvaltı: kuru et + yumurta
2. Öğle: pirzola + tereyağında sotelenmiş brokoli, mantar
3. Akşam: tavuk kanat + salata (zeytinyağı ile)

Dikkat!

Atkins diyeti kısa süreli uygulandığında kilo kaybına destek sağlasa da yüksek yağ alımına bağlı olarak hiperlipidemisi olan bireylerde hiperkolesterolemi şiddetini artırır olmayanlarda ise hiperkolesterolemiye neden olabilir. Buna bağlı olarak kardiyovasküler hastalık riskini artırır. Lif alımının azalmasına bağlı olarak bağırsak sağlığını olumsuz etkileyerek kabızlığa neden olur. Yüksek protein alımına bağlı olarak da böbrek taşlarına neden olabilir.

Önemli Not: Ciddi kronik rahatsızlığı olan kişilerin, hamilelerin ve emziren annelerin atkins diyeti uygulaması sakıncalıdır. Atkins diyetini uygulamadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Doktorun onay vermediği diyetleri uygulamaktan kaçının, sağlığınızı riske atmayın.

Şunlara da göz atın;

1. Patates diyeti nasıl yapılır?
2. Omega diyeti nedir, nasıl yapılır?
3. Detoks diyeti nasıl yapılır?
4. Akdeniz diyeti nasıl yapılır?
5. Omad diyeti nasıl yapılır?