A vitamini, başta göz sağlığı olmak üzere, bağışıklık sistemi, üreme sistemi ve cilt için önemli rol oynayan bir vitamindir. Yağda çözünen bu vitamin, gıdalarda iki türde bulunur. Birincisi retinol olarak bilinir, önceden oluşturulmuştur. Et, balık, süt ürünleri ve yumurtada bulunur. İkincisi ise provitamin A olarak bilinir. Vücut, sarı, turuncu, kırmızı ve yeşil meyve ve sebzelerdeki karotenoidleri A vitaminine dönüştürür. A vitamini eksikliğinde risk taşıyanlar hamile kadınlar, emziren kadınlar, bebekler ve çocuklardır. Kronik ishal ve kistik fibroz gibi hastalıklar bu riski artırabilir.
A vitamini cilt hücrelerinin oluşumu ve onarımı için önemlidir. Ayrıca belirli cilt sorunları nedeniyle iltihaplanma ile savaşmaya yardımcı olur. Yeterli A vitamini almamak, egzama ve diğer cilt problemlerinin gelişiminden sorumlu olabilir. Kuru cildin soğuk hava ve çevresel koşullar gibi birçok farklı nedeni olabilir. Ancak A vitamini eksikliği de kuru cilde yol açabilir.
Göz problemleri, A vitamini eksikliği ile ilgili en iyi bilinen sorunlardan bazılarıdır. Yeterli A vitamini almamak, Bitot lekeleri adı verilen işaretlerle karakterize edilen tam körlüğe veya korneaların ölmesine yol açabilir. Kuru gözler veya gözyaşı üretememe, A vitamini eksikliğinin ilk belirtilerinden biridir. A vitamini seviyelerinin normale dönmesi, göz kuruluğunu iyileştirebilir.
Şiddetli ve uzun süredir devam eden A vitamini eksikliği gece körlüğüne yol açabilir. Bir çalışmada, gece körlüğü olan kadınlara yiyecek veya takviye şeklinde A vitamini verildi. Her iki A vitamini formu da durumu iyileştirdi. Altı haftalık tedavi boyunca kadınların karanlığa uyum sağlama yeteneği %50'nin üzerinde arttı.
A vitamini hem erkeklerde, hem de kadınlarda üreme ve bebeklerde uygun gelişim için gereklidir. Hamile kalmakta zorlanıyorsanız, bunun nedenlerinden biri A vitamini eksikliği olabilir. A vitamini eksikliği, erkeklerde ve kadınlarda kısırlığa neden olabilir. A vitamini eksikliği düşüklerle de ilişkilidir.
Yeterince A vitamini alamayan çocuklar bodur büyüme yaşayabilir. Bunun nedeni, A vitamininin insan vücudunun düzgün gelişimi için gerekli olmasıdır. Birkaç çalışma, A vitamini takviyelerinin büyümeyi artırabileceğini göstermiştir.
A vitamini eksikliğinin bir belirtisi olarak, boğazda ve göğüste enfeksiyonlar görülebilir. Bazı çalışmalar, A vitamini takviyelerinin solunum yolu enfeksiyonlarını azalttığını gösteriyor. Ancak çocuklarda yapılan başka bir çalışma, A vitamini takviyelerinin boğaz ve göğüs enfeksiyonlarına yakalanma riskini %8 oranında artırabileceğini buldu. Bu yüzden A vitamini takviyesinin, yalnızca gerçek eksikliği olan kişilere verilmesi oldukça önemlidir.
Yaralanma ve ameliyattan sonra yaraların iyileşmemesi, düşük A vitamini seviyeleri ile ilişkili olabilir. Bunun nedeni, A vitamininin sağlıklı cildin önemli bir bileşeni olan kollajen oluşumunu desteklemesidir. A vitamini, yaraların iyileşmesi için hem oral, hem de topikal yolla alınabilir.
A vitamini cilt gelişimini desteklediği ve iltihapla savaştığı için akneyi önlemeye veya tedavi etmeye yardımcı olabilir. 200 yetişkin üzerinde yapılan bir çalışmada, aknesi olanlarda A vitamini seviyeleri oldukça düşüktü. Araştırmalar, A vitamini içeren kremlerin akne lezyonlarının sayısını %50 oranında azaltabildiğini gösteriyor.
A vitamini genel sağlık için değerlidir. Ancak, fazlası tehlikeli olabilir. Hipervitaminoz A veya A vitamini toksisitesi, tipik olarak uzun süre yüksek doz takviyeleri almaktan kaynaklanır. Aşırı A vitamini karaciğerde depolanır ve toksisiteye ve görme değişiklikleri, kemiklerin şişmesi, kuru ve pürüzlü cilt, ağız ülserleri ve kafa karışıklığı gibi problemli semptomlara yol açabilir. Çoğu sağlıklı yetişkinin günde 700-900 mcg A vitaminine ihtiyacı vardır.
Önemli Not: Herhangi bir takviyeyi kullanmadan önce mutlaka doktorunuza danışın. Bilinçsizce kullanılan takviyeler, sağlığınızı olumsuz etkileyebilir.
Şunlara da göz atın;